Η φύση στο Νομό Καρδίτσας
Δάσος Μπελοκομίτη
Το Εκπαιδευτικό Δάσος Μπελοκομίτη αποτελεί μέρος του δημοσίου δασικού συμπλέγματος Αγράφων και καλύπτει μια έκταση 5.688 στρεμμάτων. Βρίσκεται πάνω στο Δασικό Σύμπλεγμα των Αγράφων, σε υψόμετρα από 800 έως 1.780 μ., στα διοικητικά όρια του Δήμου Νεβρόπολης Αγράφων, στο νοτιοδυτικό άκρο της λίμνης Πλαστήρα. Περιλαμβάνει τις κορυφές Πεταλούδα και Πόρτες Αγράφων και την έκταση που καταλαμβάνουν οι υδρολογικές λεκάνες των χειμαρροποτάμων: Κερεντάν και Οξούλας καθώς και μια σειρά μικρότερων χειμάρρων και ρυακιών που πηγάζουν από τις προαναφερθείσες κορυφές. Η «είσοδος» (μικρός ασφαλτόδρομος) του Δάσους Μπελοκομίτη απέχει περίπου 55 χιλιόμετρα από την πόλη της Καρδίτσας. Το Δάσος προσφέρεται ιδιαίτερα για Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Έρευνα στους τομείς της Οικολογίας και της Διαχείρισης του Χερσαίου Περιβάλλοντος – πρόκειται για τον πιο καλά μελετημένο χώρο χερσαίου περιβάλλοντος στην περιοχή λίμνης Ν. Πλαστήρα και ιδιαίτερα οι δασικές συστάδες, χλωρίδα και η ορνιθοπανίδα. Στο Δάσος έχουν σημανθεί ειδικές διαδρομές πεζοπορίας, με σκοπό την παρατήρηση σημαντικών στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, ως τρόπου εκπαίδευσης και εναλλακτικής μορφής ψυχαγωγίας. Το συνολικό τους μήκος ανέρχεται στα 15 χιλιόμετρα. Τα οικολογικά μονοπάτια (έξι στον αριθμό), εκτός των άλλων, συμβάλλουν σημαντικά και στην οργάνωση της κίνησης των επισκεπτών. Σε περίοπτη θέση, στα όρια του Δάσους και σχετικά κοντά στο φράγμα της λίμνης Ν. Πλαστήρα, υπάρχει πετρόχτιστο παρατηρητήριο. Παρέχει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να παρατηρήσουν την ορνιθοπανίδα της περιοχής και τη διάρθρωση των οικοσυστημάτων της ευρύτερης περιοχής αλλά, παράλληλα, να απολαύσουν τη μοναδική θέα προς το Θεσσαλικό κάμπο και το ορεινό σύμπλεγμα των Αγράφων. Στο δάσος έχει γίνει αναλυτική καταγραφή της φύσης (ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000) και αποτελεί πηγή γνώσης για εκπαιδευτικά ιδρύματα και απλούς επισκέπτες. Την κυρίαρχη δενδρώδη βλάστηση συνοδεύει και ποικιλία άλλων ειδών (σφένδαμοι, ορεινή φτέλια, σοβριές, ιπποκαστανιά, αγριοκεράσια, φλαμουριά κ.ά.), πολυάριθμοι θάμνοι καθώς και πλούσια ποώδης βλάστηση. Η πανίδα και ειδικότερα η ορνιθοπανίδα του εκπαιδευτικού δάσους είναι ιδιαίτερα πλούσια και ενδιαφέρουσα για μελέτη και παρατήρηση. Η περιοχή του εκπαιδευτικού δάσους φιλοξενεί μια αξιόλογη ποιοτικά και ποσοτικά ορνιθοπανίδα. Ο συνολικός αριθμός ειδών που βρέθηκαν στην περιοχή (67 είδη) είναι αρκετά ικανοποιητικός. Χαρακτηριστικά είδη είναι ο σπίνος, ελατοπαπαδίτσα, κοκκινολαίμης, χρυσοβασιλίσκος, καρδερίνα κίσσα κ.ά. Σημαντικά και αξιοπρόσεκτα είδη θεωρούνται λόγω της σπανιότητάς τους ο λευκοτσικνιάς, το όρνιο, χρυσαετός και ο πετρίτης. Τα ασπόνδυλα του εδάφους εμφανίζονται με μεγάλη ποικιλία στην περιοχή με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες των αρθροπόδων – κολεοπτέρων. Από τα σπονδυλωτά το ενδιαφέρoν εστιάζεται στα θηλαστικά και κυρίως στα σαρκοφάγα, με χαρακτηριστικούς εκπροσώπους την αλεπού, το λύκο και την αρκούδα.
Η «Ωραία κοιμωμένη των Αγράφων»
Με την πρώτη ματιά βλέπει κανείς μία κορυφογραμμή. Με μία πιο προσεκτική ματιά όμως βλέπει ένα μικρό θαύμα της φύσης. Οι τραχιές και δαιδαλώδεις κορυφές των Αγράφων σχηματίζουν τη φιγούρα μιας γυναίκας. Είναι η «Ωραία κοιμωμένη των Αγράφων». Είναι μοναδικό φυσικό μνημείο που η μορφή της είναι ορατή από ολόκληρο σχεδόν το Θεσσαλικό κάμπο. Σχηματίζεται από τις κορυφές Πέντε Πύργοι, Φλυντζάνι, Πλάκα και Μπορλέρο και αποτελεί τον πιο χαρακτηριστικό ορεινό σχηματισμό.
Καταρράκτης Ανθοχωρίου
Οι φυσιολάτρες θα γοητευτούν από τον ποταμό Ανθοχωρίτη που διαρρέει το χωριό. Ακολουθώντας το ειδικά διαμορφωμένο μονοπάτι θα συναντήσετε στην είσοδο του φαραγγιού τον πρόσφατα ανακαινισμένο νερόμυλο, ενώ στη συνέχεια η διαδρομή πλαισιώνεται από οργιώδη βλάστηση και άφθονα νερά που καταλήγουν στους απαράμιλλης ομορφιάς καταρράκτες Ανθοχωρίου. Στη συνέχεια μπορείτε να κατευθυνθείτε είτε προς τις πηγές Εννέα Βρύσες που βρίσκονται σε υψόμετρο 1500 μέτρων μέσα από το μονοπάτι, είτε προς τη βρύση Μαλλιά και τον Άγιο Νικόλαο Βλασίου.
Λίμνη Πλαστήρα
Τουριστικό επίκεντρο του ορεινού Δήμου Λίμνης Πλαστήρα αποτελεί η φημισμένη τεχνητή λίμνη Ταυρωπού, 23 χιλιόμετρα δυτικά της Καρδίτσας. Οφείλει τη δημιουργία της στην ιδέα του Νικόλαου Πλαστήρα, Έλληνα στρατιωτικού και πολιτικού, γι’ αυτό και είναι γνωστή με το όνομά του, αλλά σχηματίστηκε πολύ αργότερα, το 1959. Από τις πιο όμορφες περιοχές της Ελλάδας, με πλούσιο υδροβιότοπο και μεγάλη ποικιλία σε χλωρίδα και πανίδα, προσελκύει χιλιάδες επισκεπτών όλες τις εποχές του χρόνου. Γύρω της υπάρχουν χωριά, καταλύματα, μουσεία, μνημεία, το εντυπωσιακό φράγμα, βοτανικός κήπος, το παρατηρητήριο από όπου μπορεί να τη θαυμάσει κανείς από ψηλά, αλλά και ευκαιρίες για αμέτρητες δραστηριότητες.
Λίμνη Σμόκοβου
Η τεχνητή Λίμνη Σμοκόβου, άγνωστη για το ευρύ κοινό, το ίδιο όμως εντυπωσιακή όπως η περιβόητη Λίμνη Πλαστήρα. Η Λίμνη Σμοκόβου εγκαινιάστηκε το 2002, βρίσκεται στις πλαγιές των Αγράφων και η θέα φτάνοντας εκεί πραγματικά θα σε αποζημιώσει με την ομορφιά του τοπίου. Ο σκοπός κατασκευής της λίμνης είναι να αρδεύει το νοτιοανατολικό τμήμα του κάμπου του νομού Καρδίτσας, καθώς και το βορειοδυτικό τμήμα του κάμπου της επαρχίας Δομοκού, του νομού Φθιώτιδας. Επίσης έχει γίνει και υδροηλεκτρική εγκατάσταση. Το φράγμα της λίμνης κατασκευάστηκε μεταξύ του 1981 και 1994. Οι εργασίες είχαν σταματήσει για μεγάλο διάστημα λόγω αντιδράσεων των κατοίκων. Το φράγμα έφτασε σε ύψος τα 104 μέτρα, 450 μέτρα μήκος και 11 μέτρα πλάτος στην κορυφή του. Στη βάση του έχει μήκος 30 μέτρα και πλάτος 460 μέτρα.
Λίμνη Στεφανιάδα
Δύο χιλιόμετρα περίπου από τη Μονή Σπηλιάς βρίσκεται η μικρή λίμνη Στεφανιάδας, η οποία σχηματίστηκε από κατακρήμνιση του εδάφους το 1963-64 και τη δημιουργία λεκάνης που σιγά – σιγά γέμισε νερό, έχει επιφάνεια μόλις 175 στρεμμάτων. Είναι πνιγμένη στο πράσινο με απότομες σχετικά ακτές και στάθμη που επηρεάζεται από τις εποχιακές βροχές. Η λίμνη της Στεφανιάδας αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση γιατί, ενώ σχηματίσθηκε από φυσικά αίτια εντούτοις, έχει όμοια χαρακτηριστικά με τις τεχνητές λίμνες φραγμάτων λόγω της μικρής ηλικίας της. Η παρουσία της προσθέτει κατά πολύ στην εικόνα του γύρω τοπίου. Το σχήμα της είναι ελλειπτικό (διαστάσεις: περίπου 200×400μ.), ενώ το υψόμετρο της στάθμης της είναι 700 μέτρα. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της λίμνης είναι ο μεγάλος ρυθμός ανανέωσης των υδάτων της λόγω της μικρής συνοχής των πετρωμάτων που συγκρατούν τα νερά της και που ήταν η αιτία του σχηματισμού της.
Ποταμός Ταυρωπός ή Μέγδοβας
Ο Ταυρωπός ή Μέγδοβας είναι ποταμός που ρέει στους νομούς Καρδίτσας και Ευρυτανίας. Ο ποταμός πηγάζει από τα βουνά στο δυτικό τμήμα του νομού Καρδίτσας και έχει μήκος 78 περίπου χιλιόμετρα. Κατά τη δεκαετία του 1950 η ροή του διεκόπη με την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος και τη δημιουργία της Λίμνης Πλαστήρα, που παρέχει ηλεκτροδότηση, ύδρευση και άρδευση στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας. Στη συνέχεια ο ποταμός περνάει στο νομό Ευρυτανίας και κατά μήκος της κοιλάδας του υπάρχουν λιγοστές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, πευκοδάση και δάση Ελάτης καθώς και μερικά πέτρινα γεφύρια. Από το 1967 ο ποταμός χύνεται στη λίμνη Κρεμαστών, ενώ πριν από τη δημιουργία της Λίμνης Πλαστήρα ενωνόταν με τον ποταμό Αχελώο.
Φράγμα λίμνης Πλαστήρα
Η πραγματοποίηση του έργου αλλά και η υλοποίηση της ιδέας του Νικολάου Πλαστήρα ολοκληρώθηκε το 1959. Το Φράγμα μήκους 220μ. συγκράτησε τα νερά του Ταυρωπού, τα οποία κάλυψαν το οροπέδιο της Νεβρόπολης και δημιούργησαν τη λίμνη Πλαστήρα (Ταυρωπού). Τα νερά της λίμνης τροφοδοτούν τον υδροηλεκτρικό σταθμό της ΔΕΗ. Αρδεύουν το Θεσσαλικό κάμπο και υδροδοτούν την πόλη μαζί με 38 κωμοπόλεις και χωριά του νομού, και της ευρύτερης περιφέρειας της Θεσσαλίας. Μια εντυπωσιακή τσιμεντένια κατασκευή, ένα κομψό τόξο που μοιάζει να αγκαλιάζει τον τεράστιο όγκο του νερού της λίμνης, είναι ένα όμορφο σημείο για να αγναντέψει κανείς τη λίμνη, αλλά και την πίσω πλευρά του φράγματος που βουτά σε βάθος 83 μέτρων, κάθετα ανάμεσα στα βράχια. Λίγο πιο κάτω, στη θέση Μούχα μπορείτε να θαυμάσετε τα φιόρδ της λίμνης και το απέναντι νησάκι Νιάγκα.