Αξιοθέατα στη Σύρο

Αξιοθέατα στη Σύρο

Η αρχαία πόλη της Γαλησσού είναι ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος που βρίσκεται κοντά στην ομώνυμη παραλία. Στο λόφο της Αγίας Πακούς ανακαλύφθηκε ένας προϊστορικός οχυρωμένος οικισμός από τον οποίο σώζονται μέχρι και σήμερα κάποια ερείπια κτιρίων, ενός πύργου του 4ου αιώνα, ενός νεκροταφείου και ενός ιερού. Με βάση τις ανασκαφές, ο αρχαίος αυτός οικισμός μοιάζει να πρωτοκατοικήθηκε τον 8ο-7ο αιώνα π.Χ., ενώ σήμερα αποτελεί έναν από τους πλέον αγαπημένους τουριστικούς προορισμούς της Σύρου. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Σε απόσταση 45 περίπου λεπτών από τη Χαλανδριανή ανακαλύφθηκε ένας προϊστορικός οικισμός από τα τέλη της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου ΙΙ που καλύπτει μια έκταση 3,5 – 5 στρέμματα. Στο χώρο αυτόν οι ανασκαφές έφεραν στο φως ένα νεκροταφείο με 600 περίπου τάφους, καθώς και ευρήματα ανυπολόγιστης αξίας που δείχνουν ότι στην περιοχή είχε αναπτυχθεί η κεραμική, η λιθοτεχνία και η μεταλλοτεχνία. Τα διάφορα αγγεία, κοσμήματα και είδη οικιακής χρήσης που βρέθηκαν, επίσης, κατά της ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή δείχνουν ότι επρόκειτο για έναν ιδιαίτερα ανεπτυγμένο οικισμό. Οι δύο αρχαιολογικοί χώροι Χαλανδριανή και Καστρί συνδέονται με ένα μακρύ αλλά και δύσβατο μονοπάτι που αξίζει, όμως, κανείς να ακολουθήσει, καθώς οδηγεί στα βάθη της ιστορίας. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Η Χαλανδριανή βρίσκεται 9,5 περίπου χιλιόμετρα από την Ερμούπολη, στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού, αλλά και των Κυκλάδων, καθώς στην περιοχή έχει ανακαλυφθεί, μετά από ανασκαφές στα τέλη του 19ου αιώνα, μια προϊστορική ακρόπολη που χρονολογείται από την 3η χιλιετία π.Χ. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Το πρώτο πρόχειρο μουσείο στεγάστηκε στο Γυμνάσιο και πυρήνας του ήταν η αρχαιολογική συλλογή (κυρίως από επιγραφές) που συγκέντρωσε ο Ιωάννης Κοκκώνης το 1834. Από το 1899-1901 στεγάζεται στον χώρο του Δημαρχείου. Η τελευταία αυτή μετακίνηση συνδέεται με τα σημαντικά ευρήματα του Χρ. Τσούντα στη Χαλανδριανή και την επιθυμία των Συριανών να τα κρατήσουν στον τόπο τους. Σήμερα το μουσείο περιέχει σημαντικό αριθμό ευρημάτων από τη Χαλανδριανή, καθώς και ενδιαφέροντα ελληνιστικά και ρωμαϊκά γλυπτά, επιγραφές και επιτύμβιες στήλες από την Ερμούπολη. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολης ιδρύθηκε το 2000 από το Κέντρο Τεχνικού Πολιτισμού και στεγάζεται σε 4 βιομηχανικά κτίρια του 19ου αιώνα, το Βυρσοδεψείο Κορνηλάκη, το Σκαγιοποιείο Αναιρούση, το Υφαντουργείο Βελισσαρόπουλου και το Χρωματουργείο Κατσιμάντη  απέναντι από το Γενικό Νοσοκομείο Σύρου. Το μουσείο φιλοξενεί μια συλλογή εργαλείων, εξοπλισμού και μηχανημάτων της χρυσής βιομηχανικής εποχής από εργαστήρια λουκουμοποιίας, κλωστοϋφαντουργίας, βυρσοδεψίας, τυπογραφίας, μηχανουργίας, υαλουργίας, καθώς και ένα ψηφιακό αρχείο εικόνας και ήχου με μαρτυρίες εργατών, χάρτες και σχέδια, μια τρισδιάστατη απεικόνιση βιομηχανικών κτιρίων και ευρήματα από το ναυάγιο του ατμόπλοιου Πατρίς. Ανάμεσα στα εκθέματα είναι και το θρυλικό Enfield 8000, το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Ερμούπολης δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Μακαριστού Μητροπολίτη Σύρου Δωρόθεου Α’ το 1984, ο οποίος κατάφερε να δημιουργήσει μια εξαιρετική συλλογή εκκλησιαστικών εκθεμάτων, στέλνοντας τον τότε αρχιμανδρίτη και νυν Μητροπολίτη Σύρου Δωρόθεο Β’ να συλλέξει διάφορες εικόνες, εκκλησιαστικά κειμήλια, σκεύη και άμφια από τις εκκλησίες και τους ναούς των υπολοίπων νησιών της Μητροπόλεως. Το μουσείο φιλοξενήθηκε σε κτίριο ιδιοκτησίας της Ιεράς Μητροπόλεως και εμπλουτίστηκε με τον καιρό με περισσότερα άμφια, εκκλησιαστικά κειμήλια και κοσμήματα. Το μουσείο στέγαζε, επίσης, ένα εργαστήριο δημιουργικής απασχόλησης και έκφρασης παιδιών, καθώς και εκμάθησης αγιογραφίας σε ισόγεια αίθουσα του Ναού του Αγίου Νικολάου. Αργότερα μεταφέρθηκαν σε άλλον ιδιόκτητο χώρο της Ιεράς Μητροπόλεως μαζί με το βιβλιοπωλείο Θεογνωσία, πλησίον του Ναού του Αγίου Νικολάου. Στα εκθέματα προστέθηκαν και αντικείμενα κυκλαδικής λαογραφίας και είναι πλέον στη διαθεσιμότητα του κοινού. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Στις αίθουσες του Πνευματικού Κέντρου Ερμούπολης φιλοξενείται το Μουσείο Αντιγράφων Κυκλαδικής Τέχνης κατά τα πρότυπα του Μουσείου Γουλανδρή της Αθήνας. Λειτουργεί από το 1993 με τη χορηγία του ζεύγους Γιάννη και Ελένης Βάτη. Στο μουσείο γίνονται εκπαιδευτικά προγράμματα σε παιδιά και ξεναγήσεις σε μεγάλους και επισκέπτες του νησιού. Στόχος των προγραμμάτων είναι η γνώση του σπουδαίου Κυκλαδικού πολιτισμού της 3ης χιλιετίας π.Χ. που θεωρείται ένας από τους πέντε πρώτους του κόσμου. Κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων, τα παιδιά μαθαίνουν την ιστορία των νησιών παίζοντας, ζωγραφίζοντας και δημιουργώντας. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη βρίσκεται στην Άνω Σύρο. Στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό συριανό σπίτι από το 1995. Στον επάνω όροφο εκτίθενται φωτογραφίες, έργα, αλλά και προσωπικά αντικείμενα του μουσικοσυνθέτη, ενώ στον κάτω προβάλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του μουσείου ημίωρο ντοκιμαντέρ με θέμα τον γνωστό ρεμπέτη. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το παρελθόν της Σύρου, την περίοδο λειτουργίας του μεγαλύτερου ορφανοτροφείου της Μεσογείου «Near East Relief» αναβιώνει στο σημερινό Στρατόπεδο «Λοχαγού Ζαφείρη Απόστολου». Η έκθεση ιστορικής μνήμης παρουσιάζει χρονολογικά και θεματικά την εξέλιξη του χώρου από την εποχή που ήταν το μεγαλύτερο ορφανοτροφείο της Μεσογείου, σε Αναμορφωτήριο μέχρι και τη χρησιμοποίησή του ως Στρατόπεδο από το 1934 έως σήμερα. Η έκθεση σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το ΤΕΘ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ και λειτουργεί από το 2014. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν σπάνιο φωτογραφικό υλικό, καθώς και προσωπικά αντικείμενα από το ορφανοτροφείο, τα οποία βρέθηκαν μέσα στα ξύλινα πατώματα, όπως παιχνίδια, αυτοσχέδια πούλια, παιδικά καπέλα και πολλά τμήματα από ρούχα. Όπως τονίζεται σε επιστολή του πρώτου διευθυντή του ορφανοτροφείου George White, την οποία συναντάμε στην είσοδο της έκθεσης, «17.000 παιδιά περίπου μισά Ελληνόπουλα και μισά Αρμένιοι μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το Νοέμβριο – Δεκέμβριο του 1922.Το ζήτημα της στέγασης ήταν δύσκολο, γιατί κάθε γωνία της Ελλάδας ήταν γεμάτη με εκατοντάδες-χιλιάδες πρόσφυγες που είχαν συρρεύσει από τα Μικρασιατικά παράλια. Τα τελικά κτίρια στέγασαν 1.500 κορίτσια και 1.000 αγόρια, πολλά από τα οποία βοήθησαν στην οικοδόμηση των κτιρίων». Στην έκθεση παρουσιάζονται, επίσης, ευρήματα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και της περιόδου, κατά την οποία τα κτίρια λειτούργησαν ως Στρατιωτικές Σχολές. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Στο ισόγειο ενός ένα κλασικού «πανωχωρίτικου» σπιτιού στεγάζεται μια πολύ προσεκτικά στημένη έκθεση, στην οποία ο επισκέπτης θα συναντήσει μηχανές και εργαλεία διαφόρων παραδοσιακών επαγγελμάτων, όπως του μελισσουργού, του λούστρου, του τσαγκάρη, του ράφτη, του ξυλουργού, του ψαρά, του κουρέα. Ακόμη, εκτίθενται και άλλα αντικείμενα (π.χ. αργαλειός), παλιά γεωργικά και κτηνοτροφικά εξαρτήματα και σκεύη, όπως υνί, αλέτρι, λαΐνες (δοχεία μεταφοράς γάλακτος) κ.ά., πολλά από τα οποία ανήκουν στον προηγούμενο αιώνα. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Η Στέγη Μικρασιατικής Μνήμης βρίσκεται στο Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης και παρουσιάζει την άγνωστη ιστορία των Μικρασιατών, οι οποίοι ρίζωσαν στην περιοχή μέσα από φωτογραφίες, αντικείμενα, έγγραφα, αναπαραστάσεις της κουζίνας, προσωπικών αντικειμένων σε συνδυασμό με μνήμες των παιδικών χρόνων. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Το ενυδρείο στο Κίνι είναι ένα από τα πλέον αγαπημένα αξιοθέατα μικρών και μεγάλων, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να γνωρίσουν από κοντά το μαγευτικό θαλάσσιο κόσμο του Αιγαίου πελάγους και να μελετήσουν εις βάθος τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα. Το ενυδρείο έχει πάνω από όλα εκπαιδευτικό χαρακτήρα, καθώς καλεί μικρούς και μεγάλους να μάθουν τα πάντα για τη θάλασσα, για τις θαλάσσιες δραστηριότητες των συριανών και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε αυτές, έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθούν σε περιβαλλοντικό επίπεδο και να γνωρίσουν λίγο καλύτερα τον φυσικό πλούτο που τους περιβάλλει. Εκείνοι που θα επιλέξουν να επισκεφθούν το ενυδρείο θα έχουν, επίσης, τη δυνατότητα να θαυμάσουν τα εκθέματα του Μουσείου Παραδοσιακών Σκαφών, των Αλιευτικών Εργαλείων και των Θαλάσσιων Οργανισμών που φιλοξενούνται στον ίδιο χώρο. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Το Ινστιτούτο Κυβέλη είναι ένας Πολιτιστικός Φορέας, που ερευνά τη θεατρική ιστορία και τις ιστορικές τύχες του ελληνισμού, αναδεικνύει συγκλίνουσες διεργασίες στον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο,  δημιουργεί πολιτιστικές συνεργίες και προωθεί την πολιτιστική αποκέντρωση με άξονα το Αιγαίο, έχοντας ως αφετηρία την περιπέτεια μιας μεγάλης οικογένειας, η οποία σημάδεψε το θέατρο, την πολιτική και τις τέχνες του ελληνικού 20ου αιώνα. Σκοπός του είναι η διάσωση, έρευνα, αξιοποίηση και ανάδειξη ιστορικού υλικού σχετικά με το ελληνικό κι ευρωπαϊκό θέατρο του 20ου αιώνα, μέσα από τη ζωή και το έργο και της μεγάλης πρωταγωνίστριας Κυβέλης και της οικογένειάς της. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Το Θέατρο Απόλλων βρίσκεται στην Ερμούπολη και είναι ένα από τα πιο γνωστά θέατρα της Ελλάδας. Θεμελιώθηκε στα τέλη του 1862 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πιέτρο Σαμπό που δούλευε τότε ως αρχιτέκτονας στο Δήμο της Ερμούπολης. Στις 20 Απριλίου 1864 έγιναν με μεγάλη επισημότητα τα εγκαίνια με την παρουσία του εμπνευστή της κατασκευής Μιχ. Σαλβάγου. Θαυμασμό προκαλεί η διάταξη του εσωτερικού χώρου, που συναγωνίζεται ευρωπαϊκά θέατρα της εποχής του: πλατεία, χώρος για την ορχήστρα μπροστά στη σκηνή, η οποία έχει πλάτος 17,5 μ. και βάθος 9 μ., τρεις σειρές θεωρείων, υπερώο, καθώς και πλούσια μαρμάρινη και ζωγραφική διακόσμηση. Υπάρχει η άποψη, την οποία ενστερνίζονται πολλοί Συριανοί, ότι το «Απόλλων» αποτελεί μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου. Ωστόσο, αυτή η άποψη είναι μάλλον μονομερής, καθώς η διαρρύθμιση μπορεί να έχει ιταλικές επιρροές, τα πρότυπα όμως είναι τουλάχιστον τέσσερα θέατρα: η Σκάλα του Μιλάνου, το θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης, το Τεάτρο ντέλλα Πέργκολα της Φλωρεντίας και το θέατρο στο Καστελφράνκο. Μετά το χτίσιμο του νέου εντυπωσιακού θεάτρου, η ακμή της θεατρικής κίνησης συνεχίζεται ακολουθώντας την ευημερία και την ακμή της πόλης. Παρά την κάμψη της πόλης τα επόμενα χρόνια, το θέατρο ανθεί σε όλο τον μεσοπόλεμο και τα μεγαλύτερα ονόματα του νεοελληνικού θεάτρου φιλοξενούνται στη σκηνή του, πάντα με λαμπρές παραστάσεις. Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το θέατρο υπέστη πολύ μεγάλες καταστροφές, γεγονός που οδήγησε στην ανάγκη για τις μεταπολεμικές επεμβάσεις, που αλλοίωσαν σε ένα βαθμό τη φυσιογνωμία του κτιρίου. Επαναλειτούργησε το 1991, ενώ οι εργασίες αποκατάστασης ολοκληρώθηκαν το 2000. Επίσης, τα τελευταία χρόνια αποκαταστάθηκε από το δήμο το μικρό θέατρο «Ευανθία Καΐρη» το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως από τους ντόπιους πολιτιστικούς φορείς και οργανισμούς, τόσο για πρόβες θεατρικών παραστάσεων όσο και για άλλες εκδηλώσεις τους. Το Θέατρο Απόλλων που το 2014 έκλεισε τα 150 χρόνια ύπαρξης του, φιλοξενεί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου πολιτιστικές εκδηλώσεις και δρώμενα, ενώ από το 2008, αποτελεί και την έδρα του διεθνούς φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων, Animasyros, που αποτελεί πλέον πολιτιστικό θεσμό του νησιού. (Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια)

Συνυφασμένο με τη ναυτική παράδοση του νησιού, το Καρνάγιο ή Ταρσανάς εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα μέσα του 19ου στα νότια του λιμανιού, δίπλα ακριβώς από το μεγάλο ναυπηγείο του νησιού Νεώριο, λόγω της ομαλής κλίσης του εδάφους η οποία επέτρεπε την ανέλκυση και καθέλκυση μικρών σκαφών αρχικά και μεγαλύτερων με την πάροδο των χρόνων. Η Ελλάδα πλεονεκτούσε ανέκαθεν λόγω της γεωγραφικής της θέσης, ως κομβικό σημείο των τριών μεγάλων θαλασσών με αποτέλεσμα να διαθέτει πληθώρα από ναυπηγεία, συμπεριλαμβανομένου αυτού της Σύρου το οποίο ήταν ένα λιμάνι εμπορευματικής κίνησης, ενώ λειτουργούσε, επίσης, και ως ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα. Μέχρι και σήμερα τόσο ο Ταρσανάς του Μαυρίκου, όσο και το Καρνάγιο του Τζώρτζη, όπως ήταν γνωστά από τα πολύ παλιά χρόνια, συνεχίζουν τη μακρά ναυπηγική παράδοση με νέο εκσυγχρονισμένο εξοπλισμό. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Το Λοιμοκαθαρτήριο της Σύρου αποτελεί ορόσημο για την ιστορία του νησιού, καθώς χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο και ως σταθμός καραντίνας κατά την πάροδο των χρόνων. Χτίστηκε το 1839 υπό την εποπτεία του Weiler, αρχικά ως εγκατάσταση καραντίνας για τους ταξιδιώτες οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να παραμείνουν στον χώρο για τουλάχιστον 7 ημέρες, έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε πιθανή μετάδοση λοίμωξης ή μολυσματικής ασθένειας. Κατά τη διάρκεια της Κρητικής επανάστασης του 1866, χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο για τους πρόσφυγες της Κρήτης, ενώ τον 19ο αιώνα και έως τα πρώτα χρόνια του μεταπολέμου, το λοιμοκαθαρτήριο λειτουργούσε ως φυλακή για τους κρατούμενους. Το 1908 μετατράπηκε σε άσυλο φρενοβλαβών, ενώ μετά τον εμφύλιο χρησιμοποιήθηκε για τη φυλάκιση πολιτικών κρατούμενων. Το Λοιμοκαθαρτήριο είχε χτιστεί αρχικά στο Νεώριο Σύρου όμως τόσο η έκταση του χώρου όσο και οι εγκαταστάσεις δε μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις αυξανόμενες ανάγκες της συνεχώς αναπτυσσόμενης πόλης με αποτέλεσμα σύντομα να ανακατασκευαστεί. Το Λοιμοκαθαρτήριο ήταν πλήρως εξοπλισμένο για να μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες των φιλοξενούμενων ταξιδιωτών και αποτελείτο από 32 διαμερίσματα με τζάκι, ξεχωριστή κουζίνα και μπάνιο. Είχε, επίσης, χώρο μαγειρείων και γραφείων για τις διοικητικές ανάγκες. Σήμερα, το Λοιμοκαθαρτήριο Σύρου είναι ένα εγκαταλελειμμένο πέτρινο κτιριακό συγκρότημα στο νότιο άκρο του λιμανιού με διάφορα κτίρια γνωστά και ως «Λαζαρέττα» που μαρτυρούν τις συνήθειες και τις κακουχίες μιας άλλης εποχής. (Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου)

Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σύρου, Βικιπαίδεια

Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org