Στο σύμπλεγμα των Αρκιών εκτός από το ομώνυμο μεγαλύτερο νησί συμπεριλαμβάνονται μικρότερα νησάκια Αβάπτιστο, Αργελούσσα, Καλόβολος, Κόμαρος, Μακρονήσι, Μάραθος ή Μαράθι, Νησάκι, Σμινερό ή Σμινερονήσσι, Σπολάτο ή Σπαλαθονήσι ή Σπάλαθρο ή Σπαθαθονήσι, Στρογγυλό, Τσούκα, Τσουκάκι και Ψαθονήσι.

Οι Αρκιοί στα αρχαία χρόνια λέγονταν Ακρίτης και Ναρκοί και εικάζεται ότι σχηματίστηκαν από τη βύθιση της Αιγηίδας κατά την πλεκτόνιο περίοδο. Από τα αρχαιολογικά ευρήματα των επιφανειακών ερευνών, που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα, προκύπτει ότι το νησιωτικό σύμπλεγμα των Αρκιών κατοικείται τουλάχιστον από την εποχή του Χαλκού. Οι Αρκιοί λόγω του άνυδρου και της μικρής έκτασης, δεν απέκτησε ποτέ συγκροτημένο οικισμό και επειδή στην περιοχή δεν έχει διεξαχθεί ποτέ ανασκαφική έρευνα, ελάχιστα γνωρίζουμε για τους παλαιότερους κατοίκους της.

Όπως και στα άλλα νησιά των Δωδεκανήσων οι πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Κάρες, μετά οι Δωριείς και τέλος οι Ίωνες της Μιλήτου που αξιοποίησαν τους Αρκιούς ως ενδιάμεσο σταθμό στο δίαυλο Σάμου-Κω, ιδρύοντας μικρό οχυρό, ώστε να μπορούν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του περάσματος.

Το 1087 όταν ο όσιος Χριστόδουλος έγινε κάτοχος της Πάτμου, οι Αρκιοί χρησιμοποιήθηκαν από τη Μονή σαν αγροκτήματα και βοσκοτόπια της. Οι σημερινοί κάτοικοι πιθανολογείται ότι ίσως είναι απόγονοι των καλλιεργητών και βοσκών της Μονής, στην οποία ανήκει κατά ένα μεγάλο μέρος ακόμα η γη.

Αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στο νησί είναι δυο χάλκινα νομίσματα, που το ένα είναι ρωμαϊκού τύπου ομονοίας (Αλικαρνασσού-Κω), όπου στη μία πλευρά του εικονίζονται οι Καρκάλας και Γιέτης. Τα οικοδομικά κατάλοιπα στην παραλία της Πίσω Πατελιάς χρονολογούνται στην ύστερη ρωμαϊκή περίοδο.

Στο ελάχιστα εξερευνημένο σπήλαιο «Στου Κλεφτού ο Βώτσος», που πιθανότατα είχε λατρευτικό χαρακτήρα, ανακαλύφθηκε προϊστορική και αρχαϊκή κεραμική. Τα χαμηλά πετρόκτιστα σπίτια στο Παλιό Χωριό, δεν αποκλείεται να είχαν παλαιότερες φάσεις, όπως συμβαίνει στη Χάλκη. Στην περιοχή Κουτσούρα που βρίσκεται βορειοανατολικά του νησιού, οι ψαράδες αναφέρουν ότι μέσα στη θάλασσα υπάρχουν κτίσματα. Το μεγαλύτερο αίνιγμα όμως για τους αρχαιολόγους, είναι η βυζαντινή ημιυπόγεια καμαροσκέπαστη δεξαμενή στον Κάμπο, που η ύπαρξή τους δεν αποκλείεται να συνδέεται με τον ανεφοδιασμό του βυζαντινού στόλου.

Η οικονομία του νησιού στηρίζεται στην αλιεία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Οι κάτοικοι των Αρκιών, αγνοί και φιλόξενοι, διατηρούν το παραδοσιακό στοιχείο και επιμένουν να ζουν γεμάτοι περηφάνια για τον τόπο τους. Το χειμώνα οι μόνιμοι κάτοικοι λιγοστεύουν γιατί μένουν σε γύρω νησιά, καθώς μένει πολύ συχνά χωρίς ρεύμα ή ακόμα και χωρίς πρόσβαση σε πλοίο.

Αξίζει να αναφερθούμε στη δασκάλα του Δημοτικού Σχολείου, Μαρία-Φαίδρα Τσιαλέρα, Θεσσαλονικά στην καταγωγή, πρότυπο εκπαιδευτικού, που τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο της, όχι μόνο για το Δημοτικό σχολείο, αλλά και γιατί πρόβαλε στο πανελλήνιο το νησί.

Το Δημοτικό σχολείο του νησιού, που ήταν το μικρότερο σχολείο της Ευρώπης με έναν μόνο μαθητή, το 2020 βραβεύτηκε για την υποβολή βίντεο σε διεθνή διαγωνισμό από το Παγκόσμιο Δίκτυο Μουσείων Νερού με τίτλο «Το νερό που θέλουμε!».

Ο μικρός Χρήστος, κάθε χρόνο κρατούσε περήφανα την Ελληνική σημαία στις εθνικές εορτές και ας μην είχε παραστάτες ή άλλους συμμαθητές στην παρέλαση.

Σήμερα η εμβληματική δασκάλα του νησιού, Μαρία Τσιαλέρα, η οποία επί πέντε χρόνια, επιδόθηκε σε έναν τεράστιο αγώνα για να παραμείνει ανοικτό το Δημοτικό σχολείο, δίνοντας ευρωπαϊκή διάσταση στη λειτουργία του, εργάζεται πλέον στο δημοτικό σχολείο των Λειψών.

Ο μοναδικός μαθητής, Χρήστος Καμπόσος, ο οποίος θα φοιτά ως μαθητής Γυμνασίου στην Πάτμο, είναι το πρώτο παιδί των Αρκιών, που συνεχίζει το σχολείο και φοιτά στο Γυμνάσιο.

Ο αγώνας της δασκάλας κ. Μαρίας Τσιαλέρα να παραμείνει το σχολείο ανοικτό απέδωσε και η φωνή της έφτασε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που έμαθαν για τον αγώνα της και έστω στο παρά πέντε, βρέθηκαν δύο μαθητές που θα φοιτήσουν, ένα αγοράκι κι ένα κοριτσάκι.

Στην κεντρική πλατεία του λιμανιού των Αρκιών και στον όρμο του Στενού ή του Γλύπαπα, τα ελάχιστα γραφικά ταβερνάκια είναι ανοιχτά όλες τις ώρες και σερβίρουν νόστιμο και τοπικό φαγητό, με αγνά υλικά. Οι Αρκιοί φημίζονται για:

• αρνί και κατσίκι ντόπιο στη γάστρα
• γαριδομακαρονάδα
• πίτες σπιτικές (λεμονόπιτα κλπ)
• πουγγί (σιροπιαστό γλυκό με φύλλο και αμύγδαλα)
• ριζόγαλο
• τυριά (ξινομυζήθρα και φέτα)
• τυρόπιτα παραδοσιακή
• φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (αστακοί, καλαμάρια, σουπιές, χταπόδια)
• χταποδοσαλάτα

Στη μοναδική πλατεία του νησιού πραγματοποιείται στις 23 Αυγούστου το πανηγύρι της Παναγίας Παντάνασσας, με τοπικό φαγητό, παραδοσιακή νησιώτικη μουσική και χορό. Εκείνη τη μέρα, όλες οι ταβέρνες ενώνουν τα τραπέζια τους και γιορτάζουν όλοι μαζί μέχρι το πρωί.

Οι Αρκιοί τα τελευταία χρόνια εξελίσσονται σε δημοφιλή προορισμό, που πέρα από τα σκάφη και τα ιστιοφόρα που δένουν στο λιμάνι, έχει πλέον και επισκέπτες που αρκετοί από αυτούς έρχονται κάθε χρόνο. Ο Αύγουστος είναι ο μήνας που μαζεύει τον περισσότερο κόσμο.

Οι Αρκιοί είναι ιδανικός προορισμός για ηρεμία και χαλάρωση, πεζοπορία σε επίπεδους δρόμους και μονοπάτια, όπως επίσης και καταδύσεις στο μαγικό βυθό του. Πολύ ενδιαφέρον είναι ο περίπλους του νησιού και των κοντινών γειτονικών νησίδων.

Οι Αρκιοί διαθέτουν τις πολύ βασικές παροχές για τις ανάγκες των επισκεπτών, τα οποία βρίσκονται γύρω από το λιμάνι. Υπάρχει ένα μίνι μάρκετ, ένα περίπτερο, μια καφετέρια στην πλατεία που διαθέτει και είδη δώρων και λιγοστές ταβέρνες για φαγητό και ποτό. Το νησί δε διαθέτει ΑΤΜ, βενζινάδικα και φαρμακείο.

Αν και ο τουρισμός στο νησί συνήθως περιορίζεται σε σκάφη που δένουν στο μικρό λιμάνι για λίγες ώρες, οι Αρκιοί διαθέτουν περιορισμένο αριθμό καταλυμάτων γύρω από το λιμάνι.

Οι Αρκιοί έχουν ακτοπλοϊκή συγκοινωνία με πλοία και ταχύπλοα, με την Κάλυμνο, τους Λειψούς, τη Λέρο και την Πάτμο, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού μονοήμερες εκδρομές ξεκινούν από το λιμάνι της Πάτμου με προορισμό το λιμάνι των Αρκιών. Τους καλοκαιρινούς μήνες υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια, των οποίων οι ώρες ποικίλλουν ανάλογα την εταιρία.

Άλλα λιμάνια που συνδέονται με ενδιάμεσους σταθμούς οι Αρκιοί είναι:

• Αγαθονήσι: 5 δρομολόγια τη βδομάδα
• Κως: 2 δρομολόγια τη βδομάδα
• Ρόδος: 1 δρομολόγιο τη βδομάδα
• Σάμος: 5 δρομολόγια τη βδομάδα

Αεροπορικώς τα πιο κοντινά νησιά που διαθέτουν αεροδρόμιο είναι η Λέρος και η Σάμος. Οι Αρκιοί διαθέτουν ελικοδρόμιο, που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού.

Κάντε την κράτησή σας εύκολα και διασκεδαστικά online, για φθηνά ακτοπλοϊκά εισιτήρια στο Ferryhopper ή αεροπορικά στο Skyscanner για Αρκιούς.

Πατήστε ΕΔΩ για τις κρατήσεις σας

Στο νησί δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα, αφού το οδικό του δίκτυο είναι λιγότερο από 3 χιλιόμετρα και οι μετακινήσεις γίνονται κυρίως με μηχανάκι ή με τα πόδια γιατί οι αποστάσεις είναι πολύ μικρές. Ωστόσο υπάρχουν μικρά καΐκια που εκτελούν δρομολόγια στα γύρω νησάκια.