Χτισμένα δίπλα στα ερείπια της αρχαίας Καμείρου

Τα Καλαβάρδα στη Ρόδο είναι παραθαλάσσιο χωριό και βρίσκονται στη δυτική ακτή του νησιού, ανάμεσα στα χωριά Φάνες, Σάλακος καθώς και τον οικισμό Μανδρικό. Είναι χτισμένα στην πλαγιά ενός λόφου αμφιθεατρικά με προσανατολισμό από ΝΑ προς ΒΔ με θέα τη θάλασσα. Τα παλαιότερα κτίρια μαζί με την εκκλησία του χωριού βρίσκονται στο υψηλότερο μέρος του οικισμού ενώ όσο πλησιάζεις προς τη θάλασσα συναντάς νεότερα και μεγαλύτερα κτίσματα.

Τα Καλαβάρδα, πιθανόν, πήραν το όνομα τους από κάποιον μεγαλοκτηματία αξιωματούχο του Βυζαντίου που ονομάζονταν Βάρδας. Μόλις 4 χιλιόμετρα δυτικά του χωριού βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Καμείρου, μία εκ των τριών αρχαίων πόλεων της Ρόδου, οι άλλες ήταν η Ιαλυσός και η Λίνδος. Από τα Καλαβάρδα κατάγονταν ο Αρχιμανδρίτης Χρύσανθος Μαρουλάκης ο οποίος εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στις 11 Φεβρουαρίου 1944, στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ Πανορμίτη στη Σύμη.

Το χωριό είναι ουσιαστικά χτισμένο μέσα στο πράσινο, καθώς περιτριγυρίζεται από δάση πεύκης, εκτάσεις με κυπαρίσσια, δρυς, φρύγανα, πουρνάρια και πληθώρα βοτάνων όπως φασκόμηλο, ρίγανη και θυμάρι. Νοτιοδυτικά του οικισμού υπάρχει μία κοιλάδα που έχει το τοπωνύμιο «Μυρτώνας» και διατρέχεται από τον ποταμό Αργυρό. Στην κοιλάδα αυτή υπάρχουν καλλιέργειες ελαιόδεντρων και αμπελιών κυρίως. Στα βόρεια του οικισμού, προς τη θάλασσα βρίσκεται μια πεδινή έκταση όπου υπάρχουν κυρίως καλλιεργήσιμες εκτάσεις εποχιακών λαχανικών και εσπεριδοειδών και λιγότερο αμπέλια και ελαιόδεντρα.

Ο ποταμός Αργυρός είναι ένας από τους 4 ποταμούς της Ρόδου (Γαδουράς, Λουτάνης, Κρεμαστινός και Αργυρός). Πηγάζει από το καταπράσινο βουνό Προφήτης Ηλίας (800m υψόμετρο) και εκβάλει στη θάλασσα δίπλα από το χωριό Καλαβάρδα. Στην πορεία του προς τη θάλασσα ο ποταμός διατρέχει εκτάσεις με πυκνά δάση πεύκης, φρυγανικά οικοσυστήματα καθώς και καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Κοντά στις πηγές του ποταμού βρίσκεται η περίφημη Κοιλάδα της Νύμφης που βρίσκεται στο χωριό Σάλακος.

Ο Αργυρός αποτελεί βιότοπο για το σπάνιο είδος ψαριού γλυκού νερού που συναντάτε μόνο στη Ρόδο, το Γκιζάνι [Ladigesocypris ghigii (Pisces, Cyprinidae)] που αποτελεί είδος προς εξαφάνιση. Ακόμη στο ποτάμι συναντάται σε μερικά σημεία, κυρίως στα πιο ορεινά και συγκεκριμένα στην περιοχή της Νύμφης και η Πεταλούδα της Ρόδου όπου υπάρχει στην ομώνυμη κοιλάδα (Κοιλάδα Πεταλούδων) στο χωριό Θεολόγος (Θολός).

Ακόμη στο ποτάμι συναντά κανείς και αρκετά είδη πτηνών, καβούρια, γαρίδες και χελώνες του γλυκού νερού. Δυστυχώς λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και της άρδευσης μέσω των γεωτρήσεων που έγιναν τις προηγούμενες δεκαετίες η ποσότητα του νερού είναι αρκετά μειωμένη σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες. Μαρτυρίες χωρικών αναφέρουν ότι το ποτάμι είχε σταθερή ροή με ικανή ποσότητα νερού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ειδικά δε τους χειμερινούς μήνες η διάβαση του ποταμού με τα πόδια ήταν πολύ δύσκολη λόγω της μεγάλης ποσότητας νερού.

Σήμερα δυστυχώς το ποτάμι στο μεγαλύτερο τμήμα του δεν έχει σταθερή ροή όλο το χρόνο, κατά την υγρή περίοδο του έτους (Νοέμβριο με Απρίλιο) αν οι βροχές είναι αρκετές τότε υπάρχει σταθερή ροή νερού ανάλογη με τον υετό που έπεσε στην περιοχή, τους υπόλοιπους μήνες (Μάιο με Οκτώβριο) το μεγαλύτερο τμήμα του ποταμού είναι ξερό και μόνο σε μερικά τμήματα υπάρχουν μικρές λιμνούλες που αντιστέκονται στη ζέστη και στην ξηρασία κι αυτές κυρίως κοντά στις πηγές και στις εκβολές του ποταμού. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που κινδυνεύει το Γκιζάνι με εξαφάνιση, η έλλειψη νερού για αρκετούς μήνες. Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις με υγρές χρονιές όπου υπάρχει νερό σε μεγάλο τμήμα του ποταμού σχεδόν όλο το χρόνο.

Εκτός από το Γκιζάνι, το σπάνιο είδος ψαριού γλυκού νερού που βρίσκεται στον ποταμό Αργυρό, στους λόφους γύρο από το χωριό συναντάτε το Πλατώνι ή Dama dama, το ξακουστό ελάφι της Ρόδου. Επίσης υπάρχουν αλεπούδες, γεράκια, λαγοί, πέρδικες, ασβοί κ.α.

Η Εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Αγία Αικατερίνη (25 Νοεμβρίου) όπου κάθε χρόνο τιμάται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στις 24 & 25 Νοεμβρίου. Κατά το απόγευμα της 24ης Νοεμβρίου ψέλνετε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός και στη συνέχεια γίνετε περιφορά της Ιεράς εικόνας της Αγίας Αικατερίνης στους δρόμους του χωριού. Στη συνέχεια προσφέρονται στους πιστούς ζεστό τσάι, γλυκίσματα και παραδοσιακοί λουκουμάδες. Το κοιμητήριο του χωριού είναι αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο όπου και τιμάται κάθε χρόνο με Λειτουργία στις 26 Οκτωβρίου καθώς και την Τρίτη του Πάσχα.

Δεν υπήρχε περίπτωση τα Καλαβάρδα να μην είχαν επηρεαστεί από το τουριστικό ρεύμα που σαρώνει κάθε καλοκαίρι ολόκληρο το νησί. Εδώ συνδυάζονται διάφορες μορφές τουρισμού καθώς μπορείς να βρεις από παρέες νεαρών κυρίως στις παραλίες του χωριού όπου είναι γνωστές για τα θαλάσσια σπορ που πραγματοποιούνται εκεί με κύριο άθλημα το kite όπου λόγο της θέσης του χωριού στη δυτική ακτή της Ρόδου και τον μελτεμιών που πνέουν κατά τους θερινούς μήνες η περιοχή είναι από τις πλέον κατάλληλες για αυτό το άθλημα καθώς ο άνεμος και ο κυματισμός δημιουργούν τις τέλειες συνθήκες για την εξάσκηση του αθλήματος. Ακόμη στους δρόμους του χωριού θα δεις οικογένειες τουριστών που παραθερίζουν είτε έχοντας αγοράσει σπίτι εδώ ή μένουν σε κάποια από τα ενοικιαζόμενα δωμάτια που υπάρχουν στο χωριό.

Στα Καλαβάρδα βρίσκονται μερικές από τις ωραιότερες παραλίες της δυτικής ακτής του νησιού, καθώς συνδυάζονται από παραλίες με άμμο και με ρηχά νερά οι οποίες είναι κατάλληλες για μικρά παιδιά μέχρι άλλες με βότσαλα ακόμη και βραχώδεις. Το κοινό σημείο όμως είναι τα πεντακάθαρα νερά δείκτης των οποίων είναι τα υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας που βρίσκονται κοντά στις ακτές.

Εδώ θα συναντήσει κανείς πληθώρα εστιατορίων όπου θα γευτεί κανείς πεντανόστιμους μεζέδες, ντόπια κρέατα και φρέσκα ψάρια συνοδεία ντόπιων κρασιών, ούζου και παραδοσιακής σούμας.

Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια

Πηγή photo: Google Maps