Εκκλησίες & Μοναστήρια στο Νομό Μεσσηνίας

Εκκλησίες & Μοναστήρια στο Νομό Μεσσηνίας

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Βασιλείου στη Μεθώνη, βρίσκεται δύο χιλιόμετρα βόρεια της Μεθώνης, στο δρόμο προς Πύλο. Πρόκειται για σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό και χρονολογείται από τον 11ο αιώνα. Με το πέρασμα των αιώνων έχει υποστεί πολλές παραποιήσεις και φθορές. Η πανύψηλη Εκκλησία βυζαντινού ρυθμού σε αυτή την περιοχή φανερώνει ότι η περιοχή υπήρξε πολυάνθρωπη και πυκνοκατοικημένη. Οι πέτρες του οικοδομήματος είναι πωρόλιθοι και θεωρείται ότι προέρχονται από τις κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου, που βρίσκεται κοντά. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ένα σταυρεπίστεγο κτίσμα, χωρίς νάρθηκα, με τρίπλευρη εξωτερικά αψίδα στα ανατολικά. Η τοιχοποιία του μνημείου ακολουθεί το πλινθοπερίκλειστο σύστημα δόμησης και διανθίζεται με μία οδοντωτή ταινία στο ανώτερο τμήμα των τοίχων. Στα τύμπανα της εγκάρσιας σταυρικής κεραίας ανοίγονται δύο εντυπωσιακά, γοτθικής μορφολογίας, δίλοβα παράθυρα που σε συνδυασμό με την πληθώρα των εντοιχισμένων πήλινων πινακίων και άλλα κατασκευαστικά στοιχεία, εντάσσουν το ναό στα λεγόμενα φραγκοβυζαντινά μνημεία και οδηγούν στη χρονολόγησή του στο δεύτερο μισό του 13ου αι. Στο τύμπανο του δυτικού τοίχου, επάνω από την κύρια είσοδο, διατηρείται η παράσταση του επώνυμου αγίου, μεταβυζαντινών χρόνων. Οι πώρινες πλάκες του δαπέδου τοποθετήθηκαν στον όψιμο 19ο αι. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι δεσποτικές εικόνες χρονολογούνται στην ίδια περίοδο. Στο εσωτερικό του μνημείου σώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών που ανάγονται στον όψιμο 13ο αι. Μεταγενέστερες τοιχογραφίες (1903) καλύπτουν το χώρο της αψίδας. Την ίδια περίοδο έγιναν επεμβάσεις επιζωγράφησης σε κάποια από τα πρόσωπα των τοιχογραφιών του 13ου αι. (Πηγή πληροφοριών: Υπουργείο Πολιτισμού)

Ο ναός των Αγίων Αποστόλων στο ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας Μεσσηνίας έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς εδώ κηρύχτηκε στις 23 Μαρτίου του 1821 η Ελληνική Επανάσταση. Στο κτίριο διακρίνονται δυο κύριες οικοδομικές φάσεις: ο αρχικός βυζαντινός ναΐσκος του 12ου αιώνα στεγάζει σήμερα το Ιερό. Ακολουθεί τον τύπο του ελεύθερου σταυρού και έχει επιμελημένη τοιχοποιία με περίτεχνο κεραμοπλαστικό διάκοσμο. Στα χρόνια της Β’ Ενετοκρατίας (1685-1715) προστίθεται στα δυτικά μια ευρύχωρη τρουλαία αίθουσα, ο σημερινός κυρίως ναός, και το πυργοειδές κωδωνοστάσιο στη βορειοανατολική γωνία. Χαρακτηριστικά είναι τα λαξευτά πλαίσια στις θύρες και τα παράθυρα και ο στρογγυλός φεγγίτης στη δυτική όψη. Στο εσωτερικό του αρχικού βυζαντινού ναού διατηρούνται μεταβυζαντινές τοιχογραφίες (τέλη του 16ου αι. – αρχές 17ου αι.). Διακρίνεται ο Παντοκράτορας στον τρούλο, ενώ τις κάμαρες κοσμούν η Ανάληψη, η Δευτέρα Παρουσία και σκηνές από τον Ακάθιστο Ύμνο. Στο σεισμό του 1986 ο κυρίως ναός κατέρρευσε. Ακολούθησαν εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης, συντήρησης των τοιχογραφιών και διαμορφώσεις του περιβάλλοντος χώρου από το Υπουργείο πολιτισμού. (Πηγή πληροφοριών: Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας)

Ο Ιερός Ναός Ανάληψης Του Σωτήρος είναι ο αρχαιότερος σταυρεπίστεγος, μονόκλιτος ναός στον Ελλαδικό χώρο. Βρίσκεται μέσα σε ελαιώνα και πάνω σε έναν μικρό λοφίσκο, δύο περίπου χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης των Φιλιατρών. Χρονολογείται στο τρίτο τέταρτο του 13ου αι. Το μνημείο έχει κηρυχθεί «ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον το σταυρεπίστεγον ναΰδριον Αναλήψεως Φιλιατρών». Πρόκειται για μονόροφο κτίσμα με εξωτερικές διαστάσεις 5,98 μ. μήκος και 4,20 μ. πλάτος, και μέγιστου ύψους 5.10 μ. με τοιχοποιία πάχους 65-70 εκ.. Στις τοιχογραφίες του διακρίνονται ανδρικές και γυναικείες μορφές αγίων και στην ανατολική καμάρα του ιερού σώζεται το κάτω μέρος της παράστασης της Ανάληψης, που εικονογραφείται συνήθως σ’ αυτόν τον χώρο. Στο χώρο της πρόθεσης σώζεται η Άκρα Ταπείνωση και στην κόγχη του Ιερού η Παναγία Βρεφοκρατούσα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Τριφυλίας)

Ο Ιερός Ναός Ανάληψης Του Σωτήρος βρίσκεται μέσα σε ελαιώνα, δύο περίπου χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης των Φιλιατρών. Το μνημείο έχει κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Είναι ο αρχαιότερος σταυρεπίστεγος, μονόκλιτος ναός της κατηγορίας Α3 στον Ελλαδικό χώρο. Πρόκειται για μονόροφο κτίσμα διαστάσεων 4.10 x 6.65 μ. και μέγιστου ύψους 5.10 μ. με τοιχοποιία πάχους 65-70 εκ. Η κάλυψη γίνεται με δύο άνισες καμάρες, μια πλατιά κατά μήκος του ναού (πλάτους 2.30μ. και ύψους 3.70μ.) και μία στενότερη εγκάρσια (πλάτους 1.30μ. και ύψους 4.70μ.). Η λιθοδομή εξωτερικά είναι δομημένη κατά το πλινθοπερίκλειστο σύστημα εκτός της δυτικής πλευράς που το ακολουθεί μόνο στα πολύ χαμηλά του σημεία, σπαράγματα της αρχικής φάσης του μνημείου. Η δυτική πλευρά, το νοτιοδυτικό τμήμα της νότιας πλευράς και η ανωδομή της εγκάρσιας καμάρας αποτελείται από μικρούς ακατέργαστους λίθους. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Τριφυλίας)

Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής στη Σγράπα είναι χτισμένη σε ένα λοφίσκο βορειοανατολικά της Πύλου, απέναντι από τη νήσο Σφακτηρία. Μπροστά της απλώνεται το φυσικό κάλος της λιμνοθάλασσας της Γιάλοβας και του γραφικού λιμανιού της Πύλου. Η παράδοση τη συνδέει με το πέρασμα των Φράγκων, τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, την επανάσταση του 1821 και την ιστορική Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Ο ναός χτίστηκε για πρώτη φορά το 1332 (εποχή των Φράγκων) από τη Βασίλισσα των Βορβόνων. Από τότε επλήγη πολλές φορές από τη σκληρότητα των Τούρκων. Το 1880 επανεχτίστηκε από Αρκάδες που είχαν έρθει να κατοικήσουν την περιοχή κοντά στο χωριό της Σγράπας (τότε το χωριό ονομαζόταν Βουβαλοβορός). Στις 23 Αυγούστου του 1892, ημέρα απόδοσης της εορτής Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μετά από όραμα μιας γυναίκας της περιοχής, βρέθηκε με την υπόδειξη της Παναγίας, η χαμένη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, η οποία είχε καταχωθεί στα ερείπια του Ναού το 1886. Η εικόνα τιμάται πανηγυρικώς την Παρασκευή της Διακαινησίμου με τριήμερη πανήγυρη, όπως επίσης και την 23η Αυγούστου κάθε έτους, εις μνήμην της ευρέσεως της. Το Ιερό Προσκύνημα είναι γνωστό τόσο για τα θαύματα του, κυρίως στο θέμα της τεκνογονίας, όσο και για το φιλανθρωπικό του έργο. Σήμερα διαθέτει ξενώνα, οποίος μπορεί να φιλοξενήσει πενήντα άτομα και να σιτίσει εκατό. Καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου πλήθος κόσμου τιμά τον Ιερό Ναό στη θεία Λειτουργία αλλά και στους γάμους και τις βαπτίσεις που τελούνται εκεί συχνά. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Σε κεντρικό σημείο του Νιόκαστρου της Πύλου υψώνεται η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος να αφηγείται σχεδόν ολόκληρη την ιστορία του κάστρου. Πρόκειται για τετράγωνης κάτοψης ναό, με οκταγωνικό τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερις ογκώδεις πεσσούς και περικλείεται στις τρεις πλευρές του από περίβολο. Γύρω από τον ναό μπορεί κανείς να απολαύσει τη φυσική ομορφιά του τοπίου γεμάτη πευκόδεντρα και χαμηλή βλάστηση, ενώ τα τείχη του κάστρου που φαίνονται από όπου και αν κοιτάξει κανείς δίνουν μια επιβλητική αίσθηση γυρνώντας σε πίσω στο χρόνο. Αρχικά ο ναός ήταν οθωμανικό τέμενος που χτίστηκε μαζί με το Νιόκαστρο. Το 1686 ο Βενετός Φραγκίσκος Μοροζίνι μετέτρεψε το τζαμί σε χριστιανική εκκλησία του Σωτήρος του Χριστού, τελώντας δοξολογία όταν κατέλαβε το κάστρο. Το 1715 οι Τούρκοι ανακατέλαβαν το Νιόκαστρο μαζί με την Κορώνη και το Παλιοναβαρίνο και ο ναός έγινε και πάλι τζαμί. Ξαναέγινε εκκλησία με τα Ορλωφικά για όσες μέρες κατείχαν οι Ρώσοι το Νιόκαστρο. Ο Αλέξης Ορλώφ τέλεσε δοξολογία στην εκκλησία. Ξαναέγινε τζαμί έως το 1821. Όταν οι Έλληνες πήραν το κάστρο από τους Τούρκους, το τέμενος έγινε για τρίτη φορά εκκλησία. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Σε απόσταση 12 χλμ. ανατολικά των Φιλιατρών, στη δυτική πλαγιά του όρους Αιγάλεω βρίσκεται το χωριό Χριστιάνοι (ή Χριστιανούπολη). Στο κέντρο των Χριστιάνων δεσπόζει επιβλητικά ο βυζαντινός ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους βυζαντινούς ναούς της Ελλάδας και ένα από τα πιο γνωστά και εντυπωσιακά μνημεία της Πελοποννήσου. Έχει διατυπωθεί άποψη ότι ο εν λόγω ναός ήταν ο καθεδρικός ναός της Μητρόπολης Χριστιανουπόλεως, η οποία ιδρύεται από τον Αλέξιο τον Κομνηνό το 1083 και μνημονεύεται στις γραπτές πηγές για πρώτη φορά το 1086. Ο ναός, που χρονολογείται στις αρχές του 12ου αι., ανήκει από άποψη αρχιτεκτονικής τυπολογίας, στους σύνθετους οκταγωνικούς με νάρθηκα και τριμερές Ιερό Βήμα. Στη σημερινή του μορφή όμως παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από το συνήθη οκταγωνικό τύπο. Η ιδιαιτερότητα του ναού ως προς τον τύπο των σύνθετων οκταγωνικών ναών έγκειται στην ασύμμετρη στήριξη του τρούλου προς τα ανατολικά και στην τριμερή αντί πενταμερή μορφή του Ιερού. Αποτελείται από έναν ενιαίο χώρο που καλύπτεται από τον τεράστιο τρούλο και που είναι και το βασικό του χαρακτηριστικό και τους περιβάλλοντες αυτού χώρους. Η κατασκευή του μαρτυρά την παρουσία έμπειρου οικοδομικού συνεργείου με εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις. Στο ναό έχουν εντοπιστεί αρχιτεκτονικά γλυπτά σε 2η χρήση τα οποία χρονολογούνται στην κλασική και ρωμαϊκή εποχή. Από το ζωγραφικό διάκοσμο σώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο 12ο αι. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Τριφυλίας)

Η εκκλησία της Παναγιάς της Ελεήστριας, της Πολυούχου της Κορώνης, βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του ενετικού φρουρίου της Κορώνης. Ο επισκέπτης περνάει πρώτα από ένα μεγάλο περιποιημένο κήπο με δέντρα, ώσπου να καταλήξει στην εκκλησία, από την αυλή της οποίας μπορεί να θαυμάσει το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου. Η εικόνα της Ελεήστριας βρέθηκε στις 22 Ιανουαρίου 1897, ύστερα από ένα όραμα μιας ηλικιωμένης γυναίκας από την Κορώνη, η οποία έβλεπε για 15 συναπτά έτη τη θεϊκή μορφή της Θεοτόκου, που της υπεδείκνυε τον τόπο, στον οποίο θα βρίσκονταν αργότερα με ανασκαφές τρείς μικρές εικόνες: του Εσταυρωμένου, της Θεοτόκου και του Ευαγγελιστή Λουκά. Οι τρεις αυτές γλυπτές, σαν αγαλματίδια, εικόνες αποτελούν την σημερινή εικόνα της Ελεήστριας. Κάτω από το Ναό υπάρχει ο Ιερός βράχος, όπου βρέθηκαν οι εικόνες, γι’ αυτό και εκεί ανεγέρθηκε ένα μικρό εκκλησάκι, γνωστό και ως «Εύρεση». Ο ναός εγκαινιάστηκε τρισυπόστατος στις 26 Δεκεμβρίου 1900. Η εκκλησία γιορτάζει την ημέρα της Ζοωδόχου Πηγής, την Παρασκευή μετά το Πάσχα, με την τέλεση Θείας Λειτουργίας και τη λιτάνευση της εικόνας στα γραφικά σοκάκια της Κορώνης. Επίσης γιορτάζει και ανήμερα του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου, του Ευαγγελισμού στις 25 Μαρτίου, αλλά και στις 22 Ιανουαρίου, ημέρα ευρέσεως της εικόνας της Παναγιάς Ελεήστριας. Οι κάτοικοι της περιοχής μαρτυρούν πολλά θαύματα που έχουν πραγματοποιηθεί με τη βοήθεια της Παναγιάς Ελεήστριας, γι’ αυτό και αρκετοί πιστοί την τιμούν και προσέρχονται σε αυτή για να την ασπαστούν. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Η εκκλησία της Παναγιάς της Μυρτιδιώτισσας, Πολιούχου της Πύλου, βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης. Η μεγαλοπρεπή χαρακτηριστική της όψη είναι ευδιάκριτη σχεδόν από όλα τα σημεία της πόλης, ενώ από την αυλή της εκκλησίας μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα στο λιμάνι της Πύλου και τη Σφακτηρία. Τη γνήσια Εικόνα της Παναγίας έφεραν στην Πύλο το 1828, μετά τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου, οι Τσιριγώτες, ψαράδες από τα Κύθηρα. Αρχικά, οι Κυθηραίοι ψαράδες είχαν φτιάξει πλίθινα σπιτάκια και έναν πλίθινο ναό στο σημείο όπου σήμερα στέκεται ο Ιερός Ναός της Παναγιάς Μυρτιδιώτισσας. Η εικόνα έχει αγιογραφηθεί στη μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους και οι μαρτυρίες των ντόπιων πιστών μιλούν για πολλά θαύματα που έχουν γίνει με τη βοήθειά της στην Πύλο. Η εκκλησία γιορτάζει κάθε χρόνο στις 24 Σεπτεμβρίου, την ημέρα ευρέσεως της εικόνας της Παναγιάς Μυρτιδιώτισσας των Κυθήρων, την οποία σύμφωνα με την παράδοση βρήκε στα Κύθηρα κατά το 14ο αιώνα ένας βοσκός, σε μια τοποθεσία γεμάτη μυρτιές, εξ’ ου και το προσωνύμιο Μυρτιδιώτισσα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Πρόκειται για γυναικεία μονή σε ένα βυζαντινό κτίσμα, με έντονα τα στοιχεία της μανιάτικης αρχιτεκτονικής η οποία έχει χαρακτηριστεί και ως ιστορικό μνημείο. Χτίστηκε μετά την εποχή των Κομνηνών, μεταξύ 12ου και 13ου αιώνα και για πολλά χρόνια άκμασε παράλληλα με την οικονομική και γεωργική ανάπτυξη της περιοχής. Αποτελείται από έναν μικρό ναό που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ο οποίος περιέχει υπέροχες τοιχογραφίες και από ένα νεότερο ναό ο οποίος χτίστηκε το 1704. Στο τέλος του 18ου αιώνα,  η Μονή Ανδρουμπεβίτσας εγκαταλείφθηκε μετά την επανάσταση του Ορλώφ, για να περάσει στη συνέχεια στην ιστορική οικογένεια Τζανετάκη μαζί με το γειτονικό κάστρο της Ζαρνάτας. Τη δεκαετία του 1970 το μοναστήρι ανακαινίσθηκε και από τότε αποτελεί πνευματική εστία της περιοχής. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Δυτικής Μάνης)

Βρίσκεται κρυμμένη μέσα σε ένα φαράγγι, ανάμεσα στα χωριά Σαϊδώνα και Εξωχώρι. Ο ναός είναι αφιερωμένος στη γέννηση της Θεοτόκου και στο εσωτερικό του σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1865, έργο των αδερφών Γεννηματέα. Στον περιβάλλοντα χώρο ξεχωρίζει ο πολεμικός πύργος στη δεξιά πλευρά καθώς και οι έξι παμπάλαιοι νερόμυλοι και οι νεροτριβές. Το Μοναστήρι υπήρξε καταφύγιο κλεφταρματωλών. Σε αυτό φιλοξενήθηκαν κατά την κατοχή Κύπριοι και Άγγλοι στρατιώτες και αυτό αποτέλεσε την αιτία επιδρομής των Ιταλών το 1942, με αποτέλεσμα να πυρποληθούν τα περισσότερα κτίριά του. Παλιότερα και μέχρι τον Μεσοπόλεμο υπήρχαν καλόγεροι στο Μοναστήρι, που αποτελούσε μετόχι του Μεγάλου Σπηλαίου, τώρα όμως το μοναστήρι είναι εγκαταλελειμμένο. Στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζει η εκκλησία του Μοναστηριού της Βαϊδενίτσας και γίνεται πανηγύρι από τους προσκυνητές των κοντινών χωριών. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Δυτικής Μάνης)

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Βουλκάνου είναι το ιστορικότερο και μεγαλύτερο Μοναστήρι στη Μεσσηνία. Η Μονή έχει μεγάλη εθνική και εκκλησιαστική δράση. Στο διάβα του χρόνου εγκαταβίωσαν σε αυτή πλειάδα Μοναχών, οι οποίοι διακρίθηκαν για την ενάρετη άσκηση και τη θαυμαστή του βίου διαγωγή τους. Η αρχική της θέση ήταν στην κορυφή του όρους Ιθώμη, εκεί όπου υπήρχε αρχαίο ιερό του Δία Ιθωμάτα. Ιδρύθηκε σύμφωνα με την παράδοση το 725 από εικονολάτρες καλόγερους και το καθολικό της, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι διακοσμημένο με αξιόλογες τοιχογραφίες του 1608, έργα των αδελφών Μόσχου από το Ναύπλιο. Στις αρχές του 17ου αιώνα, λόγω των δυσκολιών διαβίωσης, οι καλόγεροι την εγκατέλειψαν και μεταφέρθηκαν χαμηλότερα, στη σημερινή θέση. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή, ήταν σταυροπηγιακή και διέθετε μεγάλη περιουσία και μετόχια στη Μεσσηνία αλλά και στη Σμύρνη. Ήταν καταφύγιο αρματολών και κλεφτών και στην επανάσταση του 1821 είχε σημαντική συμβολή, με την προσφορά χρημάτων και τροφίμων. Πυρπολήθηκε από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά το 1825 και οι μοναχοί της κατέφυγαν στη Μάνη και στη Ζάκυνθο, παίρνοντας μαζί τους και την εικόνα της Παναγίας, αλλά επανήλθαν το 1828. Από τότε η μονή λειτουργεί χωρίς διακοπή. Το συγκρότημα περιβάλλεται από κτίσματα κελιών και βοηθητικών χώρων. Το καθολικό χτίστηκε το 1701 και πήρε τη σημερινή του μορφή στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι σταυροειδής ναός με τρούλο και στο εσωτερικό του διέθετε αξιόλογες τοιχογραφίες, που καταστράφηκαν από τον Ιμπραήμ και επικαλύφθηκαν με ασβέστη το 1882. Στο ναό φυλάσσεται η εξαιρετικής τέχνης θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Βουλκανιώτισσας ή Οδηγήτριας, που λέγεται ότι είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Η μονή διαθέτει λείψανα αγίων και πολλά κειμήλια, που εκτίθενται σε μουσειακό χώρο. Σήμερα η παλαιά μονή είναι κλειστή και λειτουργεί μόνο την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου. Η νέα εορτάζει στις 15 Αυγούστου, ενώ στις 20 Σεπτεμβρίου γίνεται πολυήμερος εορτασμός και λιτάνευση της εικόνας στη Μεσσήνη. Ιδιαίτερη προσοχή και λατρευτικό ενδιαφέρον από μέρους του ευσεβούς λαού, ελκύουν οι εορτές και πανηγύρεις της μονής, τόσο το Δεκαπενταύγουστο με τη μεταφορά της Εικόνας της Παναγίας στο θρόνο Της, στο μοναστήρι της Κορυφής και την έναρξη των εορταστικών ιερών ακολουθιών, όσο και τη νύχτα της 19ης προς 20ή Σεπτεμβρίου με την Κάθοδο της Βουλκανιώτισσας στην πόλη της Μεσσήνης, σε ανάμνηση θαυματουργικής επεμβάσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, όταν φοβερή επιδημία πανούκλας είχε απλωθεί σε όλη σχεδόν τη Μεσσηνία και είχε σκορπίσει το θάνατο και τη δυστυχία, γύρω στα 1755 και τότε πρωτολιτανεύτηκε η Αγία Εικόνα Της. Αυτή τη νύχτα, χιλιάδες άνθρωποι οδοιπορούν και ανάμεσά τους πολλά νέα παιδιά, συνοδεύοντας τη Βουλκανιώτισσα Κυρά και διανύοντας απόσταση 20 χιλιομέτρων πεζοπορίας. Η Κάθοδος αυτή ξεκινά στις 2 το πρωί από το Βουλκάνο και καταλήγει στη «Μαυροματέϊκη Παναγίτσα» γύρω στις 7.30 το πρωί της 20ής Σεπτεμβρίου. Η επίσημη υποδοχή της Εικόνας γίνεται στις 9.30 π.μ. στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, στην είσοδο της Μεσσήνης. Πάνδημη είναι και η Λιτανεία στους κεντρικούς δρόμους της Μεσσήνης, για να καταλήξει στο Βουλκανιώτικο Μετόχι της Πανηγυρίστρας, όπου και εναποτίθεται η Ιερή Εικόνα. Ακολουθεί οκταήμερο Ιερό Προσκύνημα μέχρι τις 28 Σεπτεμβρίου, οπότε την 5η απογευματινή ώρα αυτής της ημέρας, ξεκινά η άνοδος της Εικόνας για το Μοναστήρι της, πρώτα με Λιτάνευσή της εντός της Μεσσήνης και στη συνέχεια με πορεία προς το Βουλκάνο, όπου καταλήγει στις 12 τα μεσάνυχτα. Η Μονή Βουλκάνου ανέκαθεν υπήρξε ανδρική και ποτέ δε σταμάτησε η λειτουργία της. Σήμερα αποτελεί το μοναδικό ανδρικό Κοινόβιο της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το καθολικό της Μονής Γαρδικίου είναι αφιερωμένο στο Γενέσιο του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου. Πρόκειται για μεγάλο δικιόνιο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό, που τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά τον εντάσσουν στα μνημεία που ανεγέρθηκαν κατά την περίοδο της Β’ Ενετοκρατίας (1685-1715). Στη διασταύρωση των κεραιών του σταυρού υψώνεται μεγάλος τρούλος. Η τοιχοποιία του μνημείου αποτελείται από λαξευτούς πωρόλιθους ενώ κατά τόπους ακολουθείται το πλινθοπερίκλειστο σύστημα δόμησης. Οδοντωτή ταινία περιβάλλει τον λοβό του παραθύρου της αψίδας. Οι θύρες του φέρουν πώρινα περιθυρώματα με ομόλογα πλαίσια στις παραστάδες και στα τόξα και ανάγλυφους πολύφυλλους ρόδακες. Το τύμπανο του τρούλου και το ανώτερο μέρος της κεντρικής αψίδας έχουν πλαστική διάρθρωση με τοξύλλια διπλής καμπυλότητας. (Πηγή πληροφοριών: Υπουργείο Πολιτισμού)

Η Μονή Δήμιοβας βρίσκεται στις δυτικές παρυφές του κεντρικού Ταϋγέτου, σε μικρή απόσταση από τον οικισμό του Ελαιοχωρίου και χρονολογείται στις αρχές του 17ου αιώνα με βάση πατριαρχικά σιγίλλια που αναφέρονται στο χαρακτηρισμό της ως σταυροπηγιακής. Το καθολικό, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του δίστυλου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο, χωρίς νάρθηκα και ημικυκλική αψίδα. Ο τρούλος διαθέτει κυλινδρικό τύμπανο. Εξωτερικά οι κεραίες του σταυρού καλύπτονται με δίρριχτη κεραμοσκεπή στέγη, ενώ στα γωνιακά διαμερίσματα με μονόρριχτη. Στη βορειοδυτική γωνία του ναού υψώνεται τετράπλευρο κωδωνοστάσιο. Ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του ιερομόναχου Δαμασκηνού που χρονολογούνται το 1663 σύμφωνα με κτητορική επιγραφή πάνω από τη δυτική θύρα εισόδου. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο κατασκευάσθηκε από τον Ανδρέα Κορωνέο το 1773. Το μνημείο είχε υποστεί σοβαρές ζημιές κατά το σεισμό της Καλαμάτας το 1986 και αναστηλώθηκε πρόσφατα από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. (Πηγή πληροφοριών: Υπουργείο Πολιτισμού)

Η Μονή Μελέ, αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, βρίσκεται στον Ταΰγετο, δυτικά του οικισμού της Αρτεμισίας. Μερικά χρόνια μετά τη διάλυση της μονής το 1833, στεγάζονταν εκεί τα Δημάκεια Εκπαιδευτήρια, ένα αλληλοδιδακτικό και ένα ελληνικό σχολείο (1854 – 1902). Σήμερα σώζεται σημαντικό τμήμα του οχυρού περιβόλου της καθώς και το καθολικό που τιμάται στη μνήμη του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Από τα κτίρια των κελιών και των λοιπών βοηθητικών χώρων ίχνη μόνο των τοίχων τους είναι ορατά. Το καθολικό ανήκει στο συνήθη για τα μοναστήρια, αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο και νάρθηκα. Το ίδιο το κτίσμα μας δίνει ελάχιστα στοιχεία για τη χρονολόγησή του. Ο αρχιτεκτονικός του τύπος συνδέεται με τα μοναστηριακά συγκροτήματα της περιοχής που ιδρύθηκαν κατά τον 16ο και 17ο αιώνα. Στο εσωτερικό ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες που χρονολογούνται σε δύο φάσεις. Οι τοιχογραφίες του κυρίως ναού και του ιερού βήματος πρέπει να αναχθούν με βάση τα τεχνοτροπικά τους στοιχεία στο 17ο αιώνα. Το εικονογραφικό πρόγραμμα του νάρθηκα ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό αυτό του νάρθηκα της πλησιόχωρης Μονής Μαρδακίου, που φιλοτεχνήθηκε από το Δημήτριο Κακαβά στο πρώτο μισό του 17ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκα χρονολογούνται με βάση μεγαλογράμματη αφιερωματική επιγραφή στα 1716. Το μνημείο αναστηλώθηκε πρόσφατα από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. (Πηγή πληροφοριών: Υπουργείο Πολιτισμού)

Το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου βρίσκεται μέσα στο Κάστρο της Κορώνης. Είναι γυναικείο και εντάσσεται στο παλιό ημερολόγιο. Ιδρύθηκε το 1918 από το μοναχό Θεόδουλο, όπου έζησε και έδρασε ως ασκητής. Η πρόσβαση στη Μονή γίνεται από την μεγάλη κεντρική πύλη του κάστρου της Κορώνης, μέσα από ένα λιθόστρωτο δρόμο ανάμεσα σε ελαιόδεντρα, με την είσοδο να βρίσκεται μερικά μέτρα πιο πέρα. Μέσα στο μοναστήρι ο επισκέπτης θα δει τον ναό του Τίμιου Προδρόμου και ένα παρεκκλήσι αφιέρωμα στα Εισόδια της Θεοτόκου. Πρόκειται για ένα μεγάλο, ιδιαίτερα προσεγμένο μοναστήρι τόσο εντός, όσο και στον εξωτερικό χώρο που το περιβάλει, με αξιοποιήσιμες τις εγκαταστάσεις του κάστρου, όπως αυτές των υπόγειων δεξαμενών του, ενώ διαθέτει εργαστήρια, αποθηκευτικούς χώρους, περιβόλια και οικόσιτα ζώα για τις ανάγκες της μονής. Αν κάποιος ανεβεί μέχρι την κορυφή του μικρού λοφίσκου, όπου βρίσκεται το μοναστήρι, η θέα στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας θα τον αποζημιώσει. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Πύλου – Νέστορος)

Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org