Εκκλησίες & Μοναστήρια στο Νομό Αρκαδίας

Εκκλησίες & Μοναστήρια στο Νομό Αρκαδίας

Ο Ναός Αγίας Θεοδώρας του νομού Αρκαδίας βρίσκεται κοντά στο χωριό Βάστας σε μια κατάφυτη ειδυλλιακή ρεματιά με πυκνό δάσος από θεόρατες βελανιδιές. Χαρακτηρίζεται ως θαύμα της φύσης καθώς πάνω σε ένα μικρό βυζαντινό εκκλησάκι βρίσκονται 17 βελανιδιές οι ρίζες των οποίων δε φαίνονται πουθενά, ενώ από τα θεμέλιά του αναβλύζουν τα νερά ενός κεφαλαριού. Το φαινόμενο αυτό πρέπει να οφείλεται στο ότι η εκκλησία είναι πέτρινη και θολωτή με αρκετή περιεκτικότητα σε χώμα. Σε αυτό το λίγο χώμα φύτρωσε αρχικά ένα πουρνάρι που σιγά-σιγά μεγάλωσε και έριξε και τους δικούς του καρπούς. Έτσι πάνω στην οροφή της εκκλησίας φύτρωσαν αρκετά πουρνάρια, σφεντάμια και κοκορεβιθιές και μετά οι 17 βελανιδιές που η λαϊκή παράδοση το απέδωσε σε θαύμα. Αναφορικά με την ιστορική αλήθεια υπάρχουν αρκετές δοξασίες. Μία θεωρία διατείνεται ότι η Αγία Θεοδώρα ήταν η Αυγούστα Θεοδώρα, κόρη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Η’ της μακεδονικής δυναστείας, που λέγεται πως βασίλεψε σαν άνδρας από το 1055 μέχρι το 1056. Η Αυγούστα Θεοδώρα κατά τους ισχυρισμούς του Μιχαήλ ΣΤ΄ του Στρατιωτικού που τη διαδέχθηκε με κίνημα αρρώστησε βαριά και πέθανε, ενώ κατ’ άλλους εικάζεται ότι ο ίδιος τη δολοφόνησε και την έθαψε εδώ. Σύμφωνα πάντως με την παράδοση, η Αγία Θεοδώρα, για να καλύψει τις υποχρεώσεις της οικογενείας της, μεταμφιέστηκε σε άνδρα και κατατάχτηκε στο στρατό του Βυζαντίου σαν «καπετάν Θοδωρής». Εκεί, κατόπιν σκευωρίας, κατηγορήθηκε άδικα για πράξεις άνομες και θανατώθηκε στο σημείο αυτό. Η οσιομάρτυς μαρτύρησε για την πίστη της και εκτελέστηκε εδώ από τους διώκτες της. Λίγο πριν εκτελεστεί, προσευχήθηκε: «…Κάνε Κύριε το σώμα μου Ναό, τα μαλλιά μου δέντρα που να μαρτυρούν την προστασία σου στην αγνότητά μου και το αίμα μου νερό να τα ποτίζει. Αμήν». Έτσι και έγινε, μετά το θάνατό της φύτρωσαν τα δεκαεπτά αυτά δένδρα, όσα και τα χρόνια της, που αντέχουν σε κάθε άνεμο. Η εκκλησία προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητών και επισκεπτών. Γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του Λεονταρίου και είναι κτίσμα του 14ου αιώνα. Είναι μικτού τύπου, βασιλικής και εξελιγμένου βυζαντινού ρυθμού και είναι ένα αριστούργημα της βυζαντινής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής. Διακοσμείται από τοιχογραφίες εξαιρετικής βυζαντινής τεχνοτροπίας, κομψό μαρμάρινο τέμπλο βυζαντινού ρυθμού καθώς και πολύχρωμο ψηφιδωτό δάπεδο. Αρχιτεκτονικός τύπος του μεικτού ναού, δηλαδή τρίκλιτη βασιλική στο ισόγειο και σταυροειδής εγγεγραμμένος στον όροφο, του σύνθετου τετρακιόνιου τύπου, με πέντε τρούλους. Ανατολικά, η κεντρική αψίδα είναι πεντάπλευρη ενώ οι δύο πλάγιες είναι ημιεξαγωνικές. Δυτικά, ο νάρθηκας είναι διώροφος με τρούλο. Εκοσμείτο αρχικά με τοιχογραφίες πολύ καλής Παλαιολόγειας τέχνης του 14ου αιώνα, που σήμερα καλύπτονται σε μεγάλο μέρος από μεταγενέστερα επιχρίσματα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Μεγαλόπολης)

Ο Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Αγίου Βασιλείου Τρίπολης βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία στην Τρίπολη Αρκαδίας. Είναι η κορυφαία εκκλησία της πόλης. Πρόκειται για έργο άγνωστου δυστυχώς αρχιτέκτονα, θεμελιώθηκε το 1855 και εγκαινιάστηκε το 1884, 29 χρόνια αργότερα. Είναι λιθόδμητη κατασκευή από μέλανα ασβεστόλιθο και έχει επικάλυψη με ολόλευκο μάρμαρο Δολιανών. Ο τρούλος είναι επικαλυμμένος με φύλλα χαλκού από την Αγγλία. Πλήθος μηχανικών και μαστόρων εργάστηκαν μέχρι την αποπεράτωσή του. Ανάμεσά τους και τεχνίτες από την Τήνο. Το τέμπλο του ναού είναι μαρμάρινο και σχεδιάστηκε από τον Ερνέστο Τσίλερ. Η αγιογράφηση έγινε από τον Κωνσταντίνο Λώκη, ενώ οι δεσποτικές εικόνες είναι έργο του Κωνσταντίνου Αρτέμη. Ο Άγιος Βασίλειος είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής ναός με τρούλο και τρίπλευρη εξωτερικά αψίδα. Πρόκειται για περίτεχνο ναό με πλήθος διακοσμητικών στοιχείων σε αυστηρή γραμμή. Η παράδοση θέλει ο ναός να ξεκίνησε να χτίζεται για να στεγάσει τζαμί προεπαναστατικά. Ο προσανατολισμός και το μέγεθος του ναού καθορίστηκαν από το τέμενος του Μπεκίρ Πασά που προϋπήρχε. Με γνώμονα το ναό χαράχτηκε αρχικά η περιβάλλουσα πλατεία και κατόπιν έγινε όλος ο ρυμοτομικός σχεδιασμός της Τρίπολης. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Μέσα στο καταπράσινο πάρκο της Τεγέας, στο χώρο όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη, δεσπόζει σήμερα ο ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστός και ως Παλαιά Επισκοπή. Είναι χτισμένος επάνω στο κοίλο του αρχαίου θεάτρου, το οποίο οικοδομήθηκε με χορηγία του Αντιόχου του Επιφανούς, το 2ο αιώνα π.Χ., και ερείπιά του φαίνονται κάτω από το ιερό του ναού. Τιμά εκτός από την Κοίμηση της Θεοτόκου, τον Άγιο Σπυρίδωνα και τη Ζωοδόχο Πηγή. Η πανήγυρης που γίνεται το Δεκαπενταύγουστο είναι η μεγαλύτερη της Πελοποννήσου. Η εικόνα της Θεομήτορος λιτανεύετε μέσα στο πάρκο του Τεγεατικού συνδέσμου, ενώ συνοδεύεται και από μεγάλη εμποροπανήγυρη που λαμβάνει χώρα σε ανοιχτό χώρο πίσω από την εκκλησία. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν ανοιχτό τεράστιο αρχαιολογικό χώρο, σκιασμένο από τα υψηλά δέντρα. Γύρω στο 1000 μ.Χ. χτίστηκε ο ναός της Επισκοπής, που λειτούργησε για πολλά χρόνια. Μετά την παρακμή της Τεγέας και τις καταστροφές της από πολέμους και σεισμούς, ο ναός παρέμεινε ερειπωμένος μέχρι τον 19ο αιώνα. Η σημερινή εκκλησία αποκαταστάθηκε με δαπάνες του Τεγεατικού συνδέσμου το 1888, μιας και ο προϋπάρχων ναός είχε καταρρεύσει. Το έργο της αποκατάστασης ανέλαβε ο επιφανής Γερμανός αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλλερ. Ο ναός αρχιτεκτονικά ανήκει στο λεγόμενο «μεταβατικό τύπο», δηλαδή στη μετάβαση από την παλαιοχριστιανική τρουλαία βασιλική στο μεσοβυζαντινό σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό. Στην κάτοψη δίνει την εντύπωση τρίκλιτης βασιλικής, τα κλίτη της οποίας χωρίζονται με τοίχους. Στην τοιχοποιία του ναού έχουν χρησιμοποιηθεί πολυάριθμα αρχιτεκτονικά μέλη από κτίσματα της αρχαίας Τεγέας και από γειτονικά βυζαντινά οικοδομήματα. Το εσωτερικό του διακοσμείται με τοιχογραφίες της περιόδου 1935-1936, έργα του γνωστού ζωγράφου Αγήνορα Αστεριάδη. Μέχρι και το 1851 λάμβανε χώρα ένα ιδιότυπο έθος στον περιβάλλοντα χώρο, ένα πανηγύρι ονομαζόμενο του Κάλλους, που ήταν αφιερωμένο στα συνοικέσια. Πρόκειται για επιβίωση των ύστερων αρχαϊκών πρακτικών του ζευγαρώματος, γνωστών σε όλη την ελληνική επικράτεια. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Μονή Αρτοκωστά ανήκει στην κοινότητα Πραστού και υπάγεται εκκλησιαστικά στην Ι.Μ Μαντινείας και Κυνουρίας, ενώ κατά τον Μεσαίωνα άνηκε στη Μητρόπολη Μονεμβασίας. Υπάρχουν δύο μονές αφιερωμένες στην Παναγία. Η σημερινή γυναικεία, η οποία λειτουργεί η μονή Αρτοκωστάς ή Ορθοκωστάς και η πρώτη η παλαιά Βυζαντινή. Ανάμεσα σε πιθανολογίες της επωνυμίας βρίσκεται και εκείνη η οποία υποστηρίζει ότι προέρχεται από το τοπωνύμιο «Escorta ή Scorta», που αναφέρεται στο χρονικό του Μορέως. Σήμερα έχει επικρατήσει η επωνυμία Ορθοκωστά. Η Μονή καταστράφηκε και ερήμωσε από μοναχούς, εξαιτίας των δραματικών γεγονότων της πτώσεως της Βασιλεύουσας και των επιχειρήσεων στην Πελοπόννησο, ήδη από το 1460. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα, τα τσακώνικα μοναστήρια, που ήταν πολύ κοντά στα επαναστατικά κέντρα (Πραστός, Τυρός, Σίταινα, Λεωνίδιο) συμμετείχαν στην προεπαναστατική αλλά και επαναστατική προετοιμασία για το Έθνος. Μάλιστα, στην Ορθοκωστά ο ηγούμενος Ιωάσαφ Κανέστρας είχε εξοπλίσει σώμα 50 αγωνιστών και το συντηρούσε με έξοδα της Μονής. Το 1982, η Μονή μετατρέπεται σε γυναικεία. Το παραδοσιακό τετράγωνο κλειστό σχήμα της μονής περιβάλλεται με προστατευτικό μαντρότοιχο. Είναι διαμορφωμένο με διώροφα και μονώροφα κτίρια με χαγιάτια από όλες τις πλευρές, ενώ στο κέντρο βρίσκεται το καθολικό. Η είσοδος της Αρτοκωστάς στην ανατολική πλευρά οδηγεί μέσα από διαβατικό στο προαύλιο. Η βορινή πλευρά είναι στραμμένη προς τη ρεματιά του Βρασιάτη, ενώ οι υπόλοιπες περιβάλλονται από καταπράσινο τοπίο. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Βόρειας Κυνουρίας)

Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών είναι ανδρική μονή που βρίσκεται στο όρος Κτενιάς, 11 χιλιόμετρα από την Τρίπολη. Είναι σταυροπηγιακή μονή, αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Μέχρι και σήμερα στη Μονή, εργάζονται μοναχοί κατά τα ορθόδοξα πρότυπα άσκησης. Στο Καθολικό της Ιεράς Μονής αποθησαυρίζεται το σκήνωμα του Νεομάρτυρα Δημητρίου, τμήμα λειψάνου του Νεομάρτυρα Παύλου καθώς και τεμάχιο λειψάνου του Παιδομάρτυρος Αγίου Κηρύκου. Πρόκειται για τους πολιούχους της Τρίπολης που μαρτύρησαν λίγο πριν από την έναρξη της επανάστασης. Το καθολικό της Μονής ανήκει στο σύνθετο τετρακιόνιο τύπο των εγγεγραμμένων σταυροειδών τρουλλαίων ναών. Ο εξωτερικός περίβολος έχει διαμορφωθεί με το πέρασμα του χρόνου και με τους κόπους των μοναχών. Η αρχική μονή εδραιώθηκε περί τον 11ο μ. Χ. αιώνα αλλά άκμασε το 14ο αιώνα. Υπέστη όμως πολλές φορές το μένος των κατακτητών του Μοριά, χωρίς ωστόσο ποτέ να αφανιστεί. Η Μονή διαθέτει πλούσιο αρχείο και πλήθος κειμηλίων, καθώς και σημαντική βιβλιοθήκη. Το σημερινό αρχιτεκτόνημα έχει με σεβασμό χρησιμοποιήσει μέλη από όλες τις προηγούμενες ιστορικές περιόδους. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Ιερά Μονή Παναγίας Γοργοεπηκόου είναι ανδρικό μοναστήρι και βρίσκεται στο ύψωμα του Γουλά, στη Νεστάνη Αρκαδίας. Είναι ένα παράδειγμα λατρευτικής συνέχειας, μιας και ο λόφος υπήρξε πάντα αφιερωμένος σε γυναικεία έκφανση του Θείου. Εικάζεται πως η μονή ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα (1060 μ.Χ.), από τον Αλέξιο Κομνηνό. Τα επιβεβαιωμένα έγγραφα δείχνουν πως ήταν σε λειτουργία από το 1536 μ.Χ. Εποπτεύει προνομιακά το Μαντινειακό πεδίο από τα 680 μέτρα υψόμετρο. Πρόκειται για τρίκλιτη θολοσκέπαστη βασιλική, αρμονικής ναοδομίας. Προβάλλει ανάμεσα στα πεύκα, με το λίθινο μονοπάτι να οδηγεί στην καρδιά της μονής. Σήμερα λειτουργεί ως ανδρικό μοναστήρι. Εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου και οι πιστοί συρρέουν στη χάρη της. Εορτάζει επίσης πάνδημα την 1η Οκτωβρίου. Η θαυματουργή εικόνα που φυλάσσεται στη Μονή αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Η μονή έχει στη φύλαξή της σπουδαία κειμήλια, εικόνες, χειρόγραφα βιβλία, περγαμηνές, ενώ στους χώρους της αναπαύονται λείψανα οσίων και αγίων, μεγάλης λατρευτικής σημασίας. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Μονή Εγκλειστουρίου Αρκαδίας είναι ένα ιστορικό, εγκαταλελειμμένο σήμερα μοναστήρι. Το μοναστήρι βρίσκεται χτισμένο σε υψόμετρο 550 μέτρων. Η μονή είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη Πρόδρομο και είναι ένα από τα ιστορικότερα μοναστήρια της Τσακωνιάς. Η μονή βρίσκεται χτισμένη πάνω σε ένα βράχο, 2 χλμ βορειότερα από το δρόμο που οδηγεί στον Πραστό. Από τη μονή σώζεται σε καλή κατάσταση το καθολικό, ένα διώροφο κτίριο και ερείπια από τα κελιά του. Το καθολικό ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Το δάπεδο του ναού είναι στρωμένο με πλάκες, ενώ υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις λέοντα και δικέφαλου αετού. Ο ναός σύμφωνα με επιγραφή πλακοστρώθηκε το 1733. Ο ναός ήταν κατάγραφος από αγιογραφίες που σώζονται εν μέρει και δείχνουν ότι είναι έργα των αρχών του 17 αιώνα. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη Πρόδρομο και εορτάζει στις 29 Αυγούστου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Μονή Ελώνης ή Έλωνα (Τσακώνικα: Έωνη) είναι γυναικεία μονή, χτισμένη σε μία απότομη πλαγιά του Πάρνωνα. Απέχει 35 χιλιόμετρα από τον Τυρό και 17 χιλιόμετρα από το Λεωνίδιο. Η ιστορία της μονής ανάγεται στο 1300. Με βάση το ιστορικό, οι βοσκοί της περιοχής έβλεπαν σε ένα δυσπρόσιτο σημείο της πλαγιάς του Πάρνωνα ένα φως. Αρχικά δεν του έδωσαν σημασία, η συνέχιση του φαινομένου όμως όξυνε την περιέργεια τους με αποτέλεσμα να καταφύγουν στον επίσκοπο Ρέοντος και Πραστού. Ο επίσκοπος συγκέντρωσε το χωριό και επιχείρησαν να δώσουν μία εξήγηση στο αξιοπερίεργο περιστατικό. Το αποτέλεσμα ήταν να αντιληφθούν ότι επρόκειτο για το φως ενός καντηλιού, το οποίο ήταν αναμμένο μπροστά από μία εικόνα. Το ύψος, όμως, που βρισκόταν η εικόνα καθιστούσε αδύνατη κάθε προσπάθεια προσέγγισής της. Μετά τις προσευχές τους η εικόνα κατέβηκε σε χαμηλότερο σημείο και οι τολμηρότεροι παρευρισκόμενοι σκαρφάλωσαν στο βουνό και διαπίστωσαν ότι ήταν μία εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας. Στη συνέχεια έχτισαν ένα πρόχειρο ξύλινο εκκλησάκι, όπου και τοποθέτησαν την εικόνα, ενώ για την πρόσβαση σε αυτό κατασκευάστηκε σχοινένια σκάλα. Στην περιοχή που βρέθηκε η εικόνα ασκήτευαν δύο μοναχοί, ο Καλλίνικος και ο Δοσίθεος. Ο επίσκοπος τους ζήτησε να εγκατασταθούν στο ακριβές μέρος όπου βρέθηκε η εικόνα. Με τη βοήθεια των κατοίκων της περιοχής οι δύο μοναχοί δεν άργησαν να κατασκευάσουν ένα μικρό εκκλησάκι και δύο κελιά, δημιουργώντας ουσιαστικά τη μονή. Με βάση παραδόσεις αλλά και στοιχεία από χειρόγραφα οι δύο μοναχοί βρήκαν φριχτό τέλος στα χέρια δύο Τούρκων. Με βάση την ίδια παράδοση οι δύο σφαγείς έχασαν την όραση τους, όταν επιχείρησαν να συλήσουν το ναό της μονής και την ξαναβρήκαν μόνο μετά τις ικεσίες των κατοίκων του γειτονικού Κοσμά. Σε αυτό να οφείλονται ίσως και τα προνόμια που απέκτησαν την ίδια περίοδο οι κάτοικοι του συγκεκριμένου χωριού. Τα επόμενα χρόνια η μονή ακμάζει και αποκτά μεγάλο αριθμό προσκυνητών και δωρητών. Μετά την αποτυχημένη επανάσταση του 1770 (Ορλωφικά) οι Τούρκοι καταστρέφουν σαν αντίποινα την Πελοπόννησο. Την περίοδο αυτή η μονή πυρπολείται και λαφυραγωγείται, ενώ οι μοναχοί της σφαγιάζονται. Η μονή ανακατασκευάστηκε την επόμενη δεκαετία. Ο ναός της μονής χρονολογείται από το 1809, πληροφορία που παρέχεται από επιγραφή στην κεντρική του είσοδο. Χτίστηκε επάνω στα θεμέλια του προηγούμενου κατεστραμμένου ναού και έχει μεγαλύτερο μέγεθος από τον προηγούμενο. Συγκεκριμένα έχει μήκος 14,90 μέτρα και πλάτος 5,10. Δε διαθέτει τρούλο, ούτε όμως και αγιογραφίες. Το τέμπλο του όμως είναι σκαλιστό και προέρχεται από ξύλο καρυδιάς. Πάνω σε αυτό είναι ζωγραφισμένες παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, έργα σημαντικών καλλιτεχνών, όπως προκύπτει και από τις ενθυμήσεις που υπάρχουν πάνω σε αυτές. Το κωδωνοστάσιο του ναού κατασκευάστηκε το 1831. Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Ιερά Μονή Επάνω Χρέπας βρίσκεται σε υψόμετρο 1274 μέτρων σε κατάφυτη πλαγιά του Μαίναλου και φαίνεται από την πόλη της Τρίπολης. Το Μοναστήρι της Επάνω Χρέπας τιμά την Κοίμηση της Θεοτόκου και έχει θέα όλον τον κάμπο της Μαντινείας έως τον Πάρνωνα και τον Ταΰγετο. Είναι το υψηλότερο μοναστήρι της Πελοποννήσου και λέγεται γι’ αυτό «μπαλκόνι της Τρίπολης». Το 1935 το μοναστήρι μετατράπηκε σε γυναικείο. Στη Μονή φυλάσσεται το Δισκοπότηρο, που σύμφωνα με την παράδοση κοινωνήθηκε ο Γέρος του Μοριά και το Ευαγγέλιο που ασπάστηκε πριν την Απελευθέρωση της Τριπολιτσάς. Η θαυματουργή της εικόνα σύμφωνα με την παράδοση διάλεξε η ίδια, με τη χάρη της Παναγίας να εγκατασταθεί στην ελατοβριθή πλαγιά. Η μονή χρίστηκε γύρω στο 1100 μ.Χ. και υπήρξε ιστορικό προπύργιο των αγώνων των Ελλήνων. Η Μονή είναι σταυροπηγιακή. Εορτάζει όχι μόνο στις 15 Αυγούστου αλλά και στις 14 Σεπτεμβρίου, ανήμερα του Σταυρού. Το καθολικό της είναι καμαροσκέπαστη βασιλική, ενώ η αγιογράφηση μαρτυρείται ακόμα παρά τα ίχνη που έχει αφήσει ο χρόνος. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Μονή των Καλτεζών, επισήμως γνωστή ως Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Καλτεζών, βρίσκεται σε ένα ύψωμα τριγυρισμένο με βελανιδιές, πεύκα και κυπαρίσσια στις παρυφές του χωριού των Καλτεζών κοντά στα σύνορα Αρκαδίας και Λακωνίας. Απέχει από την Τρίπολη 31 χιλιόμετρα και 12 χιλιόμετρα από την Κάτω Ασέα. Η Μονή Καλτεζών είναι μοναστήρι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, τον Προφήτη Ηλία και τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Λειτούργησε σαν πυριτιδαποθήκη στον αγώνα και προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες. Εδώ συστάθηκε στις 26 Μαΐου του 1821 η Πρώτη Πελοποννησιακή Γερουσία, ενώ είχε προηγηθεί τον Μάιο του 1819, η πρώτη συνέλευση των οπλαρχηγών με τους προεστούς που σκοπό είχε την έναρξη του αγώνα. Στα κειμήλια της μονής συγκαταλέγεται και το Ευαγγέλιο στο οποίο ορκίστηκαν τα μέλη της Γερουσίας. Μεγάλη μορφή υπήρξε ο Ηγούμενος Καλλίνικος Σουρλόπουλος, φλογερός αγωνιστής της επανάστασης, εκτός από άνθρωπος του Θεού. Τα θαύματα που ομολογούνται για τη μονή προσελκύουν πλήθος προσκυνητών. Η πλέον δημοφιλής εκδοχή για την ίδρυση της Μονής αναφέρει ότι η αυτή χτίστηκε το 1696 από τον Ηλία Λυρώνη, μετέπειτα Μοναχό Ανανία. Μετά από ένα επίμονο όνειρο ο Λυρώνης άφησε τη Σμύρνη όπου εργαζόταν και με τη βοήθεια των Καλτεζιωτών βρήκε την εικόνα του Αγίου Νικολάου στα ερείπια παλιού μοναστηριού (1233 μ.Χ.) καλυμμένου από δάσος. Στο σημείο αυτό έκτισε μικρό κελί, άρχισε έρανο και ίδρυσε τη Μονή της οποίας έγινε ο πρώτος Ηγούμενος. Κατά μία άλλη εκδοχή, η θεμελίωση της Μονής ανάγεται στο 1719 από δύο ερημίτες, τον Άνθιμο και τον Καλλίνικο. Όπως προκύπτει από μερικές επιγραφές εντοιχισμένες στα κτίσματα της Μονής Καλτεζών, το κτίσιμο πραγματοποιήθηκε μέσα στον 18ο αιώνα και ολοκληρώθηκε το 1795. Το μοναστήρι απέκτησε περιουσία με τα αφιερώματα των πιστών, έφτασε να μετράει δύναμη 40 μοναχών και μέχρι την άφιξη του Ιμπραήμ Πασά στην Πελοπόννησο το μοναστήρι βρισκόταν σε πολύ καλή οικονομική κατάσταση. Το 1825 η Μονή πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ Πασά με αποτέλεσμα να καταστραφούν τα βόρεια κελιά της, τα έγγραφα και οι τίτλοι της και να οδηγηθεί σε οικονομική κατάπτωση και αφάνεια. Το 1838 κηρύσσεται με Βασιλικό Διάταγμα ιστορικό μνημείο ενώ το 1846, με άλλο Βασιλικό Διάταγμα, διαλύεται εξαιτίας της έλλειψης μοναχών και ενώνεται ως Μετόχι με την Ιερά Μονή Γοργοεπηκόου Αρκαδίας. Το 1921 η Μονή αναγνωρίζεται ως γυναικεία κοινοβιακή και αυτοδιοίκητη και αρχίζει η αναδιοργάνωσή της και η εκτεταμένη ανοικοδόμηση της. Από το 1925 έως το 1932 στη Μονή λειτούργησε Επαγγελματική Σχολή Θηλέων υφαντικής – οικοκυρικής για ορφανά κορίτσια. Το 1965 χτίστηκε το παρεκκλήσιο προς τιμή του Αγίου Νεκταρίου, που βρίσκεται λίγα μέτρα βορειοδυτικά, έξω από τον περίβολο της Μονής, στο Κοιμητήριο της αδελφότητος. Τον Οκτώβριο του 2020 η μονή έκλεισε, όταν πέθανε η Ηγουμένη και αποχώρησε η τελευταία μοναχή. Στις αρχές του 2021 ένα τμήμα της Μονής Καλτεζών κατέρρευσε, ειδικότερα το τμήμα που χαρακτηρίζεται ως «το πρώτο ελληνικό βουλευτήριο» μαζί με το πρώτο κελί της οποίας χτίστηκε από τον Ηλία Λυρώνη. Το Σεπτέμβριο του 2022 εγκαταστάθηκε στη Μονή νέα ανδρώα Αδελφότητα, με ηγούμενο τον Αρχιμανδρίτη Γερμανό Μίχο. Πλέον η Ιερά Μονή παραμένει προσβάσιμη στους πιστούς, σύμφωνα με το λειτουργικό πρόγραμμα αυτής ενώ δρομολογήθηκαν εργασίες αποκατάστασης. Ο Ναός ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυρού, με έναν οκτάπλευρο τρούλο και άλλους δύο μικρότερους. Ο τρούλος στηρίζεται σε 6 κτιστούς πεσσούς που σχηματίζουν τρία κλίτη. Είναι τρισυπόστατο και τιμάται στο όνομα: Αγίου Νικολάου, Προφήτου Ηλία και Μεταμορφώσεως Σωτήρος. Οι εσωτερικές επιφάνειες του Καθολικού, του παρεκκλησίου του Αγίου Νεκταρίου και άλλα μέρη της Μονής είναι αγιογραφημένα (από τη μοναχή Ειρήνη Κυριαζή). Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει στις 6 Δεκεμβρίου, του Αγίου Νικολάου, στις 26 Μαΐου, επέτειος της Εθνοσυνελεύσεως, στις 20 Ιουνίου, του Προφήτη Ηλίου, στις 6 Αυγούστου, της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στις 14 Σεπτεμβρίου, εορτή της Υψώσεως του τιμίου Σταυρού και στις 9 Νοεμβρίου, του Αγίου Νεκταρίου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Ιερά Μονή Καρυάς Αρκαδίας ή Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Καρυάς είναι ένα ιστορικό μοναστήρι, χτισμένο δυτικά του οροπεδίου της Παλαιόχωρας Τυρού, ανάμεσα σε δυο υψώματα στο κέντρο της Κυνουρίας σε υψόμετρο 870 μέτρα, κοντά στο χωριό Πραστός και στη Μονή Αρτοκωστάς. Απέχει 19 χλμ. από τον Τυρό και 24 χλμ. από το Λεωνίδιο. Το μοναστήρι αυτό είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο και θεωρείται ένα από τα παλαιότερα της Τσακωνιάς. Η Μονή Καρυάς ιδρύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, πριν το 16ο αιώνα, από μοναχούς του Αγίου Όρους, που εγκαταστάθηκαν εκεί για να γλυτώσουν από τις επιδρομές των Τούρκων. Σε αυτό οφείλεται και η αγιορείτικη μορφή που παρουσιάζει το σύνολο των κτισμάτων της μονής. Για την ονομασία της, έχουν διατυπωθεί ποικίλες θεωρίες: από την λατρεία της Καρυάτιδος Αρτέμιδος, είτε από το τουρκικό Kahrie που σημαίνει «χώρα», ή από την τοποθεσία Καρυά στα ερείπια της Παλαιοχώρας Τυρού, είτε από το δέντρο της καρυδιάς, που είναι και η πιο εύχερη ετυμολογική ερμηνεία. Η μονή, αναφέρεται για πρώτη φορά σε τουρκικό έγγραφο του 1620, από τον σουλτάνο Οσμάν Β΄, όπου δίνεται η άδεια στους «άπιστους» κάτοικους του Πραστού να ανακαινίσουν την μονή. Το 1622, σε σιγίλλιο του Πατριάρχη Κυρίλλου του Λουκάρεως, αποδίδεται στην μονή το σταυροπηγιακό της προνόμιο. Σε έγγραφο του 1634, ένας Λεωνιδιώτης χριστιανός, προσφέρει όλη την περιουσία του στη μονή. Το 1770, η μονή λεηλατήθηκε από τους Αλβανούς και 8 χρόνια αργότερα (1778), ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄, ανανεώνει το σταυροπηγιακό της προνόμιο. Κατά την Επανάσταση του 1821, ο ηγούμενος Ιωσήφ παίρνει μέρος στον αγώνα και η μονή προσφέρει 3 οκάδες ασήμι στην Δημογεροντία Πραστού και 850 γρόσια στην Πελοποννησιακή Γερουσία, για τις ανάγκες του αγώνα. Μάλιστα, ο ηγούμενος Ιωσήφ Κριμίτζος, παρασημοφορήθηκε από τον Όθωνα. Το 1826, ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε τη μονή. Τα επόμενα χρόνια, η μονή συνέχισε την προσφορά της στον αγώνα. Από τον κώδικά της, αναφέρεται ότι το 1838 χορήγησε υποτροφία προς ένα μαθητή για σπουδές σε πανεπιστήμιο και το 1866 προσέφερε χρήματα για τον αγώνα της Κρήτης. Το 1970, η μονή μετατράπηκε σε γυναικεία, σαν παράρτημα της Μονής Λουκούς. Σήμερα η μονή είναι ανδρική. Από το 1962 έχει κηρυχθεί αρχαίο μνημείο. Η Μονή Καρυάς, είναι σήμερα πλήρως ανακαινισμένη. Το κτιριακό συγκρότημα της μονής, έχει παραλληλόγραμμο σχήμα και αποτελείται από τρεις πτέρυγες μοναστηριακών κτισμάτων διατεταγμένων σε σχήμα Π, γύρω από μια επιμήκη αυλή. Στο κέντρο της πλακόστρωτης αυλής που περιβάλλεται από τοξοτές καμάρες, βρίσκεται το καθολικό της μονής. Το καθολικό είναι αθωνικού τύπου και ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Ο ναός διαθέτει έναν εντυπωσιακό δωδεκάγωνο τρούλο, που μοιάζει να «αιωρείται». Το εσωτερικό του καθολικού, κοσμούν τοιχογραφίες των αδερφών Μόσχου του 1638, που το έργο τους διακρίνεται για την προσήλωσή τους στην βυζαντινή παράδοση. Ο ναός έχει μαρμάρινο δάπεδο του 1734, διακοσμημένο με παραστάσεις λέοντα, ταύρου, φτερωτού δαίμονα και δικέφαλου αετού. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθολικού, χρονολογείται από τις αρχές του 19ου αιώνα. Η μονή διαθέτει σημαντικά λείψανα αγίων, όπως της Αγίας Μακρίνας και άλλων. Η μονή έχει 4 μετόχια: τον Άγιο Γεώργιο και Άγιο Νικόλαο στον Τυρό και τον Άγιο Γεώργιο και Άγιο Ιωάννη στο Λεωνίδιο. Το καθολικό της μονής, εορτάζει στην μνήμη του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου, αλλά και στις 8 Ιουλίου στην μνήμη του Αγίου Προκοπίου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το πιο προσιτό στον επισκέπτη μοναστήρι της Αρκαδίας. Μόλις 4 χιλιόμετρα πριν το Άστρος και 7 χιλιόμετρα πριν το Παράλιο Άστρος. Χτισμένο, στην είσοδο της πεδιάδας του Τάνου,  στο χώρο της αρχαίας Εύας, μίας από τις σπουδαιότερες Θυρεατικές Κώμες. Περικυκλωμένο από τις οροσειρές των βουνών Ζάβιτσα, Παλαιοπαναγιά και Ελληνικό. Η πιο πιθανή ετυμολογία της ονομασίας του μοναστηριού είναι από τη λατινική λέξη Lucus που σημαίνει ιερό δάσος. Σύμφωνα με τα ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία η μονή έχει χτιστεί πάνω σε παλαιοχριστιανική Εκκλησία και στους τοίχους του καθολικού διακρίνονται αρχαία ανάγλυφα και επιστύλια. Στο χώρο σώζεται αγωγός ρωμαϊκής εποχής και το μοναστήρι θεωρείται ότι αποτελεί σύνθεση ελληνικού και χριστιανικού πολιτισμού. Από το χώρο της Μονής, για όσους αγαπούν το περπάτημα, ξεκινά μονοπάτι για το αρχαίο Ελληνικό ή Τειχιό. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Βόρειας Κυνουρίας)

Από τα πιο γνωστά και φημισμένα μοναστήρια της Αρκαδίας. Η εικόνα της Παναγίας -έργο που χρονολογείται- από το 1360 θεωρείται θαυματουργή και κάθε χρόνο συρρέει πλήθος προσκυνητών στο μοναστήρι ενώ πολλοί είναι οι επισκέπτες των Καστριτοχωρίων που δεν παραλείπουν να βάλουν ένα κεράκι στη γυναικεία μονή που βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρα και περιβάλλεται από το χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο της φύσης, γνωστό κεδροδάσος, που είναι μοναδικό στην περιοχή. Η μονή απέχει 44 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και 30 από το Άστρος και η πρώτη ίδρυσή της χρονολογείται τον 14ο αιώνα, ενώ η σημερινή μονή χτίστηκε το 1616. Η προσφορά της Μονής στον αγώνα του 1821 ανεκτίμητη. Μετά την καταστροφή της από τους Τούρκους ξαναχτίστηκε το 1802-1805 ενώ σε αυτή μόνασε ο Όσιος Νείλος κατά κόσμον Νικάλαος Τερζάκης πριν φύγει για το Άγιο Όρος. Το καθολικό της Μονής είναι ένας μικρός μονόκλιτος σταυρεπίστεγος ναός με τρούλο, ενώ στον περίβολο του Μοναστηριού έχει χτιστεί ναός της Παναγίας και μία μικρή Εκκλησία του Οσίου Νείλου. Το Μοναστήρι διαθέτει ξενώνες και άλλους βοηθητικούς χώρους. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Βόρειας Κυνουρίας)

Η Ιερά Μονή Παναγίας Βλαχέρνας είναι μοναστήρι στο βουνό Καστανιά Αρκαδίας που σήμερα δεν διακονείται από μοναχούς. Η μονή παρ’ όλα αυτά εξακολουθεί να είναι επισκέψιμη από πιστούς. Η Καστανιά είναι πιθανόν το αρχαίο όρος Κνάκαλος. Στις μέρες μας σώζεται μόνο το καθολικό της μονής που προβάλλει μέσα από τα δέντρα. Η μονή διαδραμάτισε στρατηγικό ρόλο στην επανάσταση. Η ευρύτερη περιοχή Βλαχέρνας – Χωτούσας είναι η επικράτεια της αρχαίας πόλης Καφυαί, από την οποία σώζονται ακόμη ερείπια. Στα «Αρκαδικά» του, ο Παυσανίας έχει μεγάλη αναφορά στην περιοχή. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Μονή της Παναγίας της Κλειβωκάς ή αλλιώς Παναγία ή Ζωναρίτισσα, βρίσκεται κοντά στα χωριά Κοντοβάζαινα και Δήμητρα στην επαρχία Γορτυνίας, στο Νομό Αρκαδίας. Το μοναστήρι είναι χτισμένο στην είσοδο σπηλιάς, η οποία λόγω βάθους και στενής διαμέτρου από ένα σημείο και μετά είναι ανεξερεύνητη. Η τραχιά φυσιογνωμία του τοπίου και το δύσβατο και απροσπέλαστο σχεδόν του εδάφους έχει τροφοδοτήσει πολλούς θρύλους και παραδόσεις σχετικά με την εύρεση της εικόνας της Θεομήτορος και την κτίση του μοναστηριού. Κατά μια παράδοση, η εικόνα της Παναγίας, που λέγεται ότι είναι μια από τις έντεκα του Απόστολου Λουκά, ήταν στο σημείο όπου σήμερα είναι το εκκλησάκι της Αγίας Άννας στην Κάτω Κλειβωκά, στη θέση Μπέλκος, όπου στην προχριστιανική περίοδο λατρευόταν η θεά Αλουσία Δήμητρα. Στο σημείο αυτό υπήρξε μοναστήρι των Αγίων Θεοδώρων Καλαβρύτων. Το μοναστήρι αυτό διαλύθηκε και ο ναός κατεστράφη επί τουρκοκρατίας και πιθανότατα κατά την απόβαση του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο κατά τα έτη 1825-1828. Για την τύχη της θαυματουργής εικόνας δεν υπάρχει κανένα επίσημο στοιχείο. Κατά μία άποψη, οι Χριστιανοί, οι οποίοι ήξεραν καλά τα κατατόπια και τις ασφαλείς κρυψώνες, μετέφεραν την εικόνα στη σπηλιά, όπου την έκρυψαν, και από το δύσβατο και μυστικό μονοπάτι πήγαιναν και προσεύχονταν. Κατά άλλη άποψη-παράδοση και θρύλο, λέγεται ότι η εικόνα ευρέθη μετά από σχετικό όνειρο από χωρικό, που καταγόταν από το διπλανό χωριό Δήμητρα Αρκαδίας. Το εκκλησάκι κατασκευάστηκε στο τέλος της περασμένης εκατονταετίας και το κλιμακοστάσιο κατασκευάστηκε δέκα χρόνια αργότερα. Από την κτίση του και μετά, το μοναστήρι λειτούργησε σα γυναικεία μονή. Γιορτάζει την Παρασκευή του Πάσχα, της Ζωοδόχου Πηγής. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Ιερά Μονή Σίντζας Αρκαδίας, είναι ένα ιστορικό μοναστήρι, χτισμένο σε απόσταση 6 χλμ βορειοδυτικά του Λεωνιδίου. Η μονή είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στο σημείο όπου χτίστηκε η μονή, η θάλασσα ξέβρασε τη Σεμέλη και το γιο της Διόνυσο. Έτσι, χτίστηκε αρχαίο ιερό προς τιμήν του Διόνυσου, το οποίο εξελίχθηκε αργότερα σε χριστιανικό ναό. Το όνομα Σίντζα, προέρχεται από την τσακώνικη λέξη «συντζά», που σημαίνει Συκιά. Η μονή, αναφέρεται για πρώτη φορά σε σιγίλιο του Πατριάρχη Κυρίλλου Α΄ Λουκάρεως, το έτος 1622, σύμφωνα με οποίο αποδίδει στη Μονή το σταυροπηγιακό της προνόμιο. Το έγγραφο αυτό, υπέγραψε, μεταξύ άλλων, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεοφάνης Γ’. Κατά τα έτη της Τουρκοκρατίας, η μονή υπαγόταν στην Επισκοπή Ρέοντος – Πραστού. Το 1798, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’, ανανέωσε το σταυροπηγιακό προνόμιο της Μονής. Το 1828, δύο χρόνια μετά την καταστροφική επέλαση του Ιμπραήμ πασά, η Μονή αρχίζει να παρακμάζει. Παρόλα αυτά, η μονή βοήθησε στην ανασυγκρότηση του Ελληνικού κράτους και πρόσφερε το 1830, 250 τάλληρα δίστηλα για την ανέγερση σχολείων. Το 1831, η Μονή πρόσφερε στον έρανο του Λεωνιδίου, 1500 φοίνικες. Το Μάιο του 1834, η Νομαρχία Αρκαδίας, ζήτησε από τη Βασιλική Γραμματεία να πάρει οριστική απόφαση για τη διάλυση της Μονής Σίντζας. Ζήτησε επίσης, να διαλυθεί και η Μονή Ρεοντινού και τα κτήματά τους να παραχωρηθούν στη Μονή Αρτοκωστάς. Η μονή, βρίσκεται χτισμένη μέσα σε έναν απόκρημνο βράχο, πάνω από την πεδιάδα του Λεωνιδίου, σε υψόμετρο 500 μ. Πάνω από την είσοδο του μοναστηριού, υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα, με την χρονολογία 1783, την χρονιά δηλαδή που ανακαινίστηκε. Κοντά στο μοναστήρι, υπάρχουν δύο αξιόλογοι τάφοι. Ο πρώτος είναι ρωμαϊκός, βρίσκεται λαξευμένος μέσα στο. Ο δεύτερος, είναι πιθανόν τάφος Φράγκου μοναχού. Το καθολικό της Μονής, είναι κτίσμα των αρχών του 17ου αι. και ανήκει στον τύπου του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Εσωτερικά είναι γεμάτο με αγιογραφίες, οι οποίες δεν διασώθηκαν. Οι αγιογραφίες, ήταν έργα των Παναγιώτη και Κυριάκου Κουλιδά, με καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη Αρκαδίας. Στο εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, υπάρχουν εικόνες του 17ου αιώνα. Στο προσκυνητάρι, έχει φιλοτεχνηθεί η εικόνα της Κοιμήσεως του Αγίου Νικολάου το 1767. Στη λειψανοθήκη της Μονής, φυλάσσονται λείψανα αγίων, ανάμεσα σ’ αυτά και του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Τιμώντας τον Άγιο Διονύσιο, οι μοναχές έχτισαν ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο σ’ αυτόν, χτισμένο μέσα στο βράχο. Η μονή έχει ένα μετόχι, τον Άγιο Χαράλαμπο, πλησίον του Λεωνιδίου. Παλαιότερα και ο ναός του Αγίου Λεωνίδα, κοντά στο Λεωνίδιο, αποτελούσε μετόχι της Μονής. Η μονή, εορτάζει στην εορτή του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου, στην ανακοιμηδή των λειψάνων του στις 9 Μαΐου και στην εορτή του Αγίου Διονυσίου στις 3 Οκτωβρίου. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Είναι παλιό και γραφικό μοναστήρι που βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ. από τον Άγιο Βασίλειο Κυνουρίας, σε όμορφη και καταπράσινη τοποθεσία κοντά στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στο χωριό και χαμηλότερα από το επίπεδό του. Σχετικά με την ονομασία της μονής, πιστεύεται ότι προέρχεται από κάποιο δένδρο μουριάς. Η μονή περιβάλλεται από φρουριακό τοίχο και στο εσωτερικό μπαίνει κανείς από μεγαλόπρεπη τοξωτή πύλη. Το μοναστήρι κάηκε από τον Ιμπραήμ κατά την επέλασή του στην Πελοπόννησο και εγκαταλείφθηκε οριστικά το 1834. Το καθολικό είναι σταυροειδούς εγγεγραμμένου ρυθμού με οκτάπλευρο τρούλο και έχει συντηρηθεί. Ο τρούλος του ήταν διακοσμημένος με ένθετα ζωγραφισμένα πιάτα, από τα οποία σήμερα σώζονται μόνον δύο. Η στέγη του καλύπτεται από σχιστολιθικές πλάκες, χαρακτηριστικό δομικό υλικό των κτισμάτων της ευρύτερης περιοχής. Ο ναός έχει δίλοβο καμπαναριό και ημιεξάπλευρη αψίδα στο ιερό. Στο εσωτερικό του ναού ξεχωρίζουν το μαρμάρινο δάπεδο με παράσταση ανάγλυφου λιονταριού, αγαπητό μοτίβο λαϊκής τέχνης και πιθανόν βυζαντινό σύμβολο. Αξιόλογη είναι η αγιογράφηση του ναού (που πιθανότατα έγινε το 17ο αιώνα) αν και με αρκετές φθορές. Ξεχωρίζουν με την λεπτή τους εκφραστικότητα και σεμνότητα οι μορφές των Αγίων, η μορφή της Σαμαρείτιδος, καθώς και η εικόνα του Ταξιάρχη. Οι γραπτές μαρτυρίες που αναφέρονται στη ζωή και δράση της Μονής καλύπτουν το διάστημα ανάμεσα στο 1744 και στο 1834. Δύο επίσκοποι της κατοπινής Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού – οι Ιάκωβος και Διονύσιος – εμπλέκονται στην ιστορία της, πράγμα που φανερώνει ότι η παρουσία της Μονής ήταν έντονη στα δρώμενα εκείνης της εποχής. Σώζονται επίσης υπολείμματα κελιών και κτισμάτων του περιβόλου, μερικά από τα οποία σήμερα είναι στο στάδιο της αποκατάστασης. Ένα από τα κελιά έχει ήδη συντηρηθεί. Ο ναός εορτάζει στις 6 Σεπτεμβρίου (ανάμνηση του εν Χώναις θαύματος του Αρχαγγέλλου Μιχαήλ). Παλαιότερα το μοναστήρι δεχόταν πλήθος προσκυνητών. (Συντάκτης: Φωτεινή Αναστασοπούλου) (Πηγή πληροφοριών: Golden Greece)

Το πιο επιβλητικό μοναστήρι του Πάρνωνα έχει κατασκευαστεί  το 10ο ή 11ο αιώνα σε κοίλωμα γκριζοπράσινου ασβεστολιθικού βράχου. Επιγραφή αναφέρει ότι η μονή χτίστηκε το 1126 υπό κυρίου  Ιωάννη Πίκρη και ηγουμένου Αρσενίου. Το μοναστήρι ανήκε στον Μητροπολίτη Άργους και Ναυπλίου ενώ πλέον είναι στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητρόπολης Μαντινείας και Κυνουρίας. Από τα πιο πλούσια και καλά οργανωμένα μοναστήρια διέθετε μεγάλη περιουσία και πολλά κτήματα σε περιοχές της Αρκαδίας και των γειτονικών νομών. Τα ιστορικά στοιχεία κάνουν λόγο και για διαμάχες με καταπατητές το 1808. Το μοναστήρι διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στον Αγώνα του ’21 αφού λειτούργησε ως στρατιωτικό νοσοκομείο, αλλά και ως καταφύγιο του άμαχου πληθυσμού, αφού ο κατακτητής δεν μπόρεσε να το προσεγγίσει. Διαθέτει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και υπόγειες στοές όπου οι καπεταναίοι του αγώνα έκαναν συμβούλια. Το επονομαζόμενο «σπήλαιο του Πανός» που ξεκινά από τη Μονή  καταλήγει στη Μονή Μαλεβής. Το καθολικό του Μοναστηριού είναι τρουλαίος σπηλαιώδης ναός υψωμένος στον δεύτερο όροφο των κτισμάτων. Το μοναστήρι υπέστη μεγάλες ζημιές από σεισμό ενώ οι τοιχογραφίες του βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Τα τελευταία χρόνια έγιναν εργασίες αποκατάστασης στη βόρεια και δυτική πλευρά, στην πτέρυγα της μονής, στον πύργο εισόδου και στο δάπεδο του αύλειου χώρου. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 6 Σεπτεμβρίου. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Βόρειας Κυνουρίας)

Η Μονή Φιλοσόφου το οποίο βρίσκεται στην χαράδρα του ποταμού Λούσιου, νότια της Δημητσάνας, στο νομό Αρκαδίας. Είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στην απόδοση της εορτής, στις 23 Αυγούστου. Είναι χτισμένη στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου, 11 χλμ. νοτιοδυτικά της Δημητσάνας και περίπου 86 χλμ. από την Τρίπολη. Η Μονή αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, ένα παλαιό και ένα νέο, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο από τη Δημητσάνα, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», ο οποίος ήταν γραμματέας («Πρωτοκρίτης») του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από το προσωνύμιό του πήρε και η Μονή το όνομά της. Είχε χαρακτηριστεί σταυροπηγιακή. Ήταν χτισμένη στο εσωτερικό μιας σπηλιάς, πάνω από μια απόκρημνη χαράδρα και σήμερα διατηρείται μόνο ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με τις αξιόλογες τοιχογραφίες του. Είναι ναός εγγεγραμμένος τετράστηλος σταυροειδής με οκτάπλευρο τρούλο. Από την υπόλοιπη μονή σώζονται μόνο ερείπια κελιών και άλλων κτισμάτων, καθώς και μια στέρνα. Η παλαιά μονή είναι γνωστή και ως «Κρυφό Σχολειό», γιατί κατά την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο που αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή που λειτούργησε στη Νέα Μονή. Η νέα Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε μετά τα μέσα του 17ου αιώνα (λειτουργούσε ήδη το 1691). Βρίσκεται σε απόσταση τετρακοσίων περίπου μέτρων από την παλαιά Μονή, σε ομαλότερη θέση. Το καθολικό της χτίστηκε το 1661, και κατόπιν χτίστηκαν και αρκετά κελιά, χωρίς όμως να εγκαταλειφθεί η παλαιά μονή. Το τέμπλο του καθολικού είναι ξυλόγλυπτο με εξαιρετική διακόσμηση και φέρει εικόνες κρητικής τεχνοτροπίας που αποδίδονται στο ζωγράφο Βίκτωρα (1663). Ο ναός αγιογραφήθηκε το 1693 με δαπάνη του «Μαυραηδή-πασά Φαρμάκη» από τη Στεμνίτσα, ο οποίος είχε εξισλαμισθεί, αλλά επανήλθε στο Χριστιανισμό επί Ενετοκρατίας. Απεικόνιση του χορηγού υπάρχει στη δυτική πλευρά του ναού (υπό τη μορφή τυπικού Ανατολίτη με βλοσυρό ύφος, πολυτελές ένδυμα και κομπολόι) δίπλα στην Αγία Ελένη. Το 1955 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο και από το 1992 άρχισε να ανακαινίζεται ριζικά με την επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org