Αξιοθέατα στην Ηρακλειά
Άγιος Αθανάσιος
Ο Άγιος Αθανάσιος βρίσκεται νοτιοδυτικά της Χώρας. Ένα ταξίδι στην παράδοση θα έχει την ευκαιρία να πραγματοποιήσει ο επισκέπτης στον Άγιο Αθανάσιο, ένα παραδοσιακό χωριό με παλιές πέτρινες οικίες κτισμένες με την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική και με μαγευτική θέα. Η σοφία της οικονομίας των υλικών, της επινοητικότητας που ήταν αναγκαία για την επιβίωση κάτω από σκληρές συνθήκες, όλα προκαλούν σήμερα το θαυμασμό, καθώς «δένουν» την αρχιτεκτονική με τον τόπο και την κάνουν να γίνεται μέρος της ίδιας της φύσης. Στην αρχή του χωριού συναντάμε το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου. (Πηγή photo: Taxiarchis Studios)
Επίκρουστες Σπείρες (βραχογραφήματα)
Οι επίκρουστες σπείρες είναι ιδιαίτερα βραχογραφήματα που βρίσκονται στην Ηρακλειά και των οποίων η θέση και η λειτουργία είναι προς το παρόν άγνωστα. Είναι συνήθως μεγάλες πέτρες που στη μία τους επιφάνεια έχουν ένα σχέδιο. Αυτό παριστάνει είτε τρεις ομόκεντρους κύκλους με μία αβαθή οπή στο κέντρο τους από την οποία ξεκινούσε μια ευθεία γραμμή που έτεμνε τους κύκλους, είτε άλλα σημάδια σχεδιασμένα πάνω σε μεγάλους βράχους. Ο τρόπος με τον οποίο φτιάχνονταν οι βραχογραφίες ήταν το επαναλαμβανόμενο κτύπημα μιας επίπεδης επιφάνειας με αιχμηρό αντικείμενο, που μπορεί να ήταν κομμάτι σμυρίδας (υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες σε διάφορα μέρη του νησιού). Κυρίως πάνω σε μάρμαρο (όμοιο με εκείνο της Νάξου) γινόταν η χάραξη των βραχογραφιών της Ηρακλειάς αν και υπάρχουν και σε άλλα πετρώματα όπως ο κοινός κρητιδικός ασβεστόλιθος. Εξάλλου άλλοτε οι πλάκες είναι κινητές και άλλοτε βρίσκονται σε επίπεδους βράχους. Οι παλαιότεροι κάτοικοι του νησιού ήταν βέβαιοι, πως αυτές οι σχεδιασμένες σπείρες πάνω στις πέτρες ήταν τα σημάδια που έφτιαχναν οι πειρατές για να βρίσκουν τους θησαυρούς, που είχαν θάψει στη γη και γι’ αυτό τις λέγανε «μπούσουλες». Αργότερα επικράτησε η άποψη, ότι πρόκειται για καταγραφή των αστρονομικών γνώσεων των αρχαίων Κυκλαδιτών. Μια άλλη ερμηνεία είναι ότι επρόκειτο για σημάδια των θέσεων οικισμών, νεκροταφείων ή πηγών νερού, ενώ άλλοι ερευνητές εκτιμούν ότι μπορεί να συμβόλιζαν φίδια που θεωρείτο ότι απέτρεπαν το κακό. Όποια και να ήταν η χρησιμότητά τους, το βέβαιο είναι ότι οι επίκρουστες βραχογραφίες της Ηρακλειάς που έχουν διατηρηθεί πάνω σε πετρώματα του νησιού έρχονται κατευθείαν από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού στο Αιγαίο (3η χιλιετία π.Χ.). Κάποιες «σβήνονται» καθώς έχουν βρεθεί πάνω σε χωματόδρομους, κάτι που τις καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτες. Κάποιες είναι σε δυσπρόσιτα μέρη και αρκετές μπορεί να μην έχουν ανακαλυφθεί ακόμη. Κάποιες, πάλι, βρίσκονται πλέον στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Απειράνθου στη Νάξο. Στην Ηρακλειά έχουν εντοπισθεί περί τις 25 τέτοιες βραχογραφίες από το 1997 μέχρι σήμερα. (Πηγή photo: Αρχαιολογία & Τέχνες)
Κάστρο Λιβαδιού
Το Κάστρο του Λιβαδιού βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου που υψώνεται από την παραλία Λιβάδι. Συναντάται στο δρόμο που συνδέει το Λιμάνι με την Παναγία με πρόσβαση από ένα σύντομο μονοπάτι που ξεκινάει από την άσφαλτο. Εκεί βρίσκονται τα ερείπια ενός κάστρου, αμυντικού οχυρού της Ελληνιστικής Περιόδου (323-316 π.Χ.). Υπάρχουν εμφανή ίχνη από τον αρχαίο οικισμό, αλλά και πολλά αρχαιολογικά ευρήματα από τη Νεολιθική Εποχή καθώς και ερείπια ενός ναού του Δία και ενός Ιερού της Θεάς της Τύχης. Το Κάστρο κατοικήθηκε στα νεότερα χρόνια μέχρι το 1930, οπότε και εγκαταλείφθηκε. Η πρόσβαση στο Κάστρο γίνεται μόνο με τα πόδια. Το μονοπάτι ξεκινάει από τον ασφαλτόδρομο που ενώνει τα 2 χωριά Άγιος Γεώργιος και Παναγία. Χρειάζεται κανείς περίπου 10 λεπτά περπάτημα στο μονοπάτι για να φτάσει στο Κάστρο. (Πηγή photo: google maps)
Ναυάγιο στα Αλιμιά
Στον όρμο Αλιμιά, στο νοτιοδυτικό άκρο της Ηρακλειάς, σε βάθος όχι παραπάνω από 9 μέτρα βρίσκεται το «κουφάρι» ενός γερμανικού υδροπλάνου τύπου ARADO AR196 που καταρρίφθηκε στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Ηρακλειά και στην Ίο κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Την ημέρα εκείνοι οι κάτοικοι του χωριού Παναγία παρακολούθησαν μια φοβερή μάχη ανάμεσα σε βρετανικά αεροσκάφη και μιας γερμανικής νηοπομπής που περνούσε κοντά στην Ηρακλειά. Το υδροπλάνο καταρρίφθηκε αλλά το πλήρωμά του διασώθηκε. Αφού έπλευσε για λίγη ώρα ακυβέρνητο, οι Ηρακλειανοί που το έβλεπαν, το παρακολούθησαν να βυθίζεται. Μετά από καιρό, το υδροπλάνο πιάστηκε στην τράτα ενός ψαρά, ο οποίος το απελευθέρωσε στην περιοχή του όρμου Αλιμιά, πολύ κοντά στην παραλία όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Η θέση του υδροπλάνου καταδεικνύεται από μια σημαδούρα οπότε ο επισκέπτης που θέλει να το παρατηρήσει μπορεί να το βρει πολύ εύκολα. Με καλό καιρό το υδροπλάνο φαίνεται και από την επιφάνεια της θάλασσας. Μετά από τόσα χρόνια γύρω από το αεροπλάνο έχει σχηματιστεί ένας ιδιαίτερος βιότοπος, όπου κατοικούν αρκετά θαλάσσια είδη. Στην Αλιμιά η πρόσβαση γίνεται με σκάφος. Με τα πόδια μπορούν να πάνε μόνο οι φανατικοί πεζοπόροι. Τους καλοκαιρινούς μήνες υπάρχει ταχύπλοο που κάνει δρομολόγια από και προς την Αλιμιά. Στην Αλιμιά η πρόσβαση γίνεται με σκάφος. Με τα πόδια μπορούν να πάνε μόνο οι φανατικοί πεζοπόροι. Τους καλοκαιρινούς μήνες υπάρχει ταχύπλοο που κάνει δρομολόγια από και προς την Αλιμιά. (Πηγή photo: google maps)
Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νάξου & Μικρών Κυκλάδων
Πηγή photo slider: από τη Σοφία Μ. από προσωπικό της αρχείο
