Γενικές Πληροφορίες για το Νομό Χανίων

Γύρω από το νομό Χανίων υπάρχουν 50 νησάκια, βραχονησίδες και βράχοι που κρύβουν τις δικές τους ομορφιές. Είναι όλα ακατοίκητα εκτός από την Γαύδο που είναι και το νοτιότερο κατοικημένο άκρο της Ευρώπης και το μοναδικό κατοικημένο νησί της Κρήτης που βρίσκεται απέναντι από τα Σφακιά.

Το νησάκι της Σούδας στην είσοδο του κόλπου της Σούδας. Η ήμερη και η άγρια Γραμβούσα βρίσκονται κοντά στο ομώνυμο ακρωτήρι των Χανίων μόλις δύο μίλια βορειοδυτικά της λιμνοθάλασσας του Μπάλου. Η νησίδα Γαυδοπούλα βρίσκεται βόρεια της ακριτικής Γαύδου και δεν κατοικείται. Το Ελαφονήσι βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο του νομού. Το νησάκι Λαζαρέτο που βρίσκεται απέναντι από την ακτή της Νέας Χώρας. Το νησάκι Θοδωρού ή Άγιοι Θεόδωροι βρίσκεται απέναντι από την παραλία του Πλατανιά, όπου ζει ο κρητικός αίγαγρος (γνωστός και ως «κρι-κρι»). Για το λόγο αυτό αποτελεί Εθνικό δρυμό, όπου η πρόσβαση είναι απαγορευμένη. Η βραχονησίδα Ποντικονήσι βρίσκεται μεταξύ του ακρωτηρίου της Γραμβούσας και των Αντικυθήρων. Το νησάκι Λέοντας βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Σούδας και αναφέρεται στους βενετσιάνικους χάρτες ως «νησί των κουνελιών».

Άγιοι Απόστολοι (βραχονησίδα), Αρναούτης (βραχονησίδα), Γαϊδουρονήσι (νησάκι), Διαπόρι ή Διάποροι (βραχονησίδα), Θεοδωροπούλα ή Κούκος (βραχονησίδα), Καλαθάς (βραχονησίδα), Κάργα ή Λένα (νησάκι), Λουτρό (βραχονησίδα), Μαράθι ή Παλαιοσούδα (νησίδα), Πεταλίδα (βραχονησίδα), Πεταλούδα (βραχονησίδα), Ποντικονήσι (βραχονησίδα), Πρασονήσι (νησίδα), Σχιστονήσι (νησίδα) και άλλα τα οποία οι ονομασίες δεν είναι γνωστές.

Ο Ν. Πλάτων τοποθέτησε τα Χανιά στην ίδια θέση με την προϊστορική Αλχανία, από την οποία προέρχεται πιθανότατα και η ονομασία της σύγχρονης πόλης.

Η Κρητική μυθολογία έχει πολλές αναφορές σχετικά με την Κυδωνία. Μια από αυτές λέει ότι ο Μίνωας χώρισε την Κρήτη σε τρεις διοικητικές περιοχές και ίδρυσε μια πόλη σε κάθε περιοχή, ως διοικητικό κέντρο. Οι τρεις αυτές πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός και η Κυδωνία.

Άλλες μυθολογικές αναφορές συνδέουν την ονομασία της πόλης με τον Κύδωνα, εγγονό του Μίνωα. Στα νομίσματα της αρχαίας Κυδωνίας εικονίζεται ο Κύδωνας να θηλάζει κρητικό λαγόσκυλο, καθώς η Ακακαλλίδα τον είχε εγκαταλείψει και ανατράφηκε από κρητικό σκύλο στα βουνά.

Η ιστορία των Χανίων ξεκινάει από τα προϊστορικά χρόνια, καθώς σε πολλές περιοχές διαπιστώθηκε συνεχής κατοίκηση από τη Νεολιθική εποχή.

Αρχαιότητα

Ο αρχικός οικισμός των Χανίων ήταν πάνω στο λόφο Καστέλι, που δεσπόζει πάνω από το Ενετικό Λιμάνι των σημερινών Χανίων. Ο μινωϊκός οικισμός αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο την πρώτη μεσομινωική περίοδο (2200-1580 π.Χ.). Το 1450 π.Χ. καταστρέφεται από μεγάλη πυρκαγιά, ωστόσο η πόλη ξαναχτίζεται. Οι Δωριείς έφτασαν από την Ηπειρωτική Ελλάδα γύρω στο 1100 π.Χ. Το 69 π.Χ. την πόλη κατέλαβαν οι Ρωμαίοι και έλαβε προνόμια ανεξάρτητης πόλης-κράτους.

Βυζαντινή και Αραβική Περίοδος

Λίγα είναι γνωστά για την περίοδο των χριστιανικών χρόνων και την πρώτη βυζαντινή περίοδο. Το 823 μ.Χ. η Κρήτη περνάει στα χέρια Αράβων Σαρακηνών και ονομάζουν τα Χανιά Αλ Χανίμ. Στα χρόνια αυτά η Κυδωνία έχει ξεπέσει σε οικισμό ποιμένων, γεωργών, ψαράδων και εμπόρων. Το 961 μ.Χ. οι Βυζαντινοί με επικεφαλής τον Ν. Φωκά έδιωξαν τους Άραβες από την Κρήτη και ξανάχτισαν την πόλη χρησιμοποιώντας όλο το διαθέσιμο οικοδομικό υλικό από τα ερείπια. Για να την προφυλάξουν από νέους επιδρομείς έχτισαν ένα φρούριο γύρω από το λόφο που από τότε ονομάστηκε Καστέλι. Η πόλη όμως αρχίζει να παρακμάζει, ενώ από την περίοδο αυτή σώζονται μόνο μερικά τμήματα του τοίχους στο Καστέλι.

Βενετοκρατία

Το 1204 μ.Χ. μετά την 4η σταυροφορία η Κρήτη δόθηκε στο Βονιφάτιο το Μομφερρατικό ο οποίος την πούλησε στους Ενετούς. Στη διάρκεια των τεσσάρων αιώνων παρουσίας τους,  οι Ενετοί οχύρωσαν την πόλη γύρω από το φρούριο Καστέλι και αποκατέστησαν την ερειπωμένη πόλη, έχτισαν τον καθολικό καθεδρικό τους ναό μέσα στο κάστρο και πολλά κομψά αρχοντικά. Το 1263 μ.Χ. ο ισχυρός τους στόλος ηττήθηκε από τους Γενουάτες, όπου  παρέμειναν στα Χανιά για μερικά χρόνια και πριν να φύγουν κάψανε όλη την πόλη. Το 1252 μ.Χ. οι Ενετοί επέστρεψαν και ξαναέχτισαν ολόκληρη την πόλη με ισχυρότερο τείχος γύρω από την πόλη των Χανίων. Το όνομα της πόλης άλλαξε σε La Canea. Τα επόμενα χρόνια, τα Χανιά γνώρισαν μεγάλη άνθηση με την κατασκευή πολλών κομψών κτιρίων και σπιτιών σύμφωνα με τη βενετσιάνικη αρχιτεκτονική. Αυτή ήταν μια πολύ ακμάζουσα περίοδος στην ιστορία των Χανίων , καθώς έδωσε ώθηση στο εμπόριο και τον πολιτισμό. Κατασκευάστηκαν κομψά αρχοντικά και η σύνδεση με την Ευρώπη μέσω της Βενετίας οδήγησε στην ανάπτυξη των τεχνών και της λογοτεχνίας. Δύο χρόνια αργότερα ο Χαϊριεντίν Βαρβαρόσσας πολιόρκησε τα Χανιά χωρίς επιτυχία χάρη στο ισχυρό βενετικό πυροβολικό και τον ηρωισμό των κατοίκων. Οι Τούρκοι, αφού λεηλάτησαν την περιοχή του Κισσάμου στράφηκαν προς το Ρέθυμνο και τελικά αποσύρθηκαν. Κατά την περίοδο αυτή τα Χανιά μαζί με το Χάνδακα (Ηράκλειο) ήταν οι κυριότερες πόλεις της Κρήτης και πραγματοποιούσαν εξαγωγές στη Βενετία, στην Κωνσταντινούπολη, στην Κέρκυρα και στη Νεάπολη.

Τουρκοκρατία

Τον Αύγουστο του 1645 οι Τούρκοι καταλαμβάνουν τα Χανιά μετά από περίπου 2 μήνες πολιορκίας. Η πόλη καταστράφηκε και σχεδιάστηκε ξανά σύμφωνα με το γούστο και την αρχιτεκτονική παράδοση των νέων κατακτητών. Οι καθολικές εκκλησίες μετατρέπονται σε τζαμιά και χτίζονται μερικά ακόμα. Τα Χανιά έγιναν τόσο οχυρά που το 1851 οι Τούρκοι μετέφεραν εκεί την οθωμανική διοίκηση της Κρήτης. Στους 2 αιώνες που κράτησε η τουρκική κατοχή οι Έλληνες έκαναν πολυάριθμες εξεγέρσεις, αλλά κάθε φορά το ισχυρό κάστρο προστάτευε αποτελεσματικά τους Τούρκους.

Κατά την Ελληνική Επανάσταση τα Χανιά υπήρξαν ένα τα σημαντικότερα διοικητικά και στρατιωτικά κέντρα της Κρήτης και ορμητήριο των Τούρκων εναντίον των επαναστατών.

Αμέσως μετά την κήρυξη του αγώνα, ο Ελληνικός πληθυσμός της πόλης δοκιμάστηκε από τα καταπιεστικά μέτρα και τις διώξεις και στις 11 Ιουνίου 1821 αποδεκατίστηκε από φοβερές σφαγές. Λίγες μέρες αργότερα οι σφαγές συνεχίστηκαν στο Ακρωτήρι και λεηλατήθηκαν οι μονές Αγίας Τριάδος και Γουβερνέτου.

Στη Μεγάλη Κρητική Επανάσταση (1866-1869), παρά την παρουσία στα Χανιά ισχυρών στρατιωτικών μονάδων, η πόλη υπήρξε συντονιστικό κέντρο και έδρα της επιτροπής του Αγώνα και στην εξέγερση του 1878 δύο χιλιάδες επαναστάτες έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την ύπαιθρο χώρα και επιτέθηκαν εναντίον του φρουρίου Ιτζεδίν. Μετά από πολλές μάχες και επαναστατικές ενέργειες των κατοίκων της Κρήτης κατά του τουρκικού στόλου το νησί ανακηρύχθηκε αυτόνομο το 1897 και έγινε πρωτεύουσα του Κρητικού κράτους.

Επανένωση με την Ελλάδα

Το 1913 η Κρήτη επανενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα μετά από πολλές προσπάθειες του Ελευθέριου Βενιζέλου, κυβερνήτη Κρήτης και αργότερα πρωθυπουργού της χώρας. Οι εκτεταμένες ζημιές από τις συνεχείς επιθέσεις στην Κρήτη εξαφάνισαν τα ίχνη παλαιών περιόδων στα Χανιά. Από τη μυκηναϊκή Κυδωνία έχουν βρεθεί μόνο λίγα λείψανα από ανασκαφές και κεραμικές επιγραφές. Σήμερα, μεγάλο μέρος της παλιάς πόλης των Χανίων έχει διασωθεί από την Ενετοκρατία και την Τουρκική περίοδο. Το ενετικό λιμάνι και τα ιστορικά σοκάκια με τα ψηλά αρχοντικά στα Χανιά δίνουν μια νοσταλγική ατμόσφαιρα. Η ιστορία των Χανίων είχε τεράστιο πολιτιστικό αντίκτυπο στη ζωή των Κρητικών.

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου έγινε ένα από πλέον σημαντικά κέντρα αντίστασης κατά των Ναζιστών επιδρομέων, καθώς η μάχη της Κρήτης έλαβε χώρα κυρίως στα Χανιά, εξαιτίας του ενδιαφέροντος των Γερμανών για το αεροδρόμιο του Μάλεμε που ήταν ένας από τους δυο κύριους στρατηγικούς στόχους της επίθεσης. Οι Γερμανοί κατέλαβαν την πόλη στις 27 Μαρτίου 1941, ύστερα από σκληρό αγώνα και ο πληθυσμός δοκιμάστηκε άλλη μια φορά από δυνάμεις κατοχής.

Η οικονομία του νομού Χανίων στηρίζεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία) και στον τριτογενή τομέα (τουρισμός, εμπόριο, υπηρεσίες).

Όσον αφορά τη γεωργία καλλιεργούνται κυρίως ελαιόδεντρα, αμπέλια, οπωροφόρα δέντρα, κηπευτικά, σιτηρά και κτηνοτροφικά φυτά.  Η Κρήτη είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ελαιολάδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με περίπου 35 εκατομμύρια ελαιόδεντρα να αναπτύσσονται στο 45 τοις εκατό της γεωργικής έκτασης. Κοντά στον ποταμό Πλατανιά καλλιεργούνται αράπικα φιστίκια, που καλύπτει το 1/5 της συνολικής παραγωγής της χώρας.

Η παραγωγή κρασιού, αβοκάντο και τυροκομικών προϊόντων είναι επίσης διαδεδομένη, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί και η παραγωγή βιολογικών προϊόντων.

Όσον αφορά την κτηνοτροφία, εκτρέφονται κυρίως μικρά ζώα (κατσίκες, πρόβατα, χοίροι, πουλερικά και κουνέλια).

Ο νομός Χανίων παράγει επίσης μέλι, αναψυκτικά, μπύρα, νερά και καφέ.

Ο τουρισμός αποτελεί  βασική  πηγή  ανάπτυξης  της  τοπικής  οικονομίας  και λειτουργεί πραγματικά ως κινητήρια  δύναμη  για την εξέλιξη  και ευημερία ολόκληρης της περιφέρειας.

Η Κρήτη φημίζεται για τα  τοπικά προϊόντα της: Το ελαιόλαδο που είναι και το μυστικό της κρητικής διατροφής και μακροζωίας, οι  ελιές, τα τυροκομικά (γραβιέρα, κεφαλοτύρι, κεφαλογραβιέρα, μυζήθρα, ανθότυρος), το θυμαρίσιο μέλι, όσπρια, ξηροί καρποί, το ψωμί και τα παξιμάδια, η ρακή, τα μπαχαρικά και αρωματικά βότανα που φύονται μόνο στην Κρήτη όπως η μαλοτήρα και το δίκταμο και τα δύο με ευεργετικές ιδιότητες, τα φρούτα και τα κρασιά που αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη παραδοσιακών ποικιλιών, εναρμονισμένων απολύτως στις κλιματολογικές συνθήκες του νησιού, με υψηλή θρεπτική αξία, πλούσια γεύση και μεστά αρώματα. Τα καλιτσούνια (παραδοσιακά πιτάκια με γέμιση μυζήθρας ή χορταρικών), λυχναράκια (εύγευστα γλυκά με γέμιση κρέμας τυριού), ρακί και βέβαια πολλών ειδών παξιμάδια.

Συγκεκριμένα για το νομό Χανίων η δημοτική αγορά της πόλης των Χανίων, είναι το κατάλληλο μέρος για άφθονα τοπικά προϊόντα

Στα Χανιά μπορείτε να βρείτε μοναδικά χειροτεχνήματα από γυαλί, ξύλο και μέταλλο, καθώς και εργαστήρια με είδη κεραμικής, ξυλογλυπτικής καθώς και μεταλλουργίας. Χαρακτηριστικά είναι και τα κρητικά μαχαίρια με τα ευρηματικά τετράστιχα που αποτελούν καλή ιδέα για δώρα.

Δείτε το ειδικό αφιέρωμα για τα Τοπικά Προϊόντα της Κρήτης

H Κρητική διατροφή γνωστή και ως Μεσογειακή Διατροφή αποτέλεσε και αποτελεί μοντέλο διατροφής που χαρίζει μακροζωία και καλή υγεία, βασιζόμενη στην πλούσια ποικιλία των προϊόντων που παράγει.

Ο νομός Χανίων είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις του καλού φαγητού και κρασιού.

Κάποια από τα παραδοσιακά πιάτα που αξίζει να δοκιμάσετε στο νομό Χανίων είναι:

Τσιγαριάστο (κρέας, συνήθως κατσίκι μαγειρεμένο με κρητική συνταγή), στάκα (κρέμα για άλειμμα φτιαγμένη με το βούτυρο από το γάλα), μακαρόνια με ανθότυρο, βραστό ή οφτό (ψητό), κατσίκι, γαμοπίλαφο, απάκι ή σύγκλινο (καπνιστό χοιρινό), χανιώτικο μπουρέκι (σκεπαστή πίτα με στρώσεις από κολοκύθια, πατάτες και ανάμεσά τους μυζήθρα), μπουρμπουριστούς χοχλιούς (σαλιγκάρια) μαγειρεμένους σε διάφορες συνταγές, χωριάτικα λουκάνικα, μυζηθρόπιτες, σφακιανές πίτες, κρεατότουρτα, αλλά και φρέσκα ψάρια και θαλασσινά.

Τα κύρια πιάτα συνοδεύονται με άγρια χόρτα, κρητικό σταμναγκάθι, ντάκο (κρητικό παξιμάδι με ντομάτα, ρίγανη, φέτα κι ελαιόλαδο), χταποδοσαλάτα και γαλακτοκομικά προϊόντα όπως κρητική γραβιέρα, μυζήθρα και στάκα (κρέμα από φρέσκο γάλα).

Για ποτό υπάρχουν τα τοπικά κρασιά, μπίρες και αναψυκτικά και φυσικά άφθονη κρητική τσικουδιά, το ποτό-σύμβολο των Κρητικών.

Μετά το φαγητό γλυκαθείτε με ξεροτήγανα, που είναι και το παραδοσιακό γλυκό για τους γάμους, καλιτσούνια και σκαλτσούνια με μέλι.

Η πόλη των Χανίων φιλοξενεί συχνά ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις και γιορτές. Κάθε χρόνο το Μάιο γιορτάζεται η επέτειος της Μάχης της Κρήτης και συγκαλείται το Παγκρήτιο Συνέδριο Ειρήνης. Επίσης διοργανώνονται οι διεθνείς αθλητικοί αγώνες «Βενιζέλεια» και γίνεται ο εορτασμός της Ναυτικής Εβδομάδας. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ειδικότερα κατά τον Αύγουστο υπάρχουν πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες μουσικής, κρητικά γλέντια, θεατρικές παραστάσεις και εκθέσεις ζωγραφικής. Ενδιαφέρουσες γιορτές κι εκδηλώσεις γίνονται και σε άλλα μέρη του νομού. Θρησκευτικές εορτές και γιορτές διαφόρων αγίων είναι αφορμές για μεγάλα γλέντια στα περισσότερα χωριά και πληθαίνουν κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

• Στο Ακρωτήρι στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας Τζανκαρόλων την ημέρα που γιορτάζει γίνεται μεγάλο πανηγύρι.
• Στην Ασή Γωνιά γίνεται πανηγύρι την ημέρα του Αγίου Γεωργίου με παραδοσιακό γλέντι από τους κτηνοτρόφους και τους βοσκούς της περιοχής.
• Στο χωριό Βάμος τον Απρίλιο είναι η «χοχλιδοβραδιά» όπου προσφέρονται σαλιγκάρια μαγειρεμένα και ψημένα με διάφορους τρόπους, κρασί και τσικουδιά. Εκεί στις αρχές του Αυγούστου τελούνται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Βάμος».
• Στις Βουκολιές κάθε Μεγάλη Παρασκευή γίνεται μεγάλο εμπορικό πανηγύρι.
• Στο Γαβαλοχώρι τους καλοκαιρινούς μήνες γίνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
• Στο καταπράσινο χωριό Έλος, κάθε Οκτώβρη γίνεται η Γιορτή του Κάστανου με μεγάλο παραδοσιακό γλέντι.
• Στο Καστέλλι Κισσάμου στις Απόκριες γίνεται μεγάλο καρναβάλι, το καλοκαίρι πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, στις αρχές Αυγούστου η γιορτή του κρασιού και λίγο αργότερα τον Αύγουστο οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό της επετείου της κατάληψης του οχυρού της Γραμβούσας από τους Κρητικούς το 1825.
• Στο Κολυμπάρι, στο σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη Μαραθοκεφάλας τη νύχτα των Χριστουγέννων γίνεται  αναπαράσταση της γέννησης του Χριστού.
• Στο Μάλεμε γίνονται κάθε χρόνο εκδηλώσεις μνήμης για τον εορτασμό της επετείου για τη Μάχη της Κρήτης.
• Στην Παλαιοχώρα υπάρχει ο «Μουσικός Αύγουστος» με συναυλίες.
• Στη Σούγια, στη γιορτή του Αγίου Αντωνίου (1-2 Ιουλίου) γίνεται μοναδικό παραδοσιακό πανηγύρι στο παραλιακό εκκλησάκι που βρίσκεται στο Χαρέι. Η διαδρομή πραγματοποιείται με τα πόδια, μέσα από το μονοπάτι Ε4 που οδηγεί από τη Σούγια προς την Αγία Ρουμέλη και διαρκεί δύο ώρες με μοναδικό φόντο το Λιβυκό πέλαγος και τις πευκόφυτες πλαγιές. Υπάρχει η δυνατότητα να πάτε εκεί και με καραβάκι από τη Σούγια. Υπαίθρια διανυκτέρευση.
• Στη Σούδα τις Απόκριες γίνεται καρναβάλι και τον Ιούνιο υπάρχουν εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια της ναυτική εβδομάδας.
• Στα Τοπόλια το Πάσχα γίνεται μεγάλο πανηγύρι στο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας.
• Στο Φραγκοκάστελλο στις 15 Σεπτεμβρίου του Αγίου Νικήτα γίνεται μεγάλο πανηγύρι κατά τη διάρκεια του οποίου λαμβάνουν χώρα αγώνες ιππασίας.
• Στη Χρυσοσκαλίτισσα στις 15 Αυγούστου στο πανέμορφο μοναστήρι πραγματοποιείται το διάσημο πανηγύρι.

Χάρη στη μορφολογία του εδάφους και το συνδυασμό βουνού και θάλασσας, ο νομός Χανίων αποτελεί έναν παράδεισο για όσους αναζητούν την περιπέτεια και τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, προς τον οποίο έχει σημειωθεί μια σημαντική στροφή τα τελευταία χρόνια.

Αθλητικός Τουρισμός

Τις τελευταίες δεκαετίες οι αθλητικές διοργανώσεις στη χώρα συνέβαλαν σημαντικά στην κατασκευή, σε όλη την επικράτεια και συνεπώς στην Κρήτη πολλών σύγχρονων μεγαλύτερων ή μικρότερων αθλητικών εγκαταστάσεων, σταδίων και προπονητικών κέντρων για ένα ευρύ φάσμα αθλημάτων. Αρκετά ξενοδοχεία στο νομό Χανίων διαθέτουν ειδικές εγκαταστάσεις για αθλητικές δραστηριότητες των πελατών τους (μπάσκετ, βόλεϊ, τένις, γκολφ, θαλάσσια σπορ κ.ά). Τα Λευκά Όρη προσφέρονται επίσης τον χειμώνα για διασχίσεις με ορειβατικά σκι.

Θαλάσσια σπορ

Καγιάκ με μοναδικές διαδρομές στα βόρεια ή στα νότια παράλια και προσέγγιση ανεξερεύνητων κόλπων. Η μορφολογία και η σχετικά μικρή επιφάνεια των ακτών του νομού Χανίων προσφέρουν ιδανικές συνθήκες για ευχάριστες καταδυτικές εμπειρίες.

Θρησκευτικός Τουρισμός

Τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας στο νομό Χανίων αποτελούν αξιόλογο πόλο έλξης επισκεπτών. Σε πολλές περιοχές του νομού υπάρχουν κτίσματα και μνημεία λατρείας διαφορετικών δογμάτων και θρησκειών.

Ορειβασία – Αναρρίχηση

Η ορειβασία και η αναρρίχηση στα βουνά του νομού Χανίων αποτελούν μια πρόκληση για τους τολμηρούς.

Φυσιολατρικός-Περιπατητικός Τουρισμός

Ο φυσιολατρικός-περιπατητικός τουρισμός στο νομό Χανίων έχει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με την πανίδα και χλωρίδα και τη γεωμορφολογία μιας περιοχής και να αποκτήσει την αντίστοιχη γνώση για αυτά. Το φαράγγι της Σαμαριάς έχει κηρυχθεί εθνικός δρυμός για να προστατευτεί η σπάνια χλωρίδα και πανίδα του. Στα Χανιά βρίσκεται το τελευταίο τμήμα του Ευρωπαϊκού περιπατητικού μονοπατιού Ε4, το οποίο διασχίζει σχεδόν ολόκληρη την υπόλοιπη Ευρώπη και την Ελλάδα και τερματίζει στην Κρήτη. Στο νομό το μονοπάτι ξεκινάει από το Καστέλι (Κίσσαμο), διασχίζει το Ελαφονήσι και τελειώνει στο ανατολικό τμήμα του νησιού, στη Σητεία.

Ο νομός Χανίων ξεχωρίζει για την τεράστια ποικιλία καταλυμάτων, καταστημάτων εστίασης αλλά και διασκέδασης και την άριστη υποδομή σε υπηρεσίες, αφού κάθε χρόνο καταφέρνει και εξυπηρετεί χιλιάδες τουρίστες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα παραδοσιακά και αγροτουριστικά καταλύματα που αυξάνονται συνεχώς είναι προσαρμοσμένα στο φυσικό περιβάλλον και στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Κρητικής υπαίθρου. Στο νομό υπάρχουν επίσης αρκετά οργανωμένα camping, που βρίσκονται κυρίως στα δυτικά και στα νότια παράλια του νομού.

Αεροπορικώς: Το Διεθνές Αεροδρόμιο Χανίων «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» συνδέεται καθημερινά με την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, κάποια από τα νησιά του Αιγαίου, την Κύπρο και απευθείας πτήσεις charter από πολλές χώρες του εξωτερικού.

Ακτοπλοϊκώς: Η σύνδεση με Πειραιά γίνεται καθημερινά από το λιμάνι της Σούδας, ενώ το ενετικό λιμάνι είναι πλέον χώρος αναψυχής, αλλά και προσάραξης ιδιωτικών σκαφών και μικρών αλιευτικών.

Υπάρχουν και τα ταχύπλοα πλοία για τα Χανιά, που διανύουν την απόσταση σε περίπου πέντε ώρες και αναχωρούν από τον Πειραιά σε διάφορες ώρες της ημέρας.

Το λιμάνι στο Καστέλι Κισσάμου συνδέεται με τα Κύθηρα, τα Αντικύθηρα, το Γύθειο και την Καλαμάτα στην Πελοπόννησο.

ΚΤΕΛ: Τα ΚΤΕΛ των Χανίων εκτελούν δρομολόγια προς τη Θεσσαλονίκη και τα Ιωάννινα μέσω των λιμανιών της Σούδας και του Πειραιά.

Ο νομός Χανίων όπως και όλη η Κρήτη έχει πυκνό οδικό δίκτυο στο οποίο περιλαμβάνεται και ο βόρειος οδικός άξονας που είναι μέρος του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου.