Χωριά στο Νομό Χαλκιδικής

Πόλεις & Χωριά στο Νομό Χαλκιδικής

Στα όρια των νομών Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης βρίσκεται ο Οικισμός Αγίας Αναστασίας που ιδρύθηκε το 1979. Αποτελείται από τρία τμήματα, Α, Β και Γ και καταλαμβάνει έκταση που ανήκε στη Μονή Αγίας Αναστασίας από δωρεά της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου Θεοφανούς, η οποία ίδρυσε τη Μονή το 888 μ.Χ. Στα νεότερα χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής αγωνίστηκαν κατά των Τούρκων στην επανάσταση του 1821. Όλα τα χωριά της περιοχής καταστράφηκαν από τους Τούρκους κατά την καταστολή της επανάστασης. Η αυτοθυσία και ο ηρωισμός του καπετάν Στάμου Χάψα ήταν συγκινητικός, καθώς αγωνίστηκε μέχρις εσχάτων για τη σωτηρία των αμάχων, που είχαν καταφύγει στη Μονή Αγίας Αναστασίας. Στο πεδίο της μάχης, τη 10η Ιουνίου του 1821 σκοτώθηκαν οι αγωνιστές μέχρις ενός. Σήμερα στο σημείο αυτό έχει κατασκευαστεί μνημείο της θυσίας. Τα τελευταία χρόνια ο οικισμός γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη με αύξηση του αριθμού των μονίμων κατοίκων, οι οποίοι έχουν συμβάλει καθοριστικά στην αναβάθμισή του με έργα υποδομής, δενδροφυτεύσεις, ποικίλες δράσεις και εκδηλώσεις. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στην ενδοχώρα της Κασσάνδρας, περιτριγυρισμένη από πευκοδάσος. Πήρε το όνομά της από την ομώνυμη εκκλησία, που βρίσκεται στις παρυφές του χωριού. Η «Αγία» (όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι της περιοχής) με την πλούσια ιστορική παράδοση καταστράφηκε τρεις φορές πριν και κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821. Πέντε χιλιόμετρα νότια της Αγίας Παρασκευής, μπροστά στη θάλασσα, βρίσκεται ο οικισμός Λουτρά, ο οποίος αποτελείται κυρίως από παραθεριστικές κατοικίες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία. Ο οικισμός πήρε το όνομά του από τις ιαματικές πηγές, φημισμένες για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Η πρώτη πηγή ανακαλύφθηκε από κάποιο γεωργό, που έψαχνε να βρει θειάφι για να ραντίσει τα αμπέλια του. Μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου, οι κάτοικοι ανατίναξαν τα βράχια με δυναμίτη και ξεπήδησε το υδροθειούχο νερό θερμοκρασίας 39oC από το ηφαίστειο, όπου δημιουργήθηκε η νέα Θερμοπηγή. Αρχικά ονομάστηκε πηγή Αγίου Νικολάου και μετέπειτα Αγίας Παρασκευής. Στην τοποθεσία των πηγών, τα πρώτα χρόνια δημιουργήθηκε ένα μικρό παράπηγμα με δύο αίθουσες και το 2000 χτίστηκε το νέο υπερσύγχρονο κτίριο. Έτσι, αναπτύχθηκε μια μικρή Λουτρόπολη, η πηγή αφιερώθηκε στη χάρη της Ζωοδόχου πηγής και ανακατασκευάστηκε το εκκλησάκι της. Το υπερσύγχρονο υδροθεραπευτήριο (SPA) φημίζεται για τις σπάνιες θεραπευτικές του ιδιότητες, απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και διαθέτει πισίνες, σάουνες, χαμάμ, κατεωνιστήρες, υδρομασάζ (ατομικά και ομαδικά) για θεραπεία και αναζωογόνηση. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Στην «τούμπα» του Αγίου Μάμα ανασκαφικά ευρήματα δείχνουν σημάδια κατοίκησης από το 5000 π.Χ. Κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821 στην περιοχή του χωριού δόθηκε η «μάχη των ελών» και το χωριό καταστράφηκε από τους Τούρκους. Σήμερα είναι ένα κατ’ εξοχήν αγροτικό χωριό που εκμεταλλεύεται τον εύφορο κάμπο του. Χιλιάδες ελαιόδενδρα που είναι και το σήμα κατατεθέν της περιοχής έχουν καταστήσει τον Άγιο Μάμα ένα από τα σημαντικότερα κέντρα συγκέντρωσης βρώσιμων ελιών άριστης ποιότητας. Στην καταγάλανη θάλασσα της παραλίας του Αγίου Μάμα που έχει μήκος 3500 μέτρα και αποτελεί κομμάτι του Τωροναίου κόλπου θα ευχαριστηθείτε το μπάνιο σας και στα παραθαλάσσια μπαράκια και «καφέ» θα απολαύσετε καφέ, ποτά και φαγητό από το πρωί μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Το χωριό πήρε το όνομά του από τον Άγιο Μάμα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Αν ψάχνετε να βρείτε την απόλυτη γαλήνη της ελληνικής επαρχίας επισκεφτείτε τον Άγιο Παντελεήμονα. Μικρό προσφυγικό αγροτικό χωριό που οι κάτοικοί του κατάγονταν από την Προικόνησο της Μικράς Ασίας. Μαζί τους στο νέο τόπο έφεραν ήθη και έθιμα από την παλιά αλησμόνητη πατρίδα, πολλά από τα οποία τα διατηρούν μέχρι σήμερα. Δύο χιλιόμετρα έξω από το χωριό θα βρείτε την πανέμορφη τοποθεσία «Καραγάτσια». Ένα μέρος με αιωνόβια πλατάνια και τρεχούμενα νερά όπου μπορείτε να απολαύσετε την γαλήνια ησυχία που διακόπτεται μόνο από τις μελωδικές φωνές των μονίμων κατοίκων της. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Από την 1η έξοδο προς Καλλικράτεια, στο ύψος του 35ου χλμ. της Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης-Ν. Μουδανιών, περνάμε μέσα από το χωριό Άγιο Παύλο, μεγάλη περιοχή γεμάτη με αμπελώνες και συσκευαστήρια αγροτικών προϊόντων. Οι κάτοικοι του ασχολούνται κυρίως με την αμπελουργία και τη συσκευασία αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Στις 25 Ιανουαρίου και στις 6 Αυγούστου κάθε χρόνο γίνονται γιορτές και πανηγύρι προς τιμήν του Θεολόγου και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, αντίστοιχα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Χολομώντα και απέχει από τον Πολύγυρο 14 χιλιόμετρα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι κάτοικοι του χωριού κατάγονται από διάφορα μέρη της Ελλάδας όπως Μοριά, Ήπειρο, Μακεδονία και Θράκη. Η κύρια ασχολία τους είναι κυρίως η γεωργία, η κτηνοτροφία και ο τουρισμός. Τα προϊόντα που παράγονται είναι σιτηρά, κτηνοτροφικά, παραδοσιακός άρτος, και το σουβλάκι του Αγίου Προδρόμου. Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού είναι το ποτάμι που διασχίζει το χωριό και περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση. Επίσης υπάρχει η πανέμορφη πλατεία που είναι περιτριγυρισμένη από ταβέρνες. Σημαντική είναι η αναφορά για το ξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου το οποίο είναι ένα από τα μεταβυζαντινά ξωκλήσια της Χαλκιδικής και έχει σημαντική αξία για τους κατοίκους της περιοχής. Οι κάτοικοι του Αγίου Προδρόμου διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους. Τη Μεγάλη Παρασκευή νέες μαυροφορεμένες γυναίκες ψάλουν τα πάθη του Χριστού. Επίσης διατηρούνται και τα παραδοσιακά πανηγύρια, στις 9 Μαΐου γιορτάζεται ο Άγιος Χριστόφορος και στις 29 Αυγούστου το μεγάλο πανηγύρι του Αγίου Προδρόμου. Στον Άγιο Πρόδρομο ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τις παραδοσιακές, γραφικές ταβέρνες όπου σερβίρεται μεταξύ των άλλων τοπικών προϊόντων το ξακουστό σουβλάκι Αγίου Προδρόμου. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Αρναία είναι ένας από τους πιο όμορφους ορεινούς οικισμούς της Χαλκιδικής. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους του Χολομώντα, σε υψόμετρο 600 μέτρων. Ο οικισμός είναι χτισμένος αμφιθεατρικά μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο με πλούσια δάση και άφθονα τρεχούμενα νερά. Οι μόνιμοι κάτοικοί της ασχολούνται με την υλοτομία, την κτηνοτροφία, την μελισσοκομία, αλλά και με τις τέχνες, τις επιστήμες και το εμπόριο. Η Αρναία διατηρεί ακόμη και σήμερα δείγματα μιας παλιάς τοπικής κοινωνίας όσον αφορά στον πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό της χαρακτήρα. Ο οικισμός δεν αναπτύχθηκε πάνω σε κάποιον οργανωμένο προϋπάρχοντα ιστό. Είναι παλιός, χωρίς πολεοδομικό σχέδιο και πυκνοδομημένος. Σύμφωνα με την παράδοση, οι κάτοικοι που επέστρεψαν στην πόλη μετά την καταστροφή της από τους Τούρκους άρχισαν να ξαναχτίζουν τον οικισμό γύρω από τις πλατείες. Τα σπίτια είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο και χωρίς αυλές για να προφυλάσσονται με αυτόν τον τρόπο από τον αέρα και να διατηρούνται ζεστά κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Δεν υπάρχουν ελεύθεροι χώροι μέσα στον οικοδομικό ιστό. Υπάρχουν στενά, πλακόστρωτα δρομάκια και πλατείες που συνθέτουν έναν ελκυστικό συνδυασμό της ομορφιάς του περιβάλλοντος χώρου και της παράδοσης. Ο πυρήνας του οικισμού  είναι η κεντρική πλατεία, το «παζάρι», όπου υπάρχει ένας μεγάλος πλάτανος μέσα από τον οποίο κυλά πόσιμο νερό. Γύρω από την πλατεία και τον κεντρικό δρόμο, όπου είναι συγκεντρωμένες οι δημόσιες υπηρεσίες, οι τράπεζες, τα καταστήματα και οι χώροι εστίασης με τα παραδοσιακά καφενεία και τις ταβέρνες, αναπτύσσεται το εμπορικό κέντρο της Αρναίας. Σ’ ολόκληρη την πόλη σώζεται ένας μεγάλος αριθμός παλαιών παραδοσιακών κατοικιών, σημαντικής αρχιτεκτονικής αξίας. Στα σοκάκια που ξεκινάνε ακτινωτά από την κεντρική πλατεία δημιουργώντας στο διάβα τους μικρότερες πλατείες και γειτονιές, μπορεί κανείς να θαυμάσει το πλούσιο παραδοσιακό απόθεμα που διαθέτει ο μοναδικός αυτός οικισμός. Νότια της κεντρικής πλατείας, στη συνοικία της Γαννούδενας, βρίσκεται και το περίφημο Αρχοντικό Ιατρού το οποίο λειτουργεί ως Ιστορικό-Λαογραφικό μουσείο και το μουσείο Υφαντικής. Στη συνοικία αυτή συγκεντρώνονται τα πιο αξιόλογα δείγματα αρχιτεκτονικής της Αρναίας. Σπίτια κτισμένα μετά την καταστροφή του 1821, βαμμένα με έντονα λουλακί χρώματα ή ώχρες, σχηματίζουν όμορφες γειτονιές. Κατηφορίζοντας τον κεντρικό δρόμο από την πλατεία θα βρεθείτε μπροστά στο περίφημο σχολείο του 1871, την λεγόμενη «αστική σχολή Λιαριγκόβης». Είναι το πιο καλοκτισμένο σχολείο του 19ου αιώνα στη Χαλκιδική και από το 1990 στεγάζει το Δημαρχείο. Η τοιχοδομία του ακολουθεί την τεχνική που συνήθιζαν την εποχή εκείνη στο Άγιο Όρος. Δίπλα στο Δημαρχείο βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, τρίκλιτη βασιλική με κωδωνοστάσιο που χρονολογείται από το 1889. Είναι ο μοναδικός ναός στην Ελλάδα που λειτουργεί για τις ανάγκες των πιστών ενώ είναι κτισμένος πάνω σε αρχαιότητες μεγάλης αξίας -και μάλιστα  ορατές, αφού στο δάπεδο του ναού υπάρχουν ειδικοί υαλοπίνακες. Στο περίφημο καμπαναριό της εκκλησίας όταν απελευθερώθηκαν από τον τούρκικο ζυγό οι Αρναιώτες κρέμασαν ένα ιστορικό ρολόι που οι Τούρκοι είχαν μεταφέρει από το χωριό Τεπαλήδες, όταν κατέστρεψαν τη Λιαρίγκοβη το 1821. Απέναντι από το Δημαρχείο και τον Άγιο Στέφανο βρίσκεται το παλιό χάνι και σήμερα ξενώνας Αλεξάνδρου. Όλη αυτή η περιοχή ήταν παλιά το κέντρο του χωριού, το λεγόμενο χοροστάσι. Αξιόλογος είναι και ο σταυροειδής με τρούλο ναός των Αγίων Αναργύρων, του 1919, σε σχέδια του Αναστάσιου Ορλάνδου. Το 1924 μια συνοδεία μοναχών από το Αγιο Ορος αγιογράφησε το ναό στον οποίο γίνεται καθημερινά εσπερινός και όρθρος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το επιβλητικό κτίσμα του δημοτικού σχολείου με το τεράστιο προαύλιο. Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα σχολικής αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του 1930. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Το γραφικό χωριό της Αφύτου, με τα πλακόστρωτα στενά και τα πετρόκτιστα σπίτια του, αποτελεί έναν από τους πιο αξιόλογους παραδοσιακούς οικισμούς της Χαλκιδικής. Κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια, και χάρη στη φυσική οχυρή θέση του και τα άφθονα νερά του κατάφερε να μη σβήσει ποτέ ως οικισμός. Καταστράφηκε από το Φίλιππο το 348 π.Χ. αλλά σύντομα επανοικίστηκε. Στα Ρωμαϊκά χρόνια και στη συνέχεια άκμαζε ιδιαίτερα. Το 1821 καταστράφηκε από τους Τούρκους και άρχισε να ξανακτίζεται μετά το 1827. Σημαντικά κτίσματα από πωρόλιθο της περιοχής είναι ο ναός του Αγ. Δημητρίου (1858) στο κέντρο του χωριού και οι οικίες Γαλάνη, Κατσάνη, Παπαβασιλείου. Το αρχαίο λατομείο του Μουδουνού βρίσκεται στα ανατολικά όρια του οικισμού, όπου διακρίνονται οι τομές στους βράχους για την εξαγωγή μεγάλων ορθογώνιων όγκων. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Είναι χωριό χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά του βουνού Βίγλα σε υψόμετρο 938 μέτρων. Στην κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται ένας τεράστιος πλάτανος, που είναι από τους μεγαλύτερους σε επίπεδο νομού και το 1976 κηρύχθηκε διατηρητέο φυσικό μνημείο. Στο χωριό βρέθηκε και το μεγαλύτερο κοίτασμα λευκολίθου της Ελλάδας. Επί σειράς ετών λειτουργούσαν μεταλλωρυχεία. Εξαιτίας του πολύ καλού κλίματος του χωριού, για πολλά χρόνια υπήρξε αποθεραπευτικό κέντρο. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Ένα δάσος με έκταση που ξεπερνά τα 90.000 στρέμματα, μοιάζει να κλείνει στην καταπράσινη, απέραντη αγκαλιά του το τυχερό αυτό χωριό. Το όνομά του είναι Βαρβάρα και το χρωστάει στην πολιούχο Αγία Βαρβάρα προς τιμήν της οποίας κτίστηκε το 1875 η κεντρική εκκλησία, ή -σύμφωνα με τον τοπικό μύθο- σε μια παλιά βασίλισσα της περιοχής. Ακροβατώντας στα 550 μέτρα ύψος, ανάμεσα στα υψώματα Δρεβενίκο και Σουγκλιάνι, ο οικισμός έχει ζωντανές γειτονιές με στενά καλντερίμια, άφθονα νερά, βρύσες. Προσφέρει εξαιρετική  θέα πέρα από τον Στρυμoνικό και τη Βόλβη. Ο τόπος αυτός φαίνεται να κατοικείται από το 14 μ.Χ. αιώνα. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Ο τοπικός γυναικείος συνεταιρισμός παράγει νόστιμα γλυκά του κουταλιού και τραχανά. Το χωριό πανηγυρίζει στις 4 Δεκεμβρίου στη γιορτή της Αγίας Βαρβάρας, μέσα στο ασύγκριτο ορεινό χειμωνιάτικο τοπίο. Μεγάλο πανηγύρι γίνεται του Αγίου Γεωργίου (δεύτερη ημέρα του Πάσχα) και διαρκεί 3 ημέρες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Μικρό προσφυγικό χωριό ανατολικά του ποταμού Χαβρία. Ιδρύθηκε από πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν σε αυτό μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Ακολουθώντας το δρόμο προς Ορμύλια εμφανίζεται ένας τόπος αγροτικός, με χωράφια, ελαιώνες και λιγοστά αμπέλια. Μέσα σε αυτό το αγροτικό τοπίο, που φαίνεται να έχει υποστεί μικρές μόνο μεταβολές κατά τους πρόσφατους αιώνες, ο επισκέπτης συναντά το Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, χτισμένο σε Αγιορείτικο ρυθμό, λίγο έξω από το Βατοπέδι, με μεγάλη αίθουσα συνεδρίων και δραστηριότητες στους τομείς της υγείας και της κοινωνικής προσφοράς. Λίγο πιο πέρα έχει εγκατασταθεί και αναπτύσσεται το γυναικείο Μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το μεγαλύτερο στην Ελλάδα γυναικείο μοναστήρι με 110 περίπου μοναχές και οικουμενική ακτινοβολία, ένα επιβλητικό συγκρότημα κτιρίων Αγιορείτικου ύφους με εργαστήρια εικονογραφίας, υφαντικής, κεντητικής κ.α. Νότια του Βατοπεδίου υπάρχει πάνω σε έναν πανέμορφο λόφο, το Ανδρικό Μοναστήρι του Αγίου Αρσενίου με πανοραμική θέα. Από τους πρόποδες του λόφου εκτείνεται μια πανέμορφη παραλία με βραχώδη ομορφιά και χρυσαφένια αμμουδιά. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Βρίσκονται στους πρόποδες του Χολομώντα και χαρακτηρίζονται ως ημιορεινή περιοχή. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι οι αγροτικές εργασίες, η παραγωγή ελιάς και σιτηρών, καθώς επίσης και η παραγωγή καυσόξυλων. Για την παραγωγή και επεξεργασία της ελιάς υπάρχουν μεγάλες μονάδες ελαιουργείων. Εξίσου σημαντική είναι η ασχολία τους με την κτηνοτροφία, μελισσοτροφία, καθώς επίσης υπάρχουν υλοτόμοι και εργάτες. Τα προϊόντα που παράγει ο τόπος αυτός είναι ελιές-λάδι, σιτηρά, μέλι, ξυλοκάρβουνα και το παραδοσιακό ποτό, το «κούμαρο». Τα αξιοθέατα του τόπου αυτού είναι η εκκλησία του χωριού «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου». Σημαντικό σημείο επίσκεψης είναι το σπήλαιο του Οσίου Ευθυμίου. Βρίσκεται σε ένα πανέμορφο μέρος περιτριγυρισμένο από καταρράκτες και πλατάνια. Εκεί ασκήτεψε ο Όσιος Ευθύμιος και τώρα υπάρχει η σπηλιά του χτισμένη πάνω σε ένα βράχο. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 14 Οκτωβρίου. Οι κάτοικοι των Βραστών διατηρούν και αυτοί τα πατροπαράδοτα πανηγύρια που αριθμούνται γύρω στα 13. Τα μεγαλύτερα είναι των Αγίων Αναργύρων στις 1/7, της Αγίας Κυριακής στις 7/7, και στις 15/8 που γιορτάζεται η Κοίμηση Της Θεοτόκου ο Πολιτιστικός Σύλλογος διοργανώνει τετραήμερο εκδηλώσεων με την επωνυμία «Γιορτή Κουμάρου». (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Κωμόπολη χτισμένη στις πλαγιές του Ομβριανού είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Χαλκιδικής και έχει αρκετά αρχαιολογικά ευρήματα στον κάμπο της αλλά και μέσα στο χωριό. Στον Πύργο υπάρχουν εντοιχισμένα αρχιτεκτονικά μέλη Χριστιανικού ναού. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τον επισκέπτη η αρχιτεκτονική των παραδοσιακών μακεδονίτικων σπιτιών του χωριού, σπίτια δίπατα, διαμπερή με εσωτερικό μπαλκόνι και προσανατολισμό προς τον κάμπο. Η Γαλάτιστα έχει πολλές εκκλησίες και ξωκλήσια όπως ο Άγιος Δημήτριος, η Αγία Παρασκευή, ο Άγιος Νικόλαος, η Παναγία και ο Άγιος Πρόδρομος. Χάρη στο βουνό της η Γαλάτιστα έχει και πολλές βρύσες ξεχωριστής ομορφιάς όπως η βρύση του Αγίου Γεωργίου και η σέρβικη βρύση. Αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα αποτελεί το Δημοτικό σχολείο, στη δυτική πλευρά του χωριού. Πέτρινο, δίπατο με μεγάλες αίθουσες και αρκετούς βοηθητικούς χώρους, όπου κατά καιρούς φιλοξενούνται αξιόλογες εκθέσεις. Το όνομά της η Γαλάτιστα το οφείλει, όπως μας λέει η παράδοση, στη βασίλισσα Γαλάτεια και στον άνδρα της Ανθέμιο, που της έχει δώσει το όνομα Ανθεμούς. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Γερακινή είναι ένας από τους οικισμούς που ανήκουν στη Δημοτική Κοινότητα Πολυγύρου. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν ένας μικρός συνοικισμός των εργατών του μεταλλείου λευκολίθου της περιοχής. Η ανάπτυξή του άρχισε μετά το 1960. Χαρακτηριστικά προϊόντα της περιοχής είναι οι ελιές και το λάδι. Σήμερα έχει αναπτυχθεί τουριστικά με ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και camping. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Ο Γεροπλάτανος χρωστάει το όνομά του στο πλατάνι που κοσμεί την πλατεία του χωριού. Ξεχωριστό για τη φυσική ομορφιά του αλλά και το δέος θαυμασμού, που προκαλεί στον επισκέπτη με την επιβλητικότητά του, είναι ο αναγνωρισμένος ως μνημείο φύσης υπεραιωνόβιος πλάτανος. Η ιστορία του Γεροπλατάνου ξεκινάει στα 1795 όταν εφτά οικογένειες ήρθαν και έχτισαν σπίτια από την περιοχή Λιάσκοβα, 6 χιλιόμετρα βόρεια του χωριού. Μέχρι τα 1928 το χωριό ονομαζόταν «Τουπλίκια» που σημαίνει ζεστό νερό, το οποίο βγαίνει από τις ρίζες του πλατανιού. Από το 1928 και εντεύθεν ονομάστηκε Γεροπλάτανος. Δυτικά του χωριού βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας, μέσα σε ένα τοπίο κατάφυτο από δέντρα. Εκεί κάθε χρόνο 14-15 Αυγούστου πραγματοποιείται το πανηγύρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Πλήθος κόσμου παρακολουθεί την τέλεση του μέγα εσπερινού – θεία λειτουργία. Ακολουθεί η προσφορά παραδοσιακού φαγητού «κουρμπάνι», χορευτικά συγκροτήματα και ζωντανή μουσική. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Άλλο ένα προσφυγικό χωριό όπου οι ρίζες των κατοίκων του έρχονται από το Τσανάκαλε της Μικράς Ασίας. Πήρε το όνομά του από τα κτίσματα που υπήρχαν στην περιοχή και ανήκαν στην Ιερά Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους. Πρωτοπόροι γεωργοί οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες κηπευτικών και λουλουδιών. Το 1974 αρκετοί κάτοικοι μετά από διανομή οικοπέδων κατέβηκαν στην παραλία του χωριού όπου και έχτισαν τον παραλιακό οικισμό με σύγχρονη ρυμοτομία. Από τότε η «Παραλία Διονυσίου» αναπτύσσεται τουριστικά εκμεταλλευόμενη την πραγματικά ωραία και μεγάλη «παραλία» της που το καλοκαίρι γεμίζει από χιλιάδες παραθεριστές ντόπιους και ξένους. Ιδανικός τόπος για διακοπές που συνδυάζει όλες τις καλοκαιρινές χαρές της με προσιτές τιμές. Ανάμεσα σε ένα μεγάλο αριθμό από «καφέ», μπαρ και ταβέρνες μπορείτε να κάνετε τις επιλογές σας για να ικανοποιήσετε τις γαστριμαργικές σας προτιμήσεις και να συνεχίσετε με την έντονη νυχτερινή ζωή. Το βράδυ του καλοκαιριού επισκεφθείτε τη λαϊκή αγορά διαφόρων ειδών που στήνεται και πάρτε μέρος στο πολύχρωμο «πάρε-δώσε». (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Το χωριό είναι χτισμένο στους πρόποδες του βουνού Κουρτίνα. Τα Δουμπιά είναι γνωστά για την ομώνυμη πηγή μεταλλικού νερού, 2 χλμ. δυτικά του χωριού. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο δάσος με τις αιωνόβιες βελανιδιές και στους 5 νερόμυλους ενώ παράλληλα, σε απόσταση 3 χλμ. βόρεια του χωριού, η διενέργεια ανασκαφών από την αρχαιολογική υπηρεσία έχει αποκαλύψει τμήμα της πόλης των αρχείων Καλινδοίων. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Στο χωριό Ελαιοχώρια, όταν ήρθαν οι πρόσφυγες βρήκαν λίγες οικογένειες ντόπιων και μερικά παλιά σπίτια. Οι πρόσφυγες ήταν από το Σχολάριο της Θράκης και από τη Μικρά Ασία. Οι Θρακιώτες έφεραν κάποια πράγματα μαζί τους, ενώ οι Μικρασιάτες ήρθαν μόνο με τα ρούχα που φορούσαν. Το χωριό είχε άλλοτε πολλές ελιές, γι’ αυτό το ονόμασαν Ελαιοχώρια. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Υπήρχε ποτάμι κι ένας νερόμυλος. Αργότερα οι κάτοικοι έφερναν νερό με τα κάρα από τη Ν. Τρίγλια, ως το 1960, που κατασκευάστηκε υδραγωγείο. Υπήρχε και καμίνι που έκαναν ασβέστη. Η παλιά εκκλησία του χωρίου ήταν του Αγίου Γεωργίου. Την παραμονή της γιορτής του αγίου γινόταν μεγάλη πανήγυρη και ακολουθούσε γλέντι. Μεγάλα γλέντια γίνονταν στο καρναβάλι, την Πρωτομαγιά και το Δωδεκαήμερο. στα Ελαιοχώρια γινόταν λαμπρό καρναβάλι, τη διοργάνωση του οποίου αναλάμβανε κάθε φορά μια άλλη οικογένεια. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Χτίστηκε το 1922 από πρόσφυγες από το Αντιβάλ της Καππαδοκίας στην περιοχή του Μετοχίου της Ιεράς Μονής Ζωγράφου από όπου πήρε και το σημερινό του όνομα. Η γεωργία είναι ο κύριος τομέας απασχόλησης των κατοίκων του. Στις ταβέρνες και τα παραδοσιακά καφενεία που υπάρχουν στην πλατεία του χωριού, μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ και το φαγητό σας μαζί με την γαλήνη που προσφέρει η ελληνική επαρχία. Σε μικρή απόσταση από την πλατεία υπάρχουν τα Βυζαντινά κτίσματα του πύργου και των βοηθητικών κτισμάτων, καθώς και το μοναδικό σωζόμενο στη Βόρεια Ελλάδα συγκρότημα των «κολλιγόσπιτων», τα οποία μπορείτε να επισκεφθείτε. Κάθε χρόνο στο τέλος του καλοκαιριού γίνεται το αντάμωμα των «Ανταβαλήδων» όπου μέσα από τις εκδηλώσεις που γίνονται μπορεί κανείς να γνωρίσει τα έθιμα των προσφύγων της συγκεκριμένης περιοχής. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Η Ιερισσός Χαλκιδικής αποτελεί ιστορικά τη συνέχεια της αρχαίας Ακάνθου, η οποία υπήρξε αποικία των Ανδρίων από τον 7ο αιώνα π.Χ. και σπουδαία πόλη της Μακεδονίας, όπως αναφέρεται από τους ιστορικούς και αναδεικνύεται από την αρχαιολογική έρευνα. Ο σημερινός οικισμός χτίστηκε εξ αρχής όταν ισοπεδώθηκε ο παλιός -μετά τον πολύνεκρο σεισμό των 7 ρίχτερ, του 1932, που είχε εδώ ακριβώς το επίκεντρό του, κοντά στη θάλασσα. Όπως αποδείχθηκε από τις ανασκαφές, η σημερινή πόλη είναι χτισμένη πάνω στο αρχαίο νεκροταφείο της Ακάνθου. Η σύγχρονη Ιερισσός είναι μια όμορφη και σύγχρονα δομημένη παραλιακή κωμόπολη, με πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά. Στην είσοδο από Στρατώνι ξεχωρίζει ο πύργος της Κρούνας, στο κέντρο ξεχωρίζει το Κέντρο Πολιτισμού και λίγο πιο έξω απέναντι από το λιμάνι ξεχωρίζουν τα τείχη της Αρχαίας Ακάνθου. Παρά το γεγονός ότι η Άκανθος φημιζόταν για το κρασί της, οι νεότεροι Ιερισσιώτες ασχολούνται με την αλιεία, τη ναυπηγική, το εμπόριο, την κατασκευή έργων στο Άγιο Όρος και τον τουρισμό. Είναι σημαντικό λιμάνι της Βόρειας Ελλάδας, με αξιόλογο αλιευτικό στόλο. Εξάλλου τα ψάρια του κόλπου της Ιερισσού είναι φημισμένα σ’ όλη την Ελλάδα για τη νοστιμιά τους. Ξεχωρίζει το ορκίνι, ένα είδος τόνου που ψαρεύουν στην περιοχή τον Μάιο και μέχρι τις αρχές Ιουνίου. Το μαγειρεύουν κοκκινιστό ή το παστώνουν. Οι Ιερισσιώτες θεωρούνται διαχρονικά σπουδαίοι καραβομαραγκοί, συνεχίζοντας μια παμπάλαια τέχνη από γενιά σε γενιά. Τα καρνάγια της Ιερισσού είναι από τα παλιότερα στην Ελλάδα, με ξακουστούς καραβομαραγκούς όπως το δάσκαλο της παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης Δημήτρη Παπαστεριανό, ο οποίος δε βρίσκεται πια εν ζωή. Σε όλη τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου ανήκε στα ιστορικά Μαντεμοχώρια. Οι περισσότεροι επισκέπτες περνούν από την Ιερισσό είτε για να μεταβούν από εδώ στο Άγιο Όρος, είτε για να απολαύσουν τις αμμουδιές της. Έχει το πλεονέκτημα να διαθέτει παραλίες κατάλληλες για κολύμβηση και βραβευμένες με γαλάζια σημαία, beach bars, καφέ και ταβέρνες μέσα στον οικισμό, στον παραλιακό πεζόδρομο που την καθιστούν μοναδικό τόπο διακοπών. Υπάρχουν πολλά καταλύματα -ενοικιαζόμενα δωμάτια, στούντιο, επιπλωμένα διαμερίσματα και ξενοδοχεία δίπλα στην  παραλία. Υπάρχουν, επίσης, δύο camping. Φεύγοντας από την Ιερισσό προς τα Νέα Ρόδα θα δείτε αριστερά και τα παλιά καρνάγια. Η περιοχή έχει πολλά ενδιαφέροντα έθιμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το έθιμο στο λεγόμενο Μαύρο Αλώνι, ή Του Μαύρου Νιου το Αλώνι, κάθε χρόνο την Τρίτη μέρα του Πάσχα. Πρόκειται για μια τοποθεσία κοντά στην Ιερισσό, όπου το 1821 οι Τούρκοι κατά διαταγή του Σιντίκ Γιουσούφ Μπέη έσφαξαν 400 Ιερισσιώτες. Η παράδοση αναφέρει ότι ο μπέης είχε υποσχεθεί γενική αμνηστία σ’ όλους όσους θα παραδινόταν, αφού τότε η Χαλκιδική είχε κι αυτή επαναστατήσει. Εμφανιστήκαν 400 Ιερισσιώτες που πίστεψαν στην υπόσχεσή του, αλλά αυτός τους υποχρέωσε με την απειλή των όπλων να χορέψουν. Σε κάθε κύκλο του χορού οι Τούρκοι έσφαζαν και από ένα χορευτή με τα σπαθιά τους. Από τότε, σε ανάμνηση της μαζικής αυτής σφαγής, στο χώρο τελείται τρισάγιο και στη συνέχεια στήνεται χορός στον οποίο συμμετέχουν εκατοντάδες κάτοικοι της Ιερισσού, αλλά και επισκέπτες. Ένας συγκεκριμένος χορός ονομάζεται καγκελευτός και αναπαριστά τη μεγάλη σφαγή. Είναι αργόσυρτος, προσομοιάζοντας τα συρτά και διστακτικά βήματα ανθρώπων καταδικασμένων σε θάνατο. Επειδή, δε, για σειρά ετών μετά το γεγονός, το έθιμο τελούνταν με την παρουσία Τούρκων και κάποια πράγματα δεν μπορούσαν να διατυπωθούν ξεκάθαρα, το τραγούδι μιλά με πολλά υπονοούμενα για την πολυπόθητη λευτεριά. Όταν το τραγούδι κοντεύει να τελειώσει, οι δύο πρώτοι χορευτές ενώνουν τα χέρια τους σε αψίδα αναπαριστώντας τα σπαθιά των Τούρκων εκτελεστών και όλοι οι υπόλοιποι χορευτές περνούν από κάτω δυο φορές. Ενδιαφέρον είναι το ότι κάθε στροφή του τραγουδιού απαγγέλλεται εναλλάξ μια από τους άντρες και μια από τις γυναίκες που συμμετέχουν στο χορό. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

H περιοχή της Καλάνδρας, της οποίας η εδραίωση του οικισμού της στο σημερινό χώρο, πρέπει να έγινε στα τελευταία Βυζαντινά ή τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Είναι σφιχτά δεμένη με την ύπαρξη της Μένδης. Διατήρησε αναλλοίωτα τοπωνύμια της χώρας των Μενδαίων, σαν αυτό της παραλίας της, που εξακολουθεί να λέyεται Ποσείδιο, ιωνική έκφραση του Ποσειδωνίου, όπως το ονομάζει ο Θουκιδίδης τον 5ο αιώνα. Αυτό που υπάρχει σήμερα δίπλα στη θάλασσα είναι τα υπολείμματα του τείχους της αρχαίας Μένδης. Τέσσερα χιλ. δυτικά υπάρχει ο Ναός του Ποσειδώνα που είναι πάνω σε μια στενή λωρίδα γης κοντά στη θάλασσα. Κοντά στο ναό βρίσκεται ο φάρος που χτίστηκε το 1864. Ένα χιλιόμετρο δυτικά του χωριού, σε μια πανέμορφη τοποθεσία έχοντας θέα όλο τον κάμπο, βρίσκεται η αξιόλογη εκκλησία της Παναγίας που χτίστηκε το 1619. Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι στο εσωτερικό της σώζονται τοιχογραφίες από το 1619, που απεικονίζουν τη ζωή και τη σταύρωση του Χριστού. Η μεγάλη εκκλησία της Καλάνδρας «Κοίμηση της Θεοτόκου» χτίστηκε το 1900 και παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Είναι βασιλικού ρυθμού και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Μεγάλη πανήγυρη προς τιμήν της Παναγίας γίνεται στις 23 Αυγούστου. Η εκκλησία την ημέρα αυτή κατακλύζεται από εκατοντάδες πιστούς. Προϊόντα της περιοχής είναι το λάδι, μέλι, δημητριακά, βαμβάκι, καλαμπόκι. Στην περιοχή της Καλάνδρας έγινε η πρώτη ξενοδοχειακή εγκατάσταση. Σήμερα στην απεραντοσύνη των 12 χιλ. πανέμορφης ακτής είναι εγκατεστημένες ξενοδοχειακές μονάδες, το μεγαλύτερο κάμπιγκ του Ε.Ο.Τ. στην περιοχή. Στην Καλάνδρα, το Ποσείδι και σε όλη την περιοχή υπάρχουν γραφικές ταβέρνες, ψαροταβέρνες, εστιατόρια, καφετερίες, μπαρ, νυχτερινά κέντρα, σούπερ – μάρκετ, κρεοπωλεία με ντόπια κρέατα, ντίσκο, ζωντανή μουσική, ενοικιαζόμενα δωμάτια, διαμερίσματα, ταξί, αγροτικό ιατρείο, κινητή τράπεζα για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών και η ζεστή φιλοξενία των κατοίκων υπόσχονται αξέχαστες διακοπές στην Καλάνδρα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Η Καλλιθέα είναι προσφυγικό χωριό έκτασης 3.500 στρεμμάτων. 0ι κάτοικοι της εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών. Προέρχονταν από το Μάλτεπε της Προποντίδας και την ευρύτερη περιοχή της Κερασσούντας του Πόντου. Πριν το 1925 στην Καλλιθέα λειτουργούσε Καλογερικό Μετόχι υπό τη μορφή τσιφλικιού, που διοικούνταν από το Ρώσικο Μοναστήρι στο Άγιο Όρος. Μετά την εγκατάσταση των προσφύγων και την αναγκαστική απαλλοτρίωση της περιοχής ο συνοικισμός ονομάσθηκε «Νέο Μάλτεπε» από τους πρόσφυγες και μέχρι το 1945 διοικούνταν από την κοινότητα Άφυτις.Το 1946 γίνεται αυτοτελής Κοινότητα με την επωνυμία «Καλλιθέα», που δηλώνει την όμορφη θέση που κατέχει το χωριό. Το χωριό αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών όχι μόνο για τις υπέροχες παραλίες της αλλά και για τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν έρθει στην επιφάνεια μετά από αρχαιολογικές έρευνες που έχουν γίνει στην παραλία της. Στα αρχαιολογικά ευρήματα συγκαταλέγονται ο Ναός τον Άμμωνα Δία (δωρικού ρυθμού που κατασκευάστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ., καθώς και αρχιτεκτονικά μέλη που ανήκουν σε παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία. Υπάρχει επίσης και ο μικρός ναΐσκος του Αγίου Παντελεήμονα των νεότερων χρόνων με πολύ ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες, που βρίσκεται κοντά στο ξενοδοχείο τον Άμμωνα Δία. Η Καλλιθέα σήμερα είναι ένα σύγχρονο χωριό που μπορεί να προσφέρει αξέχαστες διακοπές. Λειτουργούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, μοντέρνα ενοικιαζόμενα δωμάτια, πολυάριθμα καταστήματα, καθώς και έντονη νυχτερινή ζωή γι’ αυτούς που αγαπούν τη μουσική και το χορό. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Αξιόλογος, με αυξανόμενη οικονομικά δυναμική, είναι ο οικισμός των Καλυβών, που βρίσκεται κοντά στη θάλασσα, μεταξύ Γερακινής και Ολύνθου. Οι Καλύβες πήραν το όνομά τους από το πλήθος αγροτικών σπιτιών (καλυβών), που έχτιζαν οι Πολυγυρινοί στην περιοχή για να καλλιεργούν τα πλούσια κτήματά τους, όπως τους μεταξοσκώληκες παλιότερα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία. Στις Καλύβες, εκτός από τους πατροπαράδοτους ελαιώνες που υπήρχαν από αιώνες, αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια, χιλιάδες στρέμματα ελαιώνες βρώσιμης ελιάς, που μαζί με τους γειτονικούς πλούσιους ελαιώνες της Ολύνθου, αποτελούν το μεγαλύτερο κέντρο παραγωγής της περίφημης χονδροελιάς σε όλο το Νομό Χαλκιδικής. Χιλιάδες τόνοι ελιάς παράγονται στην περιοχή, δίνοντας εξαιρετικά δυναμικό εισόδημα στους κατοίκους και τροφοδοτούν τα πολλά εργοστάσια επεξεργασίας και τα ελαιουργεία της περιοχής, ενώ μεγάλες ποσότητες τροφοδοτούν εργοστάσια σε άλλες περιοχές. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Μόδεστος (17-18 Δεκεμβρίου), ενώ υπάρχουν πολλά ξωκλήσια. Στην παραλία Καλυβών υπήρχε η αρχαία πόλη Μυκήβερνα, ανεξάρτητη και σημαντική, που ήταν λόγω της θέσης της, επίνειο της ονομαστής αρχαίας Ολύνθου. Δεν έχουν γίνει συστηματικές ανασκαφές στο χώρο της αρχαίας πόλης. Στις Καλύβες υπάρχουν ταβέρνες, καφετερίες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και πολλές εξοχικές κατοικίες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η σημερινή πρωτεύουσα του Δήμου, υπήρξε ήδη από το 16ο αιώνα σπουδαίο εμπορικό κέντρο με έδρα υποπροξενείων Γαλλίας και Ολλανδίας και έδρα Μητρόπολης. Μετά την καταστροφή του 1821 και όταν επαναπατρίστηκαν οι κάτοικοι αναπτύχθηκε ως κέντρο που συγκέντρωσε κατοίκους και από άλλους γειτονικούς κατεστραμμένους οικισμούς. Περιδιαβαίνοντας τα γραφικά στενά δρομάκια του χωριού, ο επισκέπτης θα αντικρύσει αξιόλογα δείγματα κατοικιών λαϊκής αρχιτεκτονικής του 19ου αι., το κτίριο του Δημαρχείο που χτίστηκε το 1926, όπου στεγαζόταν το Δημοτικό σχολείο και Γυμνάσιο της περιοχής, το Ναό της Γέννησης της Θεοτόκου (1859) με το γλυπτό υπέρθυρο παλαιοχριστιανικό τόξο στη δυτική είσοδό του (πιθανόν από το τέμπλο του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης) καθώς και τον Άγιο Αθανάσιο (1850). Στα βορειοδυτικά του οικισμού, υπάρχει ένας ανεμόμυλος του 19ου αιώνα, με διατηρημένο τον ξύλινο μηχανισμό του. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Στο κέντρο της χερσονήσου Κασσάνδρας, σε μια κοιλάδα πνιγμένη στο πράσινο με ένα πανέμορφο πευκόφυτο ορίζοντα, απλώνεται το χωριό Κασσανδρινό. Είναι πολύ παλιό χωριό, που το όνομά του κατά μια εκδοχή, το πήρε από τη γειτονική Κασσάνδρεια, γιατί σ’ αυτό είχαν τα χειμαδιά τους οι μεγαλοκτηνοτρόφοι της. Η απάνεμη, ήρεμη και πανέμορφη κοιλάδα, που βρίσκεται το χωριό, ήταν κατοικημένη και κατά την αρχαιότητα και κατά τους Βυζαντινούς χρόνους. Το μαρτυρούν απομεινάρια κτισμάτων αλλά και η εκκλησία της Αγίας Τριάδας (παλιά κατακόμβη) με θαυμαστές τοιχογραφίες. Το χωριό καταστράφηκε συθέμελα από τους Τούρκους στο χαλασμό της Κασσάνδρας το 1821. Άρχισε να ξαναχτίζεται μετά το 1826 από αυτούς που επέζησαν και επέστρεψαν δειλά-δειλά στον τόπο τους. Η εκκλησία του χωριού Κοίμηση της Θεοτόκου χτίστηκε στη δεκαετία του 1950 από πελεκετή ντόπια πέτρα. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Σε απόσταση 3 χιλ. Ν.Α. τον χωριού, σε μια μαγευτική τοποθεσία με αιωνόβια δένδρα αρίης, είναι χτισμένο το πανέμορφο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Κάθε χρόνο στη μνήμη του Αγίου (23 Απριλiου) γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι. Το χωριό διαθέτει κοσμικές ταβέρνες με νόστιμους μεζέδες, σούπερ μάρκετς, καφέ μπαρ, αρτοποιείο. Τα σπουδαιότερα προϊόντα του χωριού είναι λάδι και μέλι αρίστης ποιότητας. Νότια του χωριού και σε απόσταση 6 χιλ. από αυτό, κοντά στη θάλασσα, βρίσκεται ο οικισμός ΜΟΛΑ ΚΑΛΥΒΑ, που ανήκει στην κοινότητα Κασσανδρινού. Λέγεται ότι το όνομά του το πήρε από έναν φύλακα, που είχαν οι καλόγεροι σ’ αυτήν την περιοχή. Ονομαζόταν Μόλας και διέμενε σε μια καλύβα, Στου Μόλα την Καλύβα έλεγαν οι ντόπιοι. Έτσι έμεινε το όνομα ΜΟΛΑ ΚΑΛΥΒΑ. Διαθέτει ξενοδοχεία ταβέρνες, κλαμπ, μπαρ, ενοικιαζόμενα δωμάτια, σούπερ μάρκετ κ.λ.π. Η Μόλα Καλύβα με το ήρεμο παραδεισένιο τοπίο, το ξηρό κλίμα, την απέραντη πανέμορφη παραλία της, προσφέρεται για τους λάτρεις της ησυχίας και της φυσικής ομορφιάς. Μια παραλία που ο συνδυασμός της πεντακάθαρης θάλασσας του Αιγαίου και του φυσικού κάλλους θα σας μείνει αλησμόνητος. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Η απόσταση που χωρίζει το χωριό από τον Πολύγυρο είναι 18 χλμ. Ένας μικρός τόπος, που οι κάτοικοί του ζουν από τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Μέσα στις ασχολίες τους συμμετέχουν ενεργά στα κοινά αφού η απόσταση που τους χωρίζει από τα Βράσταμα είναι μικρή και έτσι έχουν άμεση επικοινωνία και συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες του δημοτικού διαμερίσματός τους κρατώντας το χρώμα της Χαλκιδικής, που χαρακτηρίζει άλλωστε όλα τα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Πολυγύρου. Υπάρχει δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος, ο οποίος μέσα στις δραστηριότητές του έχει τη φροντίδα της οργάνωσης τριήμερων εκδηλώσεων προς τιμήν της Παναγούδας (8 Σεπτεμβρίου). Στην ευρύτερη περιοχή έχουν επισημανθεί σημαντικά παλαιοντολογικά ευρήματα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Το χωριό της Κρήμνης στην τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα χτίστηκε μετά από σεισμό του 1960, τα έτη 1961-1962.Το όνομα του χωριού είναι Κρήμνη από το Κρημνό και Γκρήμνια ή Γκρήμιανη ή Γκρήμνιαν από τη λέξη γκρεμός, γιατί πράγματι το παλιό χωριό της Κρήμνης ήταν χτισμένο στο γκρεμό. Στο παλιό χωριό της Κρήμνης μέσα στα ερείπια υπάρχει ανακαινισμένος ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου, μια βασιλική χτισμένη το 1860. Στη βόρεια πλευρά του νέου χωριού της Κρήμνης και σε απόσταση περίπου 2,5 χλμ. προς το χείμαρρο του «Τρανού λάκκου» υπάρχει το νεόκτιστο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής, με το αγίασμα της Αγίας στη θέση του παλιού, μια πραγματικά μαγευτική τοποθεσία από πλατάνια, πουρνάρια και καρυδιές. Κάθε χρόνο 26 Ιουλίου γίνεται τριήμερος εορτασμός (πανηγύρι) προς τιμή της Αγίας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Κρυοπηγή βρίσκεται χτισμένη αμφιθεατρικά στην πλαγιά πευκόφυτου λόφου με υπέροχη θέα στον κόλπο της Κασσάνδρας. Η περιοχή κατοικείται από αρχαιοτάτων χρόνων και η σημερινή Κρυοπηγή βρίσκεται μεταξύ των θέσεων και πόλεων Νεάπολη και Φλέγρα. Το άριστο κλίμα, ο συνδυασμός κατάφυτου βουνού και πεντακάθαρης θάλασσας -τιμήθηκε με πολλές γαλάζιες σημαίες- μαζί με τις uψηλού επιπέδου υπηρεσίες φιλοξενίας, καθιστούν την Κρυοπηγή το πιο αξιόλογο θέρετρο της περιοχής. Οι ξενοδοχειακές μονάδες με δύναμη πλέον των χιλίων δωματίων, καθώς και το οργανωμένο κάμπινγκ του Ε.Ο.Τ. και τα τριακόσια επιπλωμένα διαμερίσματα και δωμάτια της περιοχής προσφέρουν άνετη και ευχάριστη διαμονή και δυνατότητα ποικίλων δραστηριοτήτων (Θαλάσσια σπορ, εκδρομές, τένις, ιππασία κ.τ.λ.). Ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει στον τόπο της παραγωγής τους τα υψηλής ποιότητας φυσικά προϊόντα της περιοχής, που είναι το μέλι, τα φρούτα, το κρασί, οι ελιές, το ελαιόλαδο και να επισκεφθεί τη βρύση, από την οποία πήρε το όνομά του το χωριό, που υπάρχει από δεκάδες χρόνια. Στην περιοχή υπάρχουν όλες οι απαραίτητες υπηρεσίες, εστιατόρια, ταβέρνες, σούπερ-μάρκετς, ψαροταβέρνες, κοσμικά κλαμπ, μπαρ, καταστήματα λαϊκής τέχνης κ.λ.π., που σας υπόσχονται παραδεισένιες διακοπές. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Η Μαραθούσα βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Δήμου Πολυγύρου. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία. Κύριος ναός είναι του Αγίου Γεωργίου, που είναι τρίκλιτος και οικοδομήθηκε το 1954. Στα 2-3 χλμ. βόρεια της Μαραθούσας βρίσκεται η Πλατάνα, με το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης του 1944. Το χωριό υπήρξε ένα από τα Μαντεμοχώρια την περίοδο της Τουρκοκρατίας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους οικισμούς του Δήμου Αριστοτέλη είναι η Μεγάλη Παναγία, γνωστή για το Μεγάλο Προσκύνημα χάρη στο οποίο πολύς κόσμος έρχεται εδώ κάθε χρόνο. Η κωμόπολη είναι χτισμένη στις υπώρειες του υψώματος με την ονομασία «Χτίκελα». Το χωριό λεγόταν Ρεβενίκια και το σημερινό του όνομα το πήρε επίσημα το 1928. Είναι από τα παλαιότερα της Χαλκιδικής και αναφέρεται συχνά σε βυζαντινά έγγραφα του Αγίου Όρους -μάλιστα σε έγγραφο του 1349 υπάρχει αναφορά στο «καστέλιον Αραβενικαίας» και σε έναν πύργο. Κατά την τουρκοκρατία ήταν ένα από τα σπουδαιότερα Μαντεμοχώρια. Το 1821 το κατέστρεψαν οι Τούρκοι. Το 1932 πολλά από τα παλιά και όμορφα σπίτια της γκρεμίστηκαν από τον καταστροφικό σεισμό με επίκεντρο την Ιερισσό, ενώ μερικά κάηκαν στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Τον οικισμό παλαιότερα διέρρεαν τρία ποταμάκια, αλλά μονάχα ένα είναι ορατό στις μέρες μας. Ένα αναστηλωμένο, πέτρινο, τοξωτό γεφύρι με χιλιόχρονη ιστορία, στέκεται ακόμα δίπλα στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο ενώνοντας τις δυο όχθες. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τις ελιές, την κτηνοτροφία, τον αγροτουρισμό, την υλοτομία. Παλιά είχε καλούς κτιστάδες που δούλευαν και στο Άγιο Όρος, καθώς και πολλές υφάντρες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το όνομά του ο οικισμός το πήρε χάρη στο Μεγάλο Προσκύνημα του 1863, που απέχει 1,5 χλμ., αλλά το μοναστηριακό συγκρότημα δεν είναι το μοναδικό στην περιοχή. Σε απόσταση περίπου 4 χλμ. σε βατό χωματόδρομο υπάρχει ακόμα ένα μοναστήρι -γυναικείο- που ονομάζεται Παναγία-Φοβερά Προστασία. Ο πιο παλιός ναός, πάντως, στη Μεγάλη Παναγιά είναι η λεγόμενη Παναγούδα, η οποία, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, χτίστηκε στα 1007 στο ψηλότερο σημείο του οικισμού. Το ξωκκλήσι που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζει 8 Σεπτεμβρίου. Ακόμη ένας σημαντικός ναός είναι αυτός του Αγίου Βασιλείου, χτισμένος το 1955. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Η Μεταμόρφωση είναι να από τα προσφυγικά χωριά της Χαλκιδικής. Οι κάτοικοί της πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν μετά το 1925 σε μια από τις ομορφότερες ακτές του Τορωναίου κόλπου. Βρίσκεται στην αρχή της χερσονήσου Σιθωνίας χτισμένη με σχέδιο πόλεως σε μια καταπράσινη πλαγιά με πεύκα, δίπλα στη θάλασσα, που την έκαναν γνωστή πολύ νωρίς στην Ελλάδα και όλη την Ευρώπη ως τουριστικό θέρετρο. Η κύρια απασχόληση των κατοίκων έχει να κάνει με τον τουρισμό. Στη Μεταμόρφωση ο επισκέπτης θα βρει ότι χρειάζεται για μια άνετη διαμονή, εξυπηρέτηση και ψυχαγωγία. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Νέα Καλλικράτεια οικοδομήθηκε το 1924 στη θέση «Στόμιον», όπου βρισκόταν το Μετόχι της Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους. Η τοποθεσία αυτή είχε ήδη κατοικηθεί από τους προϊστορικούς χρόνους, μαρτυρία που δεν έχει όμως επιβεβαιωθεί. Ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή έφεραν στο φως επιτύμβια στήλη με αέτωμα, η οποία παριστάνει νεαρή κόρη με περιστέρι στο αριστερό της χέρι. Το εύρημα φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Στη Β.Δ. άκρη του οικισμού, προς το Λιμενοβραχίονα των ψαροκάικων, βρίσκεται τοποθεσία όπου οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν Αρχαία Λουτρά. Στο παλιό βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των αμπελουργών, κάθε Αύγουστο γίνεται γιορτή και πανηγύρι, κατά τη διάρκεια της οποίας προσφέρονται πιάτα με ντόπιες σπεσιαλιτέ και άφθονο κρασί τοπικών ποικιλιών (Μερλό, Σωβινιών κ.λ.π.) Οι περισσότεροι κάτοικοι των οικισμών αυτών κρατούν την καταγωγή τους από τους πρόσφυγες της περιοχής της Ανατολικής Θράκης, Προποντίδας & Μικράς Ασίας. Οι γονείς και οι προγονοί τους εγκαταστάθηκαν στα μέρη αυτά και στις γύρω τοποθεσίες που, κάθε μια ξεχωριστά, τους θύμιζε την παλιά τους πατρίδα, του ξεριζωμού. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Τα Νέα Μουδανιά δημιουργήθηκαν το 1923 από Μικρασιάτες πρόσφυγες της περιοχής του «Κιανού» κόλπου καθώς όπως έλεγαν οι ίδιοι, η περιοχή έμοιαζε πολύ με εκείνη της αλησμόνητης πατρίδας. Από τότε μέχρι σήμερα το νερό που κύλησε στο ποτάμι της ιστορίας της, την ανάθρεψε και την έκανε το υπ’ αριθμό ένα εμπορικό οικονομικό πολιτιστικό εκπαιδευτικό κέντρο της Χαλκιδικής. Φτάνοντας κανείς στην πόλη θα συναντήσει ένα σύγχρονο εμπορικό κέντρο που ικανοποιεί και τις πιο δύσκολες απαιτήσεις. Τα Νέα Μουδανιά ιδρύθηκαν το 1923 από πρόσφυγες της περιοχής Μουδανιών, Κίου, Καλολίμνου, Σιγής, Ελιγμών και της γύρω περιοχής της Προύσσας. Τα θύματα της Μικρασιατικής καταστροφής αντιμετώπισαν τεράστια προβλήματα, τα κυριότερα επιβίωσης. Η κατάσταση ήταν απελπιστική καθώς δεν υπήρχε κατοικημένη περιοχή. Ο περισσότερος τόπος ήταν γεμάτος από χωράφια των γύρω χωριών και ο υπόλοιπος έλη, τα οποία αποτελούσαν εστίες μικροβίων. Οι μόνοι κάτοικοι που ζούσαν εδώ, ήταν λίγοι ψαράδες και ο φύλακας του ελαιώνα. Το όνομα της περιοχής ήταν «Καργί Λιμάνι» που στα τουρκικά σημαίνει «απάνεμο λιμάνι» και στους ναυτικούς χάρτες σημαινόταν με μια άγκυρα όπως ακριβώς και τα Μουδανιά της Βιθυνίας, απ’ όπου προερχόταν οι πρόσφυγες. Το 1925, το όνομα αυτό αντικαταστάθηκε από το «Νέα Μουδανιά». Τον Αύγουστο του 1923 ήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες και προσπάθησαν να ξαναρχίσουν μια καινούργια ζωή σ’ ένα τόπο μακριά απ’ αυτόν που γνώριζαν σα δικό τους. Τα κριτήρια για την επιλογή της περιοχής ήταν ο τεράστιος ελαιώνας που βρίσκεται ακόμη και σήμερα στα δυτικά καθώς και τα κόκκινα εκείνα βράχια που βρίσκονται στα ανατολικά. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Αποτελεί τη μοναδική είσοδο για την χερσόνησο της Κασσάνδρας. Είναι γνωστός τουριστικός προορισμός της Χαλκιδικής. Το 1923 πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και την Καλόλιμνο έχτισαν τη Νέα Ποτίδαια πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης. Περπατώντας μέσα στο χωριό κατά μήκος της διώρυγας θα δείτε το διατείχισμα της αρχαίας πόλης δίπλα ακριβώς από το κανάλι. Η ανατολική παραλία του χωριού με την εξαιρετική της θάλασσα κατακλύζεται κάθε καλοκαίρι από χιλιάδες παραθεριστές. Πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια σας προσφέρουν ευχάριστη διαμονή υψηλού επιπέδου. Διαλέξτε ένα από τα πολλά μαγαζιά για καφέ φαγητό και ποτό και είναι σίγουρο ότι θα το ευχαριστηθείτε. Από την γέφυρα του ισθμού μπορείτε να απολαύσετε τον Θερμαϊκό και τον Τορωναίο τις δύο θάλασσες που αγκαλιάζουν το χωριό. Στα δύο μεγάλα παραθαλάσσια πάρκα μπορείτε να χαλαρώσετε κάνοντας βόλτα μέσα στο πράσινο. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Πολλοί χαρακτηρίζουν τα Νέα Ρόδα ως το μεγαλύτερο οικισμό των προσφύγων που έφτασαν στη βόρεια Χαλκιδική μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Το όνομά του δηλώνει και την καταγωγή των κατοίκων: τα Ρόδα της Προποντίδας. Περίπου 40 οικογένειες αποφάσισαν να εγκατασταθούν, μετά από πολλές περιπλανήσεις, στην θέση «Πρόβλακας» (που σημαίνει πριν από το αυλάκι, δηλαδή πριν από τη Διώρυγα του Ξέρξη) το καλοκαίρι του 1923. Τα πρώτα εκείνα χρόνια στο στενότερο σημείο της χερσονήσου του Άθωνα οι κάτοικοι των Νέων Ρόδων ασχολήθηκαν κυρίως με τη γεωργία και την αλιεία. Στις μέρες μας χάρη στις υπέροχες παραλίες η περιοχή έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Πάνω από 1.200  άνθρωποι μένουν εδώ όλο το χρόνο και, όπως είναι φυσικό, γίνονται πολύ περισσότεροι τους καλοκαιρινούς μήνες. Η μικρή απόσταση από την Ιερισσό (6 χλμ.) βοηθά στην ταχύτερη ανάπτυξη της περιοχής και οι τουριστικές υποδομές είναι άρτιες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Από τη Ν. Γωνιά συνεχίζει κανείς ανατολικά το δρόμο προς Νέα Σίλατα, άλλο ένα ημιορεινό χωριό, που οι κάτοικοι του είναι κυρίως Θρακιώτες Ντόπιοι και Καππαδόκες. Ανάμεσα στη Ν. Γωνιά και τα Ν. Σίλατα υπάρχει μικρός ημιορεινός οικισμός, ο Ροδόκηπος, με πολύ καλά διατηρημένο το παραδοσιακό χρώμα του, με πέτρινα σπίτια που μερικά αναστυλώνονται και επαναχρησιμοποιούνται από νέους αγοραστές. Στη μικρή πλατεία του χωριού, που μοιάζει με θεατρικό σκηνικό, συναντά κανείς ένα λιλιπούτειο θαυμαστό Κήπο, δημιουργία, διατήρηση και φροντίδα του πιο χαρακτηριστικού κατοίκου του χωριού, του κ. Κοσμά Ψαραδάκου από τη Μ. Ασία, που φτιάχνει το τσίπουρο του σε παλιό, πέτρινο αποστακτήρι. Ο κ. Κοσμάς διατηρεί επί πλέον, τόσο εδώ όσο και στα Ν. Σίλατα, μια πλουσιότατη συλλογή Λαογραφικού υλικού από τις «χαμένες Πατρίδες», ικανή από μόνη της να αποτελέσει και να γεμίσει ένα ολόκληρο «Οίκο μουσείο»!. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Η Νέα Τένεδος ιδρύθηκε 1924 με την εγκατάσταση των προσφύγων από την Παλαιά Τένεδο. Επίσης στον πληθυσμό εντάχθηκαν Θρακιώτες (Αγγελοχώρι Ανατολικής Θράκης), Σαρακατσάνοι, Ντόπιοι Βαβδινοί. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία και πιο συγκεκριμένα η ελαιοκομία, καλλιέργεια φυστικοδέντρων, βαμβακιού και σιταριού καθώς και η κτηνοτροφία. Στη βόρεια πλευρά της Νέας Τενέδου, βρίσκεται ο ορεινός όγκος Ύψωμα ή Μικρή Κατσίκα όπου υπάρχει λατομείο στο οποίο εξορύχετε ασβεστόλιθος και το οποίο είναι ένα από τα τρία λατομεία που υπάρχουν στη Χαλκιδική. Η Νέα Τένεδος εντάσσεται στο γεωθερμικό πεδίο Τρίγλιας με θερμοκρασία υδάτων περίπου 42 βαθμούς Κελσίου. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Στα Δυτικά του νομού Χαλκιδικής βρίσκεται η πόλη της Νέας Τρίγλιας. Η Νέα Τρίγλια, είναι ένα χωριό που αποτελείται από εντόπιους κατοίκους και πρόσφυγες, οι οποίοι κατέφυγαν στο χωριό μετά τον ξεριζωμό τους από τις πατρίδες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Το χωριό, πριν καταφθάσουν οι πρόσφυγες ονομαζόταν Σουφλάρ ενώ τα χωριά ή οι κωμοπόλεις από τα οποία προήλθαν οι Μικρασιάτες είναι η Τρίγλια, το Βελετλέρ, η Απολλονιάδα, τα Καβούκλια, το Καλόλιμνο, το Πελαδάρι και το Κισδερβεντ. Οι Θρακιώτες προήλθαν από τα χωριά  Στέρνα, Γάνος και Πάνιδο. Η ευρύτερη περιοχή ήταν κατοικημένη από τους προϊστορικούς χρόνους. Εκτός από το παλαιοντολογικό εύρημα του κρανίου του αρχανθρώπου που ανακαλύφθηκε στο δημοτικό διαμέρισμα Πετραλώνων υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την περιοχή μας πολλά ευρήματα της προϊστορικής της κλασικής αλλά και της βυζαντινής περιόδου. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Το πανέμορφο παραθαλάσσιο χωριό της Νέας Φώκαιας με το καλοδιατηρημένο βυζαντινό πύργο του Αγίου Παύλου, το γραφικό λιμανάκι, τις όμορφες παραλίες και την καθαρή θάλασσα αποτελεί πόλο έλξης των παραθεριστών κάθε ηλικίας. Είναι από τα νεότερα χωριά της Κασσάνδρας, γιατί ιδρύθηκε το 1922 από πρόσφυγες Μικρασιάτες. Αν και είναι νέο χωριό, έχει να επιδείξει μια μακραίωνη Ιστορία. Η περιοχή κατοικείται από τα αρχαία χρόνια. Στους ιστορικούς χρόνους άκμασαν δυο πόλεις. Η Σάνη αποικία των Ερετριέων, χτισμένη στη δυτική παραλία και η Σκίθαι χτισμένη στον Τορωναίο κόλπο. Το 14ο αιώνα υπάρχουν στην περιοχή πολλά Αγιορείτικα μετόχια. Το 1407 ο Ιωάννης Παλαιολόγος παραχώρησε την περιοχή του σημερινού χωριού στη μονή Αγίου Παύλου του Αγίου Όρους. Τότε φαίνεται πως χτίστηκε και ο Βυζαντινός Πύργος, που σώζεται μέχρι σήμερα. Στον Πύργο το 1821 είχε εγκατεστημένο το στρατηγείο του ο αρχηγός της επανάστασης στη Χαλκιδική Εμμανουήλ Παπάς. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το πανηγύρι των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29-30 Ιουνίου. Η λειτουργία τελείται στο εκκλησάκι του Αγίου Παύλου, που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού. Πρόκειται ουσιαστικά για λαξευμένο, στα βραχώδη πετρώματα του χωριού, Μακεδονικό τάφο, ο οποίος προκαλεί το δέος των επισκεπτών, καθώς σύμφωνα με τη παράδοση εκεί κατέφυγε ο Απόστολος Παύλος για να γλιτώσει από τους διώκτες του. Στο εσωτερικό του σχηματίζονται δωμάτια και υπόγειος διάδρομος, ο οποίος οδηγεί στο αγίασμα. Το χωριό διαθέτει αξιόλογη τουριστική υποδομή, που περιλαμβάνει πολυτελή ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, εστιατόρια, ουζερί, ταβέρνες, ψαροταβέρνες, καφετερίες, ζαχαροπλαστεία κ.τ.λ. Όσοι επιθυμούν νυχτερινή διασκέδαση μπορούν, εκτός από τα νεανικά μπαρ, να επιλέξουν για διασκέδαση κέντρα με ζωντανή μουσική. Στο χώρο του Πύργου γίνονται σε όλη την καλοκαιρινή περίοδο πολιτιστικές εκδηλώσεις, που είναι ενταγμένες στα πλαίσια του Φεστιβάλ Κασσάνδρας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Από μακριά το Νεοχώρι μοιάζει να πολιορκείται από την πυκνή βλάστηση. Μεγάλες δασικές εκτάσεις με καστανιές, οξυές και βελανιδιές δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό, ενώ ο κεντρικός ασφαλτόδρομος στριφογυρίζει διατρέχοντας τον οικισμό από τη μια άκρη ως την άλλη. Ιδρύθηκε στα 1.500 περίπου και αναφέρεται ως ένα από τα Μαντεμοχώρια. Το όνομά του παραμένει ίδιο εδώ και αιώνες. Οι Τούρκοι το έλεγαν «Γενίκιοϊ» (Νέο Χωριό) και οι Σλάβοι «Νοβοσέλο» (επίσης Νέο Χωριό). Μέρος των κατοίκων του χωριού έλκει την καταγωγή του από περιοχές κοντά στο Βόλο και την Κατερίνη. Η μεγαλύτερη και σημαντικότερη εκκλησία είναι του Αγίου Γεωργίου που δεσπόζει στο λόφο και διαθέτει «φιάλη» και εξωτερική εξέδρα για τις μεγάλες θρησκευτικές εκδηλώσεις. Το πιο γνωστό πανηγύρι οργανώνεται στη γιορτή του Προφήτη Ηλία. Στο ίδιο ακριβώς σημείο υπήρχε παλαιός ναός του Αϊ-Λιά. Αξίζει επίσης να δείτε το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, στη βορειοανατολική πλευρά, εκτός οικισμού και μέσα στο δάσος. Μεγάλη γιορτή οργανώνεται και του Αγίου Αθανασίου από το 1820 μέχρι σήμερα. Οι κάτοικοι του Νεοχωρίου ασχολούνται με την υλοτομία, την κτηνοτροφία, τη γεωργία, ενώ αρκετοί εργάζονται στα μεταλλεία, Αξίζει να αναφέρουμε την πολύ επιτυχημένη καλλιέργεια των κόκκινων φασολιών (μπαρμπουνοφάσουλα) στην περιοχή. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Οι συστάσεις περιττεύουν για το μοναδικό κατοικημένο νησί της κεντρικής Μακεδονίας που έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς στη Βόρειο Ελλάδα. Τα 2 ναυτικά μίλια που χωρίζουν τον κεντρικό οικισμό της Αμμουλιανής από το λιμανάκι της Τρυπητής (έξω από την Ουρανούπολη) καλύπτονται σε λιγότερο από 15 λεπτά και η συγκοινωνία με φέρι μπόουτ είναι καθημερινή και πυκνή. Με έκταση που δεν ξεπερνάει τα 4,5 τετρ. χιλιόμετρα, χαμηλούς λόφους, λιγοστά ελαιόδεντρα, αλλά πολλές, όμορφες παραλίες με κρυστάλλινα, γαλαζοπράσινα νερά, το νησάκι της Αμμουλιανής μοιάζει με παράδεισο! Σύμφωνα με τις τοπικές καταγραφές, μέχρι το 1925 ήταν μετόχι της μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους. Εδώ έμεναν 2-3 καλόγεροι που διαχειρίζονταν την κτηματική περιουσία και είχαν ως βοηθούς περίπου 20 εργάτες από τη γύρω περιοχή. Αυτοί ασχολούνταν με την καλλιέργεια χωραφιών, τη βοσκή ζώων και το μάζεμα των ελιών. Στις αρχές του 1925 το νησί παραχωρήθηκε σε πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα από νησιά της Προποντίδος (Γαλλιμή, Πασαλιμάνι, Σκουπιά). Προερχόμενοι από τις περιοχές αυτές που γειτόνευαν με την Κωνσταντινούπολη έφεραν μαζί τους τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμά τους. Έχοντας γνώση της θάλασσας, ασχολήθηκαν κυρίως με την αλιεία και κατάφεραν σε λίγα χρόνια να διακριθούν στον τομέα αυτό. Σήμερα ο τουρισμός είναι μια από τις βασικές ασχολίες των κατοίκων της Αμμουλιανής, αφού κάθε χρόνο το νησί δέχεται χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι τουριστικές υποδομές -ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία, ταβέρνες, καντίνες στις παραλίες, ομπρέλες, ξαπλώστρες, χώροι κατασκήνωσης κ.α.- αναβαθμίζονται συνεχώς. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Ο συνοικισμός της Ολυμπιάδας δημιουργήθηκε το 1923, σε μια τοποθεσία όπου υπήρχε ένας πρόχειρος αγροτικός οικισμός με καλύβες όπου ζούσαν λίγες οικογένειες. Εδώ κατέφθασαν πρόσφυγες από την Αγία Κυριακή της Μικράς Ασίας μετά από τον ξεριζωμό του 1922, και οι κάτοικοι του αγροτικού οικισμού μετοίκησαν στα σημερινά Στάγειρα. Η περιοχή έχει μεγάλη ιστορική σημασία καθώς εδώ βρίσκονται τα Αρχαία Στάγειρα. Εντοπίζονται στα ανατολικά του οικισμού, σε απόσταση περίπου 700 μέτρων, στη θέση Λιοτόπι. Σύμφωνα με μια τοπική παράδοση, το όνομα του χωριού προέρχεται από την Ολυμπιάδα, τη μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο βασιλιάς Κάσσανδρος την είχε εξορίσει στα Αρχαία Στάγειρα, ή, κατ’ άλλους, στο παρακείμενο νησάκι Κάπρος. Είναι απέναντι από την Ολυμπιάδα, σε απόσταση 1,5 ναυτικού μιλίου, και ονομάζεται Καυκανάς. Ο Κάπρος αναφέρεται και από τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα. Σύμφωνα μ’ αυτόν, το ίδιο όνομα είχε δοθεί και στο λιμάνι της πόλης των αρχαίων Σταγείρων. Το σημερινό χωριό, χτισμένο κατά μήκος μιας όμορφης παραλίας, απλώνεται στο μυχό του φυσικού του λιμανιού. Πλαισιώνεται από καταπράσινα βουνά και μαγευτικές παραλίες που προσελκύουν πλήθος επισκεπτών κάθε καλοκαίρι. Στη γιορτή της προστάτιδας Αγίας Κυριακής οργανώνονται πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, καθώς και ημερίδα με θέμα τη ζωή και το έργο του σπουδαίου Σταγειρίτη φιλοσόφου Αριστοτέλη. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Βρίσκεται στα νότια του δήμου και πρόκειται για πεδινή περιοχή. Η Όλυνθος αποτελεί την Ιστορική Πρωτεύουσα του Δήμου Πολυγύρου. Η παράδοση αποδίδει την ίδρυση της πόλης, όπως και το όνομά της, στον ήρωα Όλυνθο, γιο του ποτάμιου θεού Στρυμόνα, ενώ ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι κατακτήθηκε από τους Βοττιαίους της Ημαθίας του 7ου αιώνα π.χ. όταν μετά την δίωξη τους από τους Μακεδόνες, μετοίκησαν στη Χαλκιδική και εγκαταστάθηκαν στο Νότιο λόφο. Υπήρξε πρωτεύουσα της Χαλκιδικής Συνομοσπονδίας (Κοινό Χαλκιδέων). Προσπάθησε να κρατήσει αυτονομία μεταξύ Αθήνας, Σπάρτης και της ανερχόμενης δύναμης της Μακεδονίας του Φιλίππου Β΄. Τελικά καταστράφηκε από τον Φίλιππο το 348 π.Χ., ενώ περίφημοι έμειναν οι Ολυνθιακοί Λόγοι του Δημοσθένη εναντίον της απειλής του Φιλίππου. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία και η γεωργία, που τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί και κατατάσσει την Όλυνθο στις πρώτες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας σε βρώσιμη ελιά και αγουρέλαιο. Τα προϊόντα που παράγει είναι λάδι, ελιές και φιστίκια Αιγίνης. Τα αξιοθέατα του τόπου έχουν ιδιαίτερη σημασία. Πρόκειται για τον Αρχαιολογικό χώρο της Ολύνθου όπου εκεί βρίσκονται και Βυζαντινά μνημεία. Οι Ολύνθιοι διατηρούν τα πατροπαράδοτα πανηγύρια και τα γιορτάζουν με όλη τους τη μεγαλοσύνη. Τη γιορτή του Αγίου Αθανασίου στις 2 Μαΐου, τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου, τη γιορτή των Αγίων Αναργύρων στις 1 Ιουλίου (κουρμπάνια) και τέλος το τριήμερο εκδηλώσεων με την επωνυμία «Γιορτή Ελιάς» που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος. Η Όλυνθος διαθέτει ξενοδοχείο για τη διαμονή των επισκεπτών, καθώς και παραδοσιακές ταβέρνες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Ορμύλια βρίσκεται στην είσοδο της Χερσονήσου της Σιθωνίας και σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από την ακτή του Τορωναίου κόλπου, στο βάθος της κοιλάδας που αποτελεί το νότιο τμήμα της λεκάνης απορροής του ποταμού Χαβρία. Είναι ο αρχαιότερος οικισμός της Χαλκιδικής, αφού η παρουσία της στην περιοχή είναι αδιάλειπτη από τη Νεολιθική Εποχή μέχρι σήμερα, με ονόματα Σερμύλη το κλασσικό, Ερμύλη – Ερμύλια τα μεσαιωνικά, Ορμύλια το σύγχρονο. Τόπος μεγάλης φυσικής ομορφιάς με απέραντους ελαιώνες. Το ήπιο μεσογειακό της κλίμα, η μεγάλη σε διάρκεια ηλιοφάνεια καθώς και η παρουσία του ποταμού Χαβρία κάνουν την Ορμύλια μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδας για αυτό και αναπτύσσονται κάθε είδους γεωργικές δραστηριότητες και καλλιέργειες με κυρίαρχη σήμερα την καλλιέργεια της ελιάς. Η Ορμύλια διατηρεί σε μεγάλο τμήμα της τα χαρακτηριστικά των παλιών οικισμών της Χαλκιδικής με την πυκνή δόμηση, τα παραδοσιακά σπίτια και τα γραφικά στενά δρομάκια. Αξιόλογα κτίσματα για κάθε επισκέπτη είναι ο κεντρικός ναός του Αγίου Γεωργίου (1818) με πλούσια κειμήλια και εικόνες, το Δημαρχείο (1909), οι αρχαιολογικοί χώροι της Αρχαίας Σερμύλης και της αρχαίας Καλλίπολης, ο ανεμόμυλος, που βρίσκεται στο λοφίσκο δίπλα στην κεντρική οδική αρτηρία και κάποιοι νερόμυλοι που διασώζονται ακόμα σε καλή κατάσταση. Επίσης τα γραφικά ξωκλήσια του Αγίου Γεωργίου στον ομώνυμο λόφο, από όπου μπορεί κανείς να απολαύσει την πανοραμική θέα της Ορμύλιας, των Αγίων Αποστόλων, στο χώρο του οποίου γίνεται το ετήσιο μεγάλο πανηγύρι την 29η Ιουνίου, της Αγίας Τριάδας, του Αγίου Δημήτριου, όλα κτίσματα του 19ου αιώνα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Ουρανούπολη μπορεί να είναι ο τελευταίος κοσμικός τόπος στον οποίο φθάνει ο επισκέπτης που σκοπεύει να επισκεφθεί το Άγιο Όρος, αλλά το όνομά της δεν το οφείλει στο γεγονός ότι αποτελεί την «πύλη» προς τη μοναστική πολιτεία. Πήρε το όνομά της από την αλεξανδρινή πόλη που ίδρυσε το 315 π.Χ. ο Αλέξαρχος, ο γιος του Αντιπάτρου και αδελφός του Κασσάνδρου. Η πόλη αυτή κτίστηκε πάνω στα ερείπια της Σάνης, αποικίας των Ανδρείων, την οποία κατέστρεψε εκ θεμελίων ο Φίλιππος ο Β’. Σωζόμενα νομίσματά της φέρουν την επιγραφή «ΟΥΡΑΝΙΑΣ ΠΟΛΕΩΣ» και άλλα «ΟΥΡΑΝΙΔΩΝ ΠΟΛΕΩΣ» και παράσταση της Ουρανίας Αφροδίτης, καθισμένης σε σφαίρα από τη μια όψη και από την άλλη τον ήλιο ακτινοστεφή με οκτώ ακτίνες. Το καλοκαίρι τα δεκάδες καταλύματα γεμίζουν από επισκέπτες, όπως και οι γύρω παραλίες. Οι περισσότεροι επισκέπτονται, επίσης, το νησάκι της Αμμουλιανής και τα Δρένια. Κανείς δεν παραλείπει να δει τη φημισμένη Μονή Ζυγού, σε απόσταση μόλις 2 χλμ. από την Ουρανούπολη, η οποία καλύπτεται εύκολα και ευχάριστα με τα πόδια. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι καλά οργανωμένος και η επίσκεψη στο φυσικό όριο με τη μοναστική κοινότητα του Άθωνα είναι εμπειρία που δεν πρέπει να χάσετε. Η Ουρανούπολη είναι μια ζωντανή πολιτεία όλες τις εποχές του χρόνου. Από το μικρό λιμάνι του πύργου του Προσφορίου ξεκινούν τα καράβια στα οποία επιβιβάζονται οι άνδρες προσκυνητές (αφού προηγουμένως εφοδιαστούν από το γραφείο προσκυνητών με το Διαμονητήριο, δηλαδή τη σχετική άδεια) για να φθάσουν στο επίνειο του Αγίου Όρους, τη Δάφνη. Το 10ο αιώνα στη χερσόνησο του Άθωνα ιδρύθηκαν τα πρώτα μοναστήρια. Ένα από αυτά ήταν η μονή Ζυγού, ή Φραγκόκαστρο, στην οποία ασκήθηκε για περίπου ένα χρόνο ο Όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης, ο ιδρυτής της μονής Μεγίστης Λαύρας. Η μονή αυτή, η οποία τα τελευταία χρόνια αναστηλώνεται, κατέχει το σπουδαίο προνόμιο να είναι η μοναδική εκτός Αγίου Όρους και επομένως επισκέψιμη από γυναίκες. Στις αρχές του 14ου αιώνα χτίστηκε από τη μονή Βατοπεδίου ο βυζαντινός πύργος που δεσπόζει στη Ν.Δ άκρη του χωριού με σκοπό την προστασία του μετοχιού. Είναι ο πιο μεγάλος και ο πιο καλά διατηρημένος στη Χαλκιδική. Το 19ο αιώνα, μετά από σεισμό, γκρεμίστηκε ο τελευταίος όροφός του. Τότε επισκευάστηκε και πήρε την τελική του μορφή. Παράλληλα χτίστηκαν τα συνοδευτικά του κτίρια. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από τα νησιά του Μαρμαρά στη Προποντίδα συγκεντρώθηκαν στο χώρο αυτό βρίσκοντας στέγη στον πύργο, στα κοντινά του κτίρια και σε αντίσκηνα. Το 1926 κτίστηκαν από μια γερμανική εταιρεία τα πρώτα σπίτια του χωριού, κάποια από τα οποία διατηρούνται ακόμη. Αργότερα οι κάτοικοι έκτισαν την εκκλησία, το σχολείο και άρχισε να οργανώνεται μια κοινότητα με το όνομα «Προσφόριον», ύστερα «Πύργος» και γύρω στο 1960 πήρε το οριστικό της όνομα ως «Ουρανόπολη». Το 1928 συνδέθηκε με τη ζωή του χωριού το ζεύγος των Loch που εγκαταστάθηκε στον πύργο. Η συνεργασία του ζεύγους, που χρησιμοποιούσε σχέδια αντιγραμμένα από κώδικες των μοναστηριών, με γυναίκες των προσφυγικών οικογενειών που γνώριζαν ήδη την τέχνη της υφαντικής, έβαλε τα θεμέλια μιας τοπικής βιοτεχνίας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Βρίσκεται βόρεια του Πολυγύρου στον ορεινό όγκο του Χολομώντα. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την παραγωγή ξυλείας. Επίσης υπάρχουν κάτοικοι που είναι εργάτες στα μεταλλεία της Γερακινής, καθώς και στα λατομεία της περιοχής. Τα αξιοθέατα του τόπου είναι η περιηγητική διαδρομή Παλαιοκάστρου Αγίας Παρασκευής, όπως και αξιοσημείωτο σημείο για τον επισκέπτη είναι και ο παλιός παραδοσιακός οικισμός του χωριού. Στην παλιά εθνική οδό Παλαιοκάστρου – Πολυγύρου βρίσκεται η ιστορική γέφυρα του «Καβρόλακα». Οι κάτοικοι του Παλαιοκάστρου διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους. Την ημέρα των Θεοφανίων αναβιώνεται από τον Αθλητικό και τον Πολιτιστικό Σύλλογο το παραδοσιακό έθιμο των «Φωταρών». Επίσης γιορτάζονται τα τοπικά πανηγύρια της περιοχής, ένα απ’ αυτά είναι το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στο ξωκλήσι της «Βατόνιας» όπου γίνεται πανηγυρικός εσπερινός. Στο Παλαιόκαστρο μπορείτε να επισκεφθείτε την ταβέρνα του χωριού με φαγητά της ώρας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Η Παλαιόχωρα βρίσκεται βορειοανατολικά του νομού Χαλκιδικής, πάνω στον κεντρικό οδικό άξονα Θεσσαλονίκης – Αγίου Όρους και απέχει από τη Θεσσαλονίκη 57 περίπου χιλιόμετρα και από τον Πολύγυρο 18 χιλιόμετρα. Τα σπίτια του χωριού είναι χτισμένα πολύ κοντά το ένα στο άλλο με μικρές αυλές και ανηφορικά σοκάκια. Στην Παλαιόχωρα ο επισκέπτης μπορεί να δει το  ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία πάνω από το χωριό σε ειδυλλιακή τοποθεσία όπου στις 20 Ιουλίου κάθε χρόνο γίνεται το ονομαστό πανηγύρι του προφήτη Ηλία, την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του χωριού, το σπίτι του λαογράφου και δασκάλου Δημητρίου Τσιότρα, όπου λειτουργεί μόνιμη έκθεση λαογραφίας, το νερόμυλο του Ντελή Δημήτριου και το κέντρο περιβαλλοντικής ενημέρωσης. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Βρίσκεται ανάμεσα στην Αρναία και το Νεοχώρι. Είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Δήμου Αριστοτέλη και σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος. Οι οικιστικός ιστός διατηρεί ακόμα τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά του και απλώνεται γύρω από την πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο, ενώ καταστήματα και καφενεία τριγύρω συνθέτουν την εικόνα του κέντρου ενός ζωντανού χωριού. Χτισμένο στα 550 μέτρα το Παλαιοχώρι αναζητά τις ρίζες του στο βάθος των αιώνων. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το κάστρο Νέπωσι, ενώ κατά καιρούς έχουν εντοπιστεί νομίσματα, αγγεία, όστρακα και έχουν βρεθεί ερείπια από οχυρώσεις και τάφοι στην ευρύτερη περιοχή. Η ακριβής χρονολογία της ίδρυσης του Παλαιοχωρίου δεν είναι γνωστή. Στο κάστρο Νέπωσι βρέθηκε μια πλάκα που δηλώνει ότι ο οικισμός υπήρχε πριν από περίπου 1000 χρόνια. Σύμφωνα, μάλιστα, με κάποιες ενδείξεις, το Παλαιοχώρι ήταν μία από τις 32 πόλεις της Ολυνθιακής Ομοσπονδίας που καταστράφηκε το 348 π.Χ. από τον Φίλιππο Β’. Μνημονεύεται και το ξακουστό «Καστέλι». Εικάζεται ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο κάστρο στη Χαλκιδική το οποίο θα πρέπει να καταστράφηκε, για πρώτη φορά από τους Ούννους το 540 μ.Χ. Τη θέση του, ύστερα από δύο αιώνες, πήρε «ένα μεγάλο χωριό». Στο Παλαιοχώρι ιδιαίτερης ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας είναι ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με τις υπέροχες τοιχογραφίες και το άγαλμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ του Μεγαλοπρεπούς στον προαύλιο χώρο. Εκεί υπάρχει και η, κατά την παράδοση, θαυματουργή εικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ (16ος αι., κρητικομακεδονική τέχνη) και η εικόνα της Παναγίας της Γοργοεπηκόου (μοναδικό πιστό αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας που υπάρχει εντοιχισμένη στη μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους). Ακολουθώντας το δρόμο που οδηγεί προς τη Μεγάλη Παναγιά, θα βρείτε αριστερά σας ένα από τα ομορφότερα μοναστικά αρχονταρίκια. Αυτό της Παναγίας «χαράς των θλιβομένων», στο προαύλιο του οποίου βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Ο ναός πανηγυρίζει στις 5 Ιουλίου. Θα πρέπει, επίσης, να αναφέρουμε τη διαρκή ενασχόληση των γυναικών του Παλαιοχωρίου με τα υφαντά, η τεχνοτροπία των οποίων μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, καθώς και την προσπάθεια διατήρησης του τοπικού γλωσσικού ιδιώματος με σημαντικές επιρροές από την εποχή της Τουρκοκρατίας, αλλά και πολλές ρίζες από την αρχαία ελληνική και τη λατινική γλώσσα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Στα Πετράλωνα ήρθαν πρόσφυγες από το Δίτσε. Στην περιοχή των Πετραλώνων βρήκαν εντόπιους κατοίκους της Κρήνης που είχαν εκεί κτήματα. Βρήκαν και μερικά τούρκικα τσιφλίκια, στα οποία εγκαταστάθηκαν πρόχειρα. Αργότερα άρχισαν να χτίζουν τα σπίτια τους με πέτρες και ξύλα. Οι πρόσφυγες φύτεψαν στη νέα γη αμπέλια, μηλιές, καϊσιές και οπωροφόρα δένδρα. Από το 1923-1934 έγινε μια προσωρινή διανομή των χωραφιών. Το 1934 δόθηκαν οριστικά. Έδωσαν επίσης σπόρους και άροτρα στους πρόσφυγες για να καλλιεργούν τη γη. Η παλιά εκκλησία του προφήτη Ηλία έγινε το 1924/25 και η καινούρια εκκλησία άρχισε να χτίζεται το 1938 και τελείωσε το 1963. Όλο το χωριό γιόρταζε και γλένταγε το Δωδεκαήμερο, το Πάσχα, του Προφήτη Ηλία και της Παναγίας. Στη γιορτή του Προφήτη Ηλία χόρευαν τους ποντιακούς χορούς ομάλ, σέρρα, τρυγόνα, λάχανα, τικ, κότσαρι κ.α. Στον κόσμο σέρβιραν «σουρβά» (πλιγούρι), κοτόσουπα, «μπερέκ» (πίτα) και βραστή γίδα. Παγκοσμίως γνωστό και μοναδικό για τα πλούσια παλαιοντολογικά ευρήματά του είναι το σπήλαιο των Πετραλώνων. Πλούσιο σε σταλακτιτικό διάκοσμο μοναδικής ομορφιάς. Στο σπήλαιο βρέθηκε το κρανίο του ανθρώπου των Πετραλώνων που χρονολογείται σαν ένας από τους αρχαιότερους ανθρώπους της Ευρώπης. Επίσης βρέθηκε και ένα πλήθος οστών διάφορων προϊστορικών ζώων (ύαινες, αρκούδες, κτλ). Τα παλαιοντολογικά αυτά ευρήματα εκτίθενται στο Μουσείο του Σπηλαίου ακριβώς έξω από αυτό. Το σπήλαιο βρίσκεται εντός του βουνού «Κατσίκα» έξω από το χωριό Πετράλωνα. Οι ανασκαφές συνεχίζονται και ανακαλύπτονται συνεχώς όλο και περισσότεροι χώροι του προϊστορικού Σπηλαίου. Πιστεύεται ότι το σπήλαιο επεκτείνεται περισσότερο στο εσωτερικό του βουνού. Πλούσια παλαιοντολογικά ευρήματα βρίσκονται διάσπαρτα επιφανειακά σε όλη την ευρύτερη περιοχή. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Ένα από τα πιο αξιόλογα τουριστικά θέρετρα σε όλη την Ευρώπη, σταθερή αξία από τη δεκαετία του ’70, το Πευκοχώρι συνδυάζει τις σύγχρονες τουριστικές εγκαταστάσεις με το παραδοσιακό χρώμα. Γραφικές ταβέρνες και πολυτελή εστιατόρια με απίθανες γεύσεις και καλό ντόπιο κρασί. Αρμονική συνύπαρξη της φύσης με την παράδοση. Μια πανδαισία εικόνων και αρωμάτων. Παιχνίδι στη θάλασσα ή χαλάρωση συντροφιά με ένα καλό κοκτέιλ. Αυτό είναι το Πευκοχώρι, ένας προορισμός για όλους. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Η Πλανά βρίσκεται σε υψόμετρο 120 μέτρων και απέχει 22 χιλιόμετρα από τον Πολύγυρο. Ένα μικρό χωριό με έντονο το χρώμα της Χαλκιδικής και ανεπτυγμένο το αίσθημα της φιλοξενίας. Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι μέσα από τις καθημερινές ασχολίες τους με τη γεωργία και την κτηνοτροφία έχουν καταφέρει να διατηρήσουν αναλλοίωτες τις παραδόσεις του τόπου τους. Τα δύο μεγάλα πανηγύρια, των Αγίων Αποστόλων στις 28 και 29 Ιουνίου και της Αγίας Κυριακής στις 6 και 7 Ιουλίου δίνουν, όσο καλύτερα μπορούν, στους επισκέπτες αλλά και στους νεότερους τη σημασία της διατήρησης της παράδοσης και των εθίμων του τόπου μας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Ο Πολύγυρος βρίσκεται στο κέντρο της Χερσονήσου της Χαλκιδικής στους πρόποδες του όρους Χολομώντας. Έχει υψόμετρο 560 μέτρα. Στο βόρειο μέρος του υπάρχει μια καταπράσινη πλαγιά που ανεβαίνει μέχρι την κορυφή «Τσουκαλάς» (890μ) από όπου αντικρίζει κανείς ένα πανοραμικό και μαγευτικό θέαμα: Τις τρεις χερσονήσους της Σιθωνίας, της Κασσάνδρας και του Αγίου Όρους με το μεγαλόπρεπο όρος Άθως και με τα γραφικότατα νησιά του Διάπορου, της Αμμουλιανής και της Κελύφου. Στα νότια του Πολυγύρου χαμηλοί λόφοι, χαράδρες και ρέματα οδηγούν σε εύφορες πλαγιές, στις οποίες απλώνεται ο ελαιώνας του Πολυγύρου. Στον Πολύγυρο υπάρχει Αρχαιολογικό Μουσείο και Λαογραφικό Μουσείο, που στεγάζεται στην οικία Καραγκάνη. Έχει πολλά πάρκα και γραφικές πλατείες. Σήμα κατατεθέν του Πολυγύρου είναι οι Έξι Βρύσες. Αξιοσημείωτα ξωκλήσια του Πολυγύρου είναι το ξωκλήσι της Παναγίας, ένα χιλιόμετρο από την πόλη, του Προφήτη Ηλία, που βρίσκεται πάνω στο ομώνυμο λόφο, ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός, ο Άγιος Χριστόφορος, ο Άγιος Βλάσης, ο Άγιος Ελευθέριος, η Αγία Μαρίνα, ο Άγιος Αθανάσιος, οι Άγιοι Ανάργυροι και πολλά άλλα. Μεγάλο Πολιτιστικό γεγονός για τον Πολύγυρο είναι το Καρναβάλι του Πολυγύρου ενώ τους θερινούς μήνες το Αμφιθέατρο Πολυγύρου φιλοξενεί μεγάλες, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Πολυγύρου. Στην οικία Τραγανού λειτουργεί η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πολυγύρου, όπου πραγματοποιούνται όλο το χρόνο δημιουργικές δράσεις για μικρούς και μεγάλους. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Εφτά χιλιόμετρα παραλίας, πλακόστρωτα σοκάκια, ταβέρνες με καλό ψάρι. Αυτά προσφέρει το Πολύχρονο, ένας προορισμός που τον προτιμούν επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Καλοκαιρινοί ρυθμοί και αξιόλογη αρχιτεκτονική σε ναούς που χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Μια όαση διακοπών στην Κασσάνδρα, ικανή να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Χτίστηκε στην περιοχή της αρχαίας πόλης «Σπάρτολες». Το όνομά του το οφείλει στη μεγάλη πόρτα που βρισκόταν στην κεντρική πλατεία του χωριού. Την περίοδο της εγκατάστασης των προσφύγων στην περιοχή και μέχρι το 1925 αποτέλεσε διοικητικό κέντρο όπου ανήκαν οι νέοι οικισμοί. Η Πορταριά αποτελεί σημαντικό κομμάτι στο αγροτικό δυναμικό του Δήμου.Οι κάτοικοι ασχολούνται με την καλλιέργεια της βερικοκιάς και τα υπερπρώιμα βερίκοκα Πορταριάς εξάγονται σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Κάθε χρόνο από την 1η μέχρι τις 3 Μαΐου γιορτάζονται τα «Αγιοαθανάσια» όπου πολλοί αθλητές από όλη την Χαλκιδική παίρνουν μέρος στους λαϊκούς αγώνες που γίνονται στη μνήμη του Αγίου Αθανασίου του «Αθωνίτη». Επίσης κάθε Δεκαπενταύγουστο το χωριό γιορτάζει την Κοίμηση της Παναγίας με πανηγύρι. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Τα Πυργαδίκια από μακριά θυμίζουν νησί! Το χωριό απλώνεται αμφιθεατρικά στην πλαγιά ενός λόφου και περιβάλλεται από πολλές μικρές, όμορφες παραλίες που ξετυλίγονται σα δαντέλα στο Σιγγιτικό κόλπο. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή στην περιοχή αυτή έφτασαν πρόσφυγες από το χωριό Αφθόνη που βρισκόταν στο νησάκι του Μαρμαρά, στον Εύξεινο Πόντο. Το 1925 ίδρυσαν τα Πυργαδίκια, ακολουθώντας ένα λειτουργικό πολεοδομικό σχέδιο. Σύμφωνα με μια τοπική εκδοχή, η ονομασία του χωριού μάλλον προέρχεται από τον «αγρό της περί Γαρδικείας», που αναφέρεται σε έγγραφα της μονής Δοχειαρείου του Αγίου Όρους το 1057. Στα έγγραφα της Βυζαντινής εποχής, πάντως, ο οικισμός αναφέρεται με το σημερινό του όνομα. Οι ασχολίες των κατοίκων, εκτός από την παραδοσιακή καλλιέργεια της ελιάς και την αλιεία (λειτουργεί και αλιευτικό καταφύγιο), περιλαμβάνουν την παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Μεγάλο πανηγύρι γίνεται στις 8 Σεπτεμβρίου όταν τιμάται ο ναός της Γέννησης της Θεοτόκου. Την εικόνα της Παναγίας, την ονομαζόμενη «Καστρέλα», είχαν φέρει μαζί τους οι πρόσφυγες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Τα Ριζά βρίσκονται πάνω στο δρόμο Θεσσαλονίκης – Αγίου Όρους. Το χωριό πιθανότατα έχει πάρει το όνομα του επειδή βρίσκεται στις ρίζες του Χολομώντα. Η ιστορία του χωριού φέρεται να ξεκινάει από αρχαιοτάτων χρόνων. Το όνομα του χωριού έχει σλαβικές ρίζες και σημαίνει τόπος με πολλές βρύσες. Το χωριό των Ριζών πέρα από την μακραίωνη ιστορική του παράδοση έχει να επιδείξει σπουδαία πρόσωπα στον στρατιωτικό αλλά και πολιτικό τομέα, που επηρέασαν όχι μόνο τη ζωή του τόπου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Τα Σανά βρίσκονται σε υψόμετρο 290 μέτρων και απέχουν 17 χιλιόμετρα από τον Πολύγυρο. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και σε μικρότερο βαθμό με την καπνοκαλλιέργεια και την καλλιέργεια δημητριακών. Σε ό,τι αφορά στα αξιοθέατα των Σανών το Φράγμα-Λίμνη είναι ένα από τα πιο αξιόλογα. Εκτός από ταμιευτήρας ύδατος εξελίσσεται λόγω της μεγάλης έκτασης που καλύπτει σε έναν άριστο υδροβιότοπο αλλά και σε διβάριο με την πληθώρα ψαριών που έχουν κατακλύσει και ενβιούν στο βυθό του. Επίσης το μεγάλο ρέμα-φαράγγι του Αμμίτη ποταμού (Βασμούρα), η τοποθεσία του Αι Λια και οι χαμηλοί λόφοι της κορυφογραμμής του Νέεφτου προσφέρονται για φυσικές διαδρομές, επισκέψεις και περιπάτους. Ο δρόμος από τη διασταύρωση της «Κερασιάς» προς το χωριό είναι απείρου φυσικού κάλλους με θέα τη λίμνη Βόλβη, αρχαιολογικούς χώρους, το αρχαίο νεκροταφείο στην περιοχή του Αι-Λια και το μικρό πρόσφατα αναστυλωμένο εκκλησάκι του 10ου αιώνα. Οι παραδοσιακές εκδηλώσεις που τα τελευταία χρόνια οργανώνονται με μεγάλη επιτυχία είναι το Πανηγύρι του Αι-Λια στις 20 Ιουλίου, το πανηγύρι των Αγίων Ταξιαρχών στις 8 Νοεμβρίου και η «Γιορτή Τσίπουρου» που γιορτάζεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Η πρώτη γιορτή ξεκίνησε το 1999 από τους αμπελουργούς του χωριού και λόγω της λειτουργίας παραδοσιακών αποστακτήρων τσίπουρου. Διοργανώνεται κάθε χρόνο στην έναρξης της αποστακτικής περιόδου, συνήθως την τρίτη Κυριακή του μήνα Οκτώβρη. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Προσφυγικό χωριό και αυτό χτίστηκε από πρόσφυγες από την Αρτάκη της Προποντίδας και την Σεμέντρεια της Καππαδοκίας. Από την τελευταία πήρε και το όνομά του. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και το εμπόριο. Κάθε καλοκαίρι τον Αύγουστο διοργανώνονται εκδηλώσεις μνήμης για τις αλησμόνητες πατρίδες. Μέσα από το χορό το τραγούδι τις εκθέσεις φωτογραφίας και άλλες εκδηλώσεις συνδέεται το παρελθόν με το παρόν για να υπάρξει το μέλλον. Ένας άλλος λόγος που θα σας προκαλέσει να επισκεφτείτε τα Σήμαντρα, είναι οι καρναβαλικές εκδηλώσεις που γίνονται το τριήμερο των Αποκριών με αποκορύφωμα την παρέλαση των καρναβαλιστών και των αρμάτων τους που γίνεται την Καθαρά Δευτέρα. Δωρεάν κρασί και ντόπια παραδοσιακά λουκάνικα που προσφέρονται σε όλους τους επισκέπτες συνοδεύουν το γλέντι και απογειώνουν το κέφι. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Τα Στάγειρα βρίσκονται χτισμένα στους πρόποδες του Στρατονικού όρους (Στρεμπενίκος), με υψόμετρο περίπου 500 μέτρων. Το παλιό όνομά του ήταν Καζαντζή Μαχαλάς και ανήκε στο κοινό των Μαντεμοχωρίων. Οι κάτοικοι εργάζονταν στα γειτονικά μεταλλεία κατά τους βυζαντινούς χρόνους κι αυτό συνεχίστηκε κατά την Τουρκοκρατία. Να σημειώσουμε ότι ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης γεννήθηκε στα Αρχαία Στάγειρα, περίπου 8 χλμ. βορειοδυτικά, ιστορική συνέχεια των οποίων θεωρείται ο σημερινός οικισμός. Στην είσοδο του χωριού θα δείτε το άλσος του Αριστοτέλη και αριστερά το λόφο του Αγίου Δημητρίου με το συγκρότημα των Σιδηροκαυσίων που χτίστηκε στην πρώιμη τουρκοκρατία. Τα Σιδηροκαύσια ήταν η έδρα του μεταλλείου και σημαντικό διοικητικό κέντρο της περιοχής, με δικό του νομισματοκοπείο. Υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα μνημεία όπως πύργοι, δημόσια λουτρά και το κονάκι του Μαδέμ Αγά, από την εποχή των Σιδηροκαυσίων. Μπαίνοντας στα Στάγειρα θα σας τραβήξει την προσοχή ο ναός της Γέννησης της Θεοτόκου, μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας, που χτίστηκε το 1814 με τη βοήθεια της μονής Χελανδαρίου του Αγίου Όρους και είναι ένας από τους ελάχιστους στην Ελλάδα σε σταυροειδή ρυθμό. Αξίζει να τον δείτε και εσωτερικά γι’ αυτό ζητήστε από τον ιερέα να σας ανοίξει. Ρωτήστε για την Παναγούδα, την παλιά εκκλησία στο επάνω μέρος του χωριού που έχει χτιστεί το 1903 μέσα σε βράχο, την επονομαζόμενη και Σπηλιώτισσα. Στο χώρο αυτό γίνεται το μεγάλο πανηγύρι του χωριού στις 8 Σεπτεμβρίου. Δίπλα της υπάρχει ένας από τους πύργους της εποχής των Σιδηροκαυσίων και στη συνοικία κοντά της πολλά σπίτια είναι χτισμένα πάνω σε παλαιότερα του 15ου και 16ου αιώνα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Ο Στανός είναι ένα ξεχωριστό χωριό. Χαρακτηρίζεται από την περιποιημένη όψη του, το εξαιρετικό κλίμα (υψόμετρο 520 μέτρα.), την υπέροχη φύση που το περιβάλλει, το μεγάλο κάμπο στα δυτικά του και τις χαρούμενες φωνές των παιδιών! Ρωτώντας ο επισκέπτης μαθαίνει ότι βρίσκεται στο δεύτερο χωριό της Ελλάδας με τις περισσότερες πολύτεκνες οικογένειες και κοιτώντας τις ταμπέλες  στον κεντρικό δρόμο καταλαβαίνει ότι οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες. Ως άριστοι μάστορες δε θα μπορούσαν να αφήσουν απεριποίητα τα σπιτικά τους! Σύμφωνα με τις τοπικές ιστορικές πηγές και προφορικές μαρτυρίες, όσον αφορά την ονομασία του Στανού υπάρχουν πολλές εκδοχές. Μια είναι ότι πήρε το όνομά του από κάποιο στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Στανό, ο οποίος πέρασε από το χωριό. Άλλη εκδοχή είναι ότι το όνομά του οφείλεται στο λατινικό επίθετο «Stanus-a-um» που σημαίνει περιοχή που συγκρατεί το νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η τρίτη εκδοχή αφορά στην ονομασία κάποιου μετάλλου που υπήρχε σ’ ένα παλιό μεταλλείο στην τοποθεσία «Χάλκωμα». Σύμφωνα με την τέταρτη εκδοχή, πήρε το όνομα του από τις στάνες των ζώων που διατηρούσαν σχεδόν όλες οι οικογένειες πλάι στις κατοικίες τους. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Στανός ήταν ενσωματωμένος στην κοινότητα της Αρναίας. Το 1922 έγινε ξεχωριστή κοινότητα. Ακόμα μια ιδιαιτερότητα του Στανού είναι η τοπική πολιούχος Αγία Χάιδω, η μνήμη της οποίας γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Σεπτεμβρίου. Είναι νεομάρτυρας που γεννήθηκε και έζησε εδώ στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Η εκκλησία χτίστηκε τα τελευταία χρόνια προς τιμήν της, με πρωτοβουλία του εφημέριου Χαλκιά Νικολάου και τη συνδρομή των Στανιωτών. Την παραμονή της γιορτής τελείται πανηγυρικός εσπερινός, ενώ ανήμερα της γιορτής πανηγυρική Θεία Λειτουργία και λιτάνευση της εικόνας, με τη συμμετοχή του Μητροπολίτη και πολλών ιερωμένων. Αμέσως μετά, στο χώρο της εκκλησίας γίνεται το παραδοσιακό «κουρμπάνι» και προσφέρεται δωρεάν φαγητό σε όλους. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Η Στρατονίκη είναι ένα ορεινό χωριό σκαρφαλωμένο στο Στρατονικό όρος, με άπλετη θέα στον κόλπο της Ιερισσού και στη χερσόνησο του Άθωνα. Συγκαταλεγόταν στα 12 Μαντεμοχώρια και οι κάτοικοί της παραδοσιακά εργάζονταν στα μεταλλεία. Εικάζεται ότι κτίστηκε από τον βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα προς τιμή της αδερφής του Στρατονίκης. Ουσιαστικά το σημερινό χωριό, με τους περίπου 800 κατοίκους, είναι ενωμένο με τα Στάγειρα. Η ιστορία της περιοχής του Στρατονικού όρους συνδέεται με την πλούσια σε μεταλλεύματα –κυρίως άργυρο– γη, όπως λέει η λαϊκή παράδοση ήδη από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Στρατονίκη, λόγω του κοιτάσματος της γειτονικής περιοχής των Μαύρων Πετρών, είναι από κάτω γεμάτη στοές. Κάποια από τα παλιά σπίτια της Στρατονίκης έχουν συντηρηθεί. Ανάμεσα σ’ αυτά ξεχωρίζει το τετραώροφο αρχοντικό Αθανασιάδη. Το είχε ένας ηλικιωμένος Κωνσταντινουπολίτης έμπορος που ήρθε εδώ το 1890. Το σπίτι ήταν επιπλωμένο με πολυτέλεια -είχε έως και πόμολα από ασήμι. Η Στρατονίκη γνώρισε μεγάλη ακμή από το 1530 μ.Χ., αφότου ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Α’ αναδιοργάνωσε τα μεταλλεία της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που ήταν γνωστά στην περιοχή από τους βυζαντινούς χρόνους, ως Σιδηροκαύσια ή Σιδερόκαψα (Σεντέρ-καπισί). Η ακμή των μεταλλείων μετέβαλε την Στρατονίκη σε ένα μεγάλο και ακμαίο κέντρο, καθώς δούλευαν εκεί περί τους 6.000 εργάτες, σε 500-600 φούρνους, διάσπαρτους μέσα στα βουνά. Από τα χρόνια εκείνα εκτός από Έλληνες, συνέρρεαν στην περιοχή και εργάτες άλλων εθνικοτήτων, όπως Βούλγαροι, Σέρβοι, Βλάχοι, Κιρκάσιοι, Τούρκοι, Αλβανοί, Εβραίοι, ακόμα και Γερμανοί ως τεχνικοί. Η περιοχή είχε γίνει μια μικρή… Βαβέλ, καθώς ακούγονταν πολλές γλώσσες από τους εργάτες που είχαν εισρεύσει από παντού. Άκουγε κανείς ελληνικά από εργάτες και κατοίκους των γύρω χωριών, ισπανοεβραϊκά από τους πολλούς Εβραίους εμπόρους και σαράφηδες, αλλά και πολλές βαλκανικές γλώσσες. Το περίεργο ήταν ότι το Σάββατο έκλειναν τα καταστήματά τους οι Εβραίοι και νέκρωνε η αγορά, ενώ την Κυριακή δε δούλευαν οι Χριστιανοί. Έτσι, παραδόξως, τηρούνταν ένα ιδιότυπο… Σαββατοκύριακο αργίας! Στα Σιδηροκαύσια πιθανότατα λειτουργούσε νομισματοκοπείο από την εποχή του Μουράτ του Β’ (1421-1451). Πάντως, στα μέσα του 16ου αιώνα, υπολογίζεται ότι ο σουλτάνος έπαιρνε κάθε μήνα από τα μεταλλεία μετάλλευμα αξίας 20.000-30.000 χρυσών νομισμάτων –ποσό τεράστιο για την εποχή. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Το Στρατώνι είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό χτισμένο στο μυχό του κόλπου της Ιερισσού. Η ίδρυσή του ως οικισμού τοποθετείται στα τέλη του 19ου αιώνα και έχει άμεση σχέση με τη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή. Τα πλούσια κοιτάσματα μεικτών θειούχων μεταλλευμάτων, γνωστά ήδη από την αρχαιότητα και τους βυζαντινούς χρόνους, αποτέλεσαν τη βασική πλουτοπαραγωγική πηγή του χωριού. Από τότε άρχισαν να συγκεντρώνονται στο Στρατώνι άνθρωποι από τις γύρω περιοχές, και από άλλα μέρη της Ελλάδας, για να δουλέψουν στα μεταλλεία. Ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά λόγω των προσφύγων που κατέφυγαν εδώ μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Το 1932 το χωριό υπέστη εκτεταμένες καταστροφές από το σεισμό που είχε επίκεντρο τον κόλπο της Ιερισσού. Στα αμέσως επόμενα χρόνια ανοικοδομήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου. Η περιοχή κατοικούνταν από τα αρχαιότατα χρόνια και η μεταλλευτική δραστηριότητα στο Στρατώνι και στα γύρω χωριά ανάγεται στο 600 π.Χ., περίπου. Οι ανασκαφές του 1962 έδειξαν ότι το Στρατώνι κτίστηκε στη θέση της αρχαίας Στρατονίκης. Αυτή την πόλη αναφέρει και ο Πτολεμαίος Κλαύδιος, αλλά την τοποθετεί -λανθασμένα- στο Σιγγιτικό κόλπο. Η ιστορία του τόπου αντικατοπτρίζεται στα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Σε καλλιέργεια ιδιωτικού κήπου βρέθηκε τμήμα μαρμάρινου αναθηματικού ανάγλυφου, το οποίο φιλοξενείται στο αρχαιολογικό μουσείο Πολυγύρου και ανήκει μάλλον στους πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους. Πρόκειται για μετωπικά όρθια γυναικεία μορφή, ντυμένη με μακρύ χιτώνα, η οποία στο αριστερό χέρι κρατά το κέρας της Αμάλθειας και ιμάτιο. Πιθανότατα πρόκειται για αναπαράσταση της θεάς Ισιδας-Τύχης. Είναι η λεγόμενη «δέσποινα του Στρατωνίου». Το 1962, κατά την ανόρυξη αυλάκων ύδρευσης μπροστά από το ταμείο αλληλοβοηθείας Μεταλλείων Κασσάνδρας, βρέθηκε ορθογώνιο κτίσμα 10 x 6 μ. με άξονα βορρά-νότου και είσοδο από το νότο. Αποτελείται από ένα κύριο θάλαμο 5 x 5,50 μέτρα κι έναν προθάλαμο 5 x 3 μ. που επικοινωνούν μέσω μιας πόρτας πλάτους 1,80 μ. Οι τοίχοι σώζονται μέχρι ύψους 0,80 μ. Κατά μήκος του δυτικού τοίχου βρέθηκε μια μαρμάρινη σαρκοφάγος διαστάσεων 2,20 x 0,78 μ. Στο κέντρο του βόρειου τοίχου του κυρίως θαλάμου ανακαλύφθηκε βάθρο. Μπροστά από το βάθρο βρισκόταν σε θέση πρηνή, ακέραιο άγαλμα γυναίκας ύψους 2 μ., περίπου. Μεταξύ του γυναικείου αγάλματος και της σαρκοφάγου υπήρχε ακέφαλο άγαλμα άνδρα με ιμάτια. Βρέθηκε και τρίτος ανδρικός κορμός, καθώς και ορθογώνια πλάκα με παράσταση νεκροδείπνου με την επιγραφή «Νεικοπτελέμα Επιλύκου, ηρωίς, χαίρε» και ανδρική εικονιστική κεφαλή που ανήκει προφανώς στον κορμό εποχής των Κλαυδίων. Επίσης, μια επιτύμβια στήλη με την επιγραφή «Αφθόνητος Αρισσήδιος Τηερτέου». Σε άλλη πλάκα υπάρχει η επιγραφή «Ηρόδωρος Θεαγένους». Εντός του θαλάμου ανακαλύφθηκε κτιστός κιβωτιόσχημος τάφος και οξυπύθμενο πιθάρι που περιείχε ελάχιστα οστά. Πρόκειται, προφανώς, για κάποιο ηρώο που τοποθετείται στον 1ο αιώνα π.Χ. Νότια του χωριού, στις πλαγιές των λόφων, επισημάνθηκαν ανοιγμένοι τάφοι ρωμαϊκής και μεταγενέστερης εποχής, καθώς και ερείπια σπιτιών. Περισυλλέχθηκαν όστρακα ελληνιστικής και βυζαντινής εποχής και λαβή αμφορέα σφραγισμένη. Από την αυλή ενός σπιτιού περισυλλέχθηκαν τέσσερα κομμάτια μαρμάρου που είχαν σπάσει πρόσφατα και αποτελούν τον κορμό ανδρικού αγάλματος. Προς τα νότια του χωριού, στην κορυφή του πρώτου παραθαλάσσιου υψώματος το οποίο από την πλευρά της θάλασσας είναι απότομο και καλύπτεται από ελαιόδεντρα, ανακαλύφθηκε κτιστός τάφος με καμαρωτή στέγη, με πήλινους οπτόπλινθους (2,40 x 1,25 x 1,20 μ.). Στην ανατολική στενή πλευρά ανοιγόταν ορθογώνια κόγχη, η οποία περιβάλλονταν από μαρμάρινες πλάκες. Το δάπεδο αποτελούνταν από πήλινες και μαρμάρινες πλάκες. Μια πήλινη πλάκα φέρει έντυπα ορθογώνια και εντός τους από έναν εγχάρακτο σταυρό και σε κάθε γωνία του χαραγμένα ανά ένα τα γράμματα της λέξης ΘΕΟΥ. Ο τάφος ήταν γεμάτος με οστά, τα οποία ωστόσο δεν βρίσκονταν στην αρχική τους θέση. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη)

Από τα Ν. Σίλατα παίρνει κανείς τον Επαρχιακό Δρόμο προς νότο και, διασχίζοντας κάθετα την Νέα Εθνική Οδό, φτάνει στον παραλιακό οικισμό της Σωζόπολης. Οι κάτοικοι της ασχολούνται με τον τουρισμό, καθότι διαθέτει απέραντες παραλίες με καθαρά νερά, γραφικές ψαροταβέρνες, μπαρ, καφετέριες, πάρκο με κιόσκια, παιδικές χαρές, αθλητικές εγκαταστάσεις και ό,τι άλλο χρειάζεται ένας ντόπιος παραθεριστής ή και ο τουρίστας. Στον παραλιακό δρόμο της επιστροφής προς δυτικά, για τη Ν. Καλλικράτεια και, σε απόσταση 6 χλμ. από την τελευταία, συναντούμε το Βυζαντινό Οικισμό της Βεριάς, που είναι επίνειο του Δημοτικού Διαμερίσματος Σιλάτων. Στα αριστερά του δρόμου δεσπόζει η περίφημη «Τούμπα» με τα ερείπια αρχαίου οικισμού, όπου και η Έδρα του Επισκόπου «Κασσανδρείας και Βρυών». Από το λόφο ψηλά, που κατεβαίνει απότομα στη ΝΔ. ακτή αντικρίζει ο επισκέπτης την απέραντη παραλία της Βεργιάς, με τα κρυστάλλινα νερά της και τα μπαράκια της. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

Ο Ταξιάρχης είναι χτισμένος κοντά στην κορυφή του Χολομώντα σε υψόμετρο 650 μέτρων. Η παράδοση τον συνδέει με το Άγιο Όρος και ειδικότερα με την μονή Δοχειαρίου και το μετόχι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που είχε η μονή στο χωριό. Η παλαιότερη ονομασία του ήταν Λόκοβη και επίσημα ονομάσθηκε Ταξιάρχης το 1928 από τον προστάτη Άγιο του χωριού, Αρχάγγελο Μιχαήλ. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με την υλοτομία, την παραγωγή καυσόξυλων, διάφορες γεωργικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Ονομαστοί επίσης είναι οι κτίστες, οι πετράδες, και οι τεχνίτες του Ταξιάρχη που δουλεύουν σε ολόκληρη τη Χαλκιδική. Αρκετές γυναίκες ασχολούνται με την υφαντουργία, το πλέξιμο και το κέντημα, ενώ σημαντικό μέρος του εισοδήματος προέρχεται από την καλλιέργεια του ελάτου για χριστουγεννιάτικα δέντρα. Τέλος, ολοένα και περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με τον αγροτουρισμό. Αξιοθέατα του χωριού είναι η ορεινή διάβαση Χολομώντα που δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει το πυκνό δάσος, γεμάτο βαλανιδιές, οξιές, καστανιές, πουρνάρια, πεύκα, έλατα, και ποικιλία από δέντρα, θάμνους, αγριολούλουδα και αρωματικά φυτά, ενώ η θέα που προσφέρεται από κάποιες περιοχές είναι μοναδική. Ενδεικτικά αναφέρονται η Μπάρα, η Απολυμένη Πέτρα, του Πασά το πηγάδι, η Σχισμένη Πέτρα, η τοποθεσία Άγιος, η άγρια περιοχή του Αρκουδόλακκα. Επίσης η μεγάλη βρύση Τσιποτούρα που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, το Κάτω Πηγάδι, η πετρόχτιστη πλατεία, η βασιλική με τρούλο Εκκλησία, το εκκλησιαστικό μουσείο, το Χάνι, διάφορες παραδοσιακά χτισμένες κατοικίες και πλήθος εκκλησίες και ξωκλήσια διάσπαρτα μέσα και γύρω από το χωριό και το Δασικό Μουσείο (στο κτίριο του Πανεπιστημίου). Η θρησκευτική αλλά και η κοινωνική ζωή του χωριού βρίσκουν την έκφρασή τους σε μια σειρά από γιορτές, πανηγύρια, έθιμα, και τελετές. Τέλος ο Ταξιάρχης παρουσιάζει τουριστικό ενδιαφέρον χειμώνα-καλοκαίρι. Υπάρχει και συνεχώς αναπτύσσεται η υποδομή για την φιλοξενία των επισκεπτών σε παραδοσιακά σπίτια και ξενώνες, με όλες τις ανέσεις. Η σήμανση παλιών μονοπατιών, η χάραξη περιηγητικών-περιπατητικών διαδρομών για πεζοπορία, η ιππασία, οι διαδρομές ποδηλάτου, οι βιότοποι, οι περιοχές ελεγχόμενου κυνηγιού και εκτροφής θηραμάτων, η αναρρίχηση και η ορειβασία καθώς επίσης και οι φημισμένες ταβέρνες της περιοχής, προσελκύουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον πολλών επισκεπτών. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Τα Φλογητά είναι ένα παραθαλάσσιο δημοτικό διαμέρισμα χτισμένο αμφιθεατρικά με θέα την θάλασσα του Θερμαϊκού κόλπου. Χτίστηκε από πρόσφυγες που ήρθαν από την Καππαδοκία. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με τη γεωργία ενώ τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην αύξηση του εισοδήματός τους. Σημαντικός τουριστικός προορισμός, συγκεντρώνει πολλές χιλιάδες επισκεπτών στη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. Εδώ οι επιλογές σας δεν έχουν τέλος. Μπορείτε να ξεκινήσετε την μέρα σας απολαμβάνοντας τον καφέ σας κάτω από την παχιά σκιά των δένδρων της παραλίας, ενώ δίπλα η πεντακάθαρη θάλασσα σας καλεί για ξένοιαστες βουτιές. Συνεχίζετε με απολαυστικούς μεζέδες σε μια από τις πολλές και προσεγμένες ταβέρνες, και επιλέγετε το απογευματινό μπάνιο ή την ξεκούραση. Το βράδυ όλα τα μαγαζιά – με αιχμή του δόρατος τα μπαράκια -σας περιμένουν για νύχτες ατέλειωτης διασκέδασης που σταματούν μόνο το ξημέρωμα. Στο «Ρωσικό» μετόχι μπορείτε να δείτε τις εργασίες αναπαλαίωσης των βυζαντινών κτισμάτων της Ιεράς Μονής Αγίου Παντελεήμονος που ετοιμάζει το πολυδύναμο «Κέντρο Χριστιανικού Πολιτισμού Χαλκιδικής» με την επωνυμία «Ιουστινιανός». (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Νέας Προποντίδας)

H Φούρκα βρίσκεται στην Κασσάνδρα, το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής. Απέχει 105 χιλ. από την Θεσσαλονίκη και αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες. Καθώς έρχεται ο ταξιδιώτης αρχικά αντικρίζει την πανέμορφη ακτή της, τη λεγόμενη Σκάλα Φούρκας. Σε απόσταση 2 χιλ. βρίσκεται το χωριό. Οι φυσικές καλλονές και η ιστορία της συνδυάζονται με το σύγχρονο ξενοδοχειακό εξοπλισμό και την κοσμοπολίτικη ζωή. Αξιοσημείωτη είναι η φιλικότητα και η πατροπαράδοτη φιλοξενία των κατοίκων, που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να αισθάνεται όμορφα ο κάθε επισκέπτης. Η Φούρκα δε στερείτε ιστορικού ενδιαφέροντος. Μια επιγραφή που υπάρχει στο κοιμητηριακό ναό του Αγ. Αθανασίου μας ανάγει στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Τα Βυζαντινά ευρήματα που πρόσφατα ήρθαν στο φως στα ερείπια τον Ιερό Ναού του Αγίου Ιωάννη, όπως επίσης τα ξωκλήσια και τα διατηρητέα σπίτια -αξιόλογα για την αρχιτεκτονική δομή τους- είναι δείγματα της πορείας αυτού του τόπου μέσα στο χρόνο. Ένα χωριό πνιγμένο στο πράσινο. Ένας επίγειος παράδεισος με πεύκα, ελιές και κάθε λογής δέντρα και λουλούδια. Ένας τόπος όπου λάμπει στον ήλιο η θάλασσα, πλατιά, γαληνεμένη σα να ‘ναι λίμνη μυθική, διαμαντοστολισμένη. Θα μπορούσε να το ‘χει γράψει ο ποιητής για την καθάρια θάλασσα του χωριού που έχει κερδίσει «τη γαλάζια σημαία της Ευρώπης» και που συνδυάζεται θαυμάσια με το πεύκο του βουνού. Τον παραμυθένιο κόσμο ομορφιάς έρχεται να συμπληρώσει το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα. Καθώς ο δίσκος του ηλίου βυθίζεται στα νερά της θάλασσας, κόκκινες, μοβ και πορτοκαλί αποχρώσεις βάφουν τον ορίζοντα. Εκτός από το φυσικό περιβάλλον, τη μεγάλη προσέλκυση του τουριστικού ενδιαφέροντος βοηθά η άριστη τουριστική οργάνωση. Η αρτιότητα των σύγχρονων εγκαταστάσεων κάνει τη διαμονή άνετη και ευχάριστη. Την ικανοποίηση των παραθεριστών ενισχύει η εξασφάλιση της ψυχαγωγίας. Στην κοσμοπολίτικη Φούρκα το κέφι αποκτά ξέφρενους ρυθμούς καθώς η νυχτερινή ζωή ικανοποιεί όλες τις προτιμήσεις του τομέα διασκέδασης. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Η Χανιώτη αφήνει στον επισκέπτη την αίσθηση ότι βρίσκεται σε νησί. Καταγάλανα νερά, εκατοντάδες μικρά μαγαζιά, πλακόστρωτοι δρόμοι, στενά σοκάκια που μαγεύουν τον επισκέπτη, στη Χανιώτη ο καθένας βρίσκει ότι επιθυμεί. Γευθείτε τις εξαιρετικές σπεσιαλιτέ έμπειρων σεφ, δοκιμάστε δροσιστικά κοκτέιλ, «χαθείτε» στο γαλάζιο της θάλασσας και είναι σίγουρο πως δε θα περιοριστείτε μόνο σε μια επίσκεψη. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Κασσάνδρας)

Σε απόσταση 80 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και μόλις 7 χλμ. από την Ορμύλια συναντάμε το επίνειο της. Είναι η μοναδικής ομορφιάς παραλία των Ψακουδίων, η οποία εντυπωσιάζει ακόμη και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Το πράσινο των πεύκων σμίγει με το βαθύ γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού, δημιουργώντας μια εικόνα απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς. Η παρουσία του πευκοδάσους χαρακτηρίζει απόλυτα την περιοχή καθώς δεσπόζει σε όλο το μήκος της παραλίας. Λέγεται μάλιστα ότι το όνομα του οικισμού Ψακούδια προήλθε από τη λέξη «πτσάκια» που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει μικρά πεύκα. Η παραλία που εκτείνεται σε ακτίνα 4 χλμ., είναι ιδανική για λουόμενους κάθε ηλικίας. Τα Ψακούδια φημίζονται για την έντονη νυχτερινή τους ζωή που καλύπτει όλες τις μουσικές προτιμήσεις. Πρέπει να σημειωθεί επίσης η παρουσία πολλών εστιατορίων με χαρακτηριστικό τους το πολύ καλό φαγητό. Τα Ψακούδια λόγω της γεωγραφικής τους θέσης αποτελούν την πύλη εισόδου προς τη Σιθωνία και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο αποτελούν ενδιάμεσο σταθμό ξεκούρασης και ψυχαγωγίας για τους ταξιδιώτες. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πολυγύρου)

Πηγή πληροφοριών: Δήμος Αριστοτέλη, Δήμος Κασσάνδρας, Δήμος Νέας Προποντίδας, Δήμος Πολυγύρου

Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org