Εκκλησίες & Μοναστήρια στους Φούρνους

Εκκλησίες & Μοναστήρια στους Φούρνους

Οι Φουρνιώτες ανέκαθεν ήταν άνθρωποι με έντονα ανεπτυγμένο το θρησκευτικό ιδεώδες. Όλα τα ξωκλήσια του νησιού, μικρά και μεγάλα, είναι πεντακάθαρα και φρεσκοασπρισμένα. Χαρακτηριστικό είναι ότι όλες οι εικόνες «σκεπάζονται» από μαντίλες (μεγάλα μαντίλια) ως ένδειξη φροντίδας προς τον Άγιο που απεικονίζει κάθε εικόνα. Στους Φούρνους υπάρχουν πολλά ξωκλήσια. Τα μεγαλύτερα από αυτά είναι της Αγίας Μαρίνας (σε ύψωμα), του Αγίου Γεωργίου (σε ύψωμα), του Αγίου Γιάννη, του Αγίου Θεολόγου, της Ευαγγελίστριας και της Παναγιάς (σε ύψωμα).

Το λυπηρό ωστόσο είναι ότι τα εκκλησάκια χτιστήκανε στον ήδη περιβάλλοντα χώρο που έχουν βρεθεί απομεινάρια αρχαίων ελληνικών ιερών και ναών. Ο ρυθμός που επικρατεί σε όλες τις εκκλησίες των Φούρνων είναι σχεδόν μονόκλιτη θολωτή, ενώ τα χρώματα που κυριαρχούν είναι το άσπρο και μπλε. Τα υλικά είναι ίδια σε όλες τις εκκλησίες: τσιμέντο, τούβλα καλυμμένα με σοβά, ενώ στις στέγες υπάρχει κόκκινο τούβλο για να συγκεντρώνονται τα νερά της βροχής. Το καμπαναριό είναι απλό, συνήθως από δύο κολώνες που καταλήγουν σε κυκλικό τελείωμα, χτισμένο πάνω στις εκκλησίες, ενώ οι καμπάνες είναι μικρού σχήματος. Χαρακτηριστικό στο εσωτερικό των ναών είναι τα μαντηλάκια που φέρνουν οι ναυτικοί από ξένες χώρες και με τα οποία στολίζουν τις εικόνες. Το δάπεδο των εκκλησιών είναι στρωμένο με μωσαϊκό ή πλακάκι. Στις αυλές των εκκλησιών υπάρχουν κτίρια τα οποία βοηθούν στην εξυπηρέτηση των αναγκών, υπάρχουν δεξαμενές για να συγκεντρώνονται νερά της βροχής, τσιμεντένια παγκάκια και δέντρα τα οποία προσφέρουν τον ίσκιο τους στους πιστούς και επισκέπτες.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η ύπαρξη πολλών εικόνων της Δυτικής Εκκλησίας με αναπαραστάσεις γεγονότων από τη ζωή του Χριστού και με λατινικά γράμματα, οι οποίες είτε αγοράστηκαν από ντόπιους ναυτικούς, είτε είναι δωρεές ξένων που επισκέφτηκαν το νησί και εντυπωσιάσθηκαν από τη φιλοξενία των κατοίκων. Αρκετές από τις εκκλησίες είναι ιδιωτικές, τα χρήματα που συγκεντρώνονται κατατίθενται σε βιβλιάριο τράπεζας και διατίθενται για να αγοράσουν κεριά, λάδι ή να αποκαταστήσουν ζημιές που προκλήθηκαν. Εκτός από τις εκκλησίες και τα εξωκλήσια υπάρχουν διάσπαρτα μικρά προσκυνητάρια κατά μήκος της κεντρικής οδού, σε μονοπάτια ή σε πλαγιές.

Το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας βρίσκεται στην ενδοχώρα, ανατολικά του νησιού και του λιμανιού. Θεωρείται ότι το πιο παλιό του νησιού, από το οποίο έχει πάρει το όνομα και η γύρω περιοχή. Τρεις κίονες που υπάρχουν στο χώρο της αυλής επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αρχαίου ναού. Η εικόνα της Αγίας Μαρίνας δείχνει να είναι πολλών ετών, αλλά χωρίς χρονολόγηση. Το εκκλησάκι είναι χτισμένο με πέτρα, χωρίς λάσπη (η μια πέτρα είναι τοποθετημένη πάνω στην άλλη). Σε κάποια σημεία υπάρχουν πέτρες  σκαλισμένες και κοντά στο ιερό (εξωτερικά) υπάρχει μικρή ανάγλυφη μαρμάρινη μπορντούρα. Το ιερό είναι αρκετά ευρύχωρο, η Αγία Τράπεζα είναι χτιστή και βρίσκεται στο μέσο του ιερού, ενώ στην πρόθεση υπάρχουν εικόνες της δεκαετίας του 1960. Στις 17 Ιουλίου, ανήμερα της γιορτής της Αγίας Μαρίνας, γίνεται πανηγύρι στην πλατεία των Φούρνων, που πλαισιώνεται με ζωντανή μουσική και παραδοσιακά φαγητά που μαγειρεύονται από τα μέλη του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, με κύριο πιάτο την κοκκινιστή γίδα, παραδοσιακό φαγητό των Φούρνων.

Το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται βορειοδυτικά του νησιού, στην περιοχή της Χρυσομηλιάς, πολύ κοντά στον Άγιο Γεώργιο και ανεγέρθηκε από δωρεά το 1993. Εντύπωση προκαλεί το μεγάλο καφέ αστέρι στο κέντρο του θόλου πάνω στον πολυέλαιο.

Το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας βρίσκεται βορειοδυτικά του νησιού στη Χρυσομηλιά και είναι ο νεκροταφειακός ναός της περιοχής. Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1927 με συγκέντρωση χρημάτων από το σωματείο των Φουρνιωτών που έχει έδρα στην Αμερική. Είναι μια μικρογραφία της κεντρικής Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου με σχεδόν τα ίδια χρώματα εξωτερικά (κυρίως  στον τρούλο). Το τέμπλο είναι ξύλινο και οι εικόνες του είναι του 1930. Η Αγία Τριάδα γιορτάζει δυο φορές, του Αγίου Πνεύματος και του Αγίου Στυλιανού.

Το προσεγμένο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται βορειοδυτικά του νησιού, στην περιοχή της Χρυσομηλιάς. Το τέμπλο είναι ξύλινο, στην κορυφή του είναι ζωγραφισμένα δυο φίδια, ενώ οι εικόνες χρονολογούνται από τις αρχές του 1900. Κοντά στο εκκλησάκι σώζεται τεράστιο κυκλώπειο τείχος με πελεκημένες πέτρες που ο όγκος τους προκαλεί θαυμασμό. Σε ριζιμιές πέτρες σώζονται επιγραφές που γίνεται λόγος για τους θεούς της Σαμοθράκης, ενώ δίπλα στην είσοδο του ναού υπάρχει αφιέρωμα στο θεό Ερμή. Κοντά στην περιοχή βρίσκεται και το εκκλησάκι του Άγιου Σπυρίδωνα.

Το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται δυτικά του νησιού κοντά στην παραλία της Αγίας Τριάδας και χτίστηκε το 1965. Οι εικόνες του είναι με αργυροεπένδυση, στη θέση του Χριστού βρίσκεται η εικόνα του Προδρόμου και δίπλα της του Αγίου Δημητρίου. Στον κυρίως ναό υπάρχει προσκυνητάρι με το Δικέφαλο Αετό.

Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου βρίσκεται στην ενδοχώρα στη μέση του νησιού. Είναι πολύ παλιό εκκλησάκι και χτίστηκε το 1909 με δωρεές. Εξωτερικά φαντάζει ωραίο με την παλιά καμπάνα και τα φθαρμένα σχοινιά της, ενώ στο προαύλιο υπάρχουν παγκάκια  όπου μπορεί να ξεκουραστεί ο επισκέπτης κάτω από τον ίσκιο των πεύκων. Στο τέμπλο του ναού υπάρχουν εικόνες που χρονολογούνται από το 1910 και είναι έργο της σκήτης του Αγίου Μάρκου στη Χίο. Στο χώρο της αυλής υπάρχει χαβούζα (δεξαμενή) που τελείωσε το 1954, όμως ο λάκκος της ήταν ανοιγμένος από το 1930 και σύμφωνα με μαρτυρίες βρίσκονται ερείπια παλιού ναού χτισμένος με πέτρες σμιλεμένες. Υπάρχει επίσης ένα καλυβάκι που το χρησιμοποιούσαν τα τελευταία χρόνια σαν πατητήρι. Η περιοχή του Θεολόγου ονομάστηκε «χωρισταριά» επειδή εκεί παλιά ήταν Χώρα. Το Εκκλησάκι πανηγυρίζει στις 8 Μαΐου και 26 Σεπτεμβρίου.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι η κεντρική εκκλησία της Χώρας και χτίστηκε το 18ο αιώνα. Είναι μονόκλιτη βασιλική με τρούλο, με εντυπωσιακό ξύλινο τέμπλο ζωγραφισμένο με πράσινα κλαδιά, ενώ πάνω σε κάθε εικόνα του. τέμπλου φύλλα αμπέλου και σταφύλια σε πράσινο και χρυσαφί χρώμα αντίστοιχα. Υπάρχουν εικόνες που χρονολογούνται απ’ το 1915 και άλλες που είναι αχρονολόγητες.

Το εκκλησάκι της Ευαγγελίστριας βρίσκεται βορειοανατολικά του νησιού, κοντά στην μαγευτική περιοχή της Κουμαράς, κατάφυτη από πεύκα και κουμαριές. Είναι το παλαιότερο εκκλησάκι που διασώζεται στο νησί, το οποίο χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τον Ιερομόναχο Νήφων.

Από την ομάδα του Greece Destination

Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org