Αξιοθέατα στη Σκόπελο

Αξιοθέατα στη Σκόπελο

Ένα εξίσου χαρακτηριστικό Σκοπελίτικο αρχοντικό που δεν πρέπει να παραλείψετε είναι το κτίριο Βακράτσα που βρίσκεται στο κέντρο της Χώρας Σκοπέλου και σε μικρή απόσταση πάνω από την παραλία. Η κυρία Αντιγόνη Βακράτσα ήταν ιδιοκτήτρια του αρχοντικού, η οποία το πρόσφερε ως δωρεά στο Δήμο για να γίνει μουσείο.

Ένα από τα πλέον σημαντικά μνημεία της αρχαίας πόλης της Πεπαρήθου θεωρείται το Ασκληπιείο, που βρίσκεται στη θέση «Λιβάδι – Αμπελική» στη νοτιοανατολική πλευρά του κόλπου της Σκοπέλου. Το Ασκληπιείο Σκοπέλου θεωρείται από τα αρχαιότερα ιερά του θεού της Ιατρικής, Ασκληπιείου. Το Ασκληπιείο εντοπίσθηκε από την αρχαιολογική σκαπάνη, αξιοποιώντας μία ενεπίγραφη βάση αναθήματος αφιερωμένου στον Ασκληπιείο. Επίσης, έχουν αποκαλυφθεί από τις αρχαιολογικές αποστολές αμφορείς, ερυθρόμορφα αττικά αγγεία, τμήματα αγαλμάτων, πήλινα ειδώλια και νομίσματα. Τα ευρήματα αποδίδουν χρονολογικά το ιερό αυτό κατά το χρονικό διάστημα από τον 4ο αι. μέχρι την Ελληνιστική περίοδο. Σε ένα κιόσκι που τοποθετήθηκε πρόσφατα στον Αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου, εκτίθενται ευρήματα για τους επισκέπτες.

Στην περιοχή του αρχαιότερου οικισμού του νησιού, την Πεπάρηθο, υψώνεται το Ενετικό Κάστρο στη θέση αρχαίου κάστρου των κλασικών χρόνων, το οποίο ανακατασκευάστηκε από τους Ενετούς τον 13ο αι. και είναι ορατό από κάθε σημείο της Χώρας. Σήμερα σώζονται μόνον τα ερείπια των τειχών του. Μπορείτε να το προσεγγίσετε ανεβαίνοντας με τα σκαλάκια από την Παναγίτσα του Πύργου που βρίσκεται στην άκρη του Λιμανιού. Είναι μία θαυμάσια διαδρομή που συνδυάζει «το τερπνόν μετά του ωφελίμου», καθώς εκτός από το αρχαιολογικό ενδιαφέρον θα απολαύσετε και την καταπληκτική θέα. Περπατώντας σε στενά πλακόστρωτα πολυδαίδαλα δρομάκια, «σοκάκια», στην περιοχή του Κάστρου που είναι ορατό από κάθε σημείο της Χώρας, θα νοιώσετε ότι ταξιδεύετε σε άλλους χρόνους, βυζαντινούς, σε χρόνια πειρατών.

Αίσθηση προκαλεί η Επισκοπή της Σκοπέλου, ένα ενδιαφέρον ενετικό κτίσμα, δυο χιλιόμετρα νότια της πόλης της Σκοπέλου. Φέρει στο εσωτερικό της μία μονόκλιτη βασιλική εκκλησία του 16ου – 17ου αιώνα, που κτίστηκε πάνω σε ερείπια μεγάλης μεσοβυζαντινής εκκλησίας του 1078, που οικοδομήθηκε στη θέση παλαιότερης παλαιοχριστιανικής, η οποία με τη σειρά της φαίνεται να είχε χτιστεί πάνω σε αρχαίο ιερό. Η σημερινή εκκλησιά περικλείεται από εντυπωσιακό λιθόκτιστο περίβολο με έναν τοίχο επιβλητικού κτιρίου που πιστεύεται πως ήταν η πρόσοψη του επισκοπικού μεγάρου, η οποία όμως παρέμεινε ημιτελής, εξαιτίας της επιδρομής του πειρατή Μπαρμπαρόσα (το 1538). Στην περίοδο της επανάστασης στο μοναστήρι , φιλοξενήθηκαν τα ιερά άμφια της Μονής παντοκράτορος του Αγίου Όρους. Μετά την επανάσταση το μοναστήρι ανήκει στο σκοπελίτη μοναχό Βαρλαάμ. Το 1949 αγοράστηκε από τους αδελφούς Δημητριάδη και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές από τον καθηγητή Α. Ξυγγόπουλο όπου και αποκαλύφθηκαν πολλά αρχαία ευρήματα, τα οποία εκτίθενται στο χώρο της Επισκοπής. Η Εκκλησία εορτάζει στις 22 και 23 Αυγούστου όπου στο χώρο γίνεται αγρυπνία και ακολουθεί πανήγυρις.

Το Λαογραφικό Μουσείο αποτελεί διαχρονικό πολιτιστικό θησαυρό του τόπου και στεγάζεται σε ένα παλαιό αρχοντικό κτίριο που χτίστηκε το 1795 και ανακατασκευάστηκε το 1971 ως διατηρητέο, κρατώντας ανεπηρέαστη τη μορφή του, τα εσωτερικά και τα εξωτερικά δομικά και διακοσμητικά στοιχεία του παραδοσιακού ύφους του οικισμού. Στη συνέχεια, δωρήθηκε το 1991 στο Δήμο από την οικογένεια Νικολαϊδη, ενώ τον Αύγουστο του 1992 το Λαογραφικό Μουσείο εγκαινίασε τη λειτουργία του, με σκοπό την προβολή του πολιτιστικού τομέα της Σκοπέλου. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να θαυμάσει ένα μεγάλο αριθμό σπάνιων και πολύτιμων παραδοσιακών χειροποίητων κεντημάτων και των περίτεχνων ξυλόγλυπτων επίπλων που στολίζουν όλα τα δωμάτια του αρχοντικού και ιδιαίτερα το καθιστικό, το τζάκι, τα χώρο της νυφικής κρεβατοκάμαρας με την προίκα της νύφης που εκτίθεται σε άριστη κατάσταση. Στο Λαογραφικό Μουσείο, εκτός από τα μεμονωμένα αντικείμενα, φρόντισαν οι οικογένειες με την αμέριστη προσφορά τους να αναδείξουν τη σημασία των εργαστηρίων της λαϊκής και παραδοσιακής τέχνης του νησιού. Συγκεντρώθηκε λοιπόν και μία πλούσια συλλογή μαχαιριών, κεραμικών, πινάκων, πιστών αντιγράφων χαρακτηριστικών καραβιών, καθώς και διαφόρων χειροτεχνικών έργων που εντυπωσιάζουν με το μεράκι και τη δεξιοτεχνία των λαϊκών τεχνιτών. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και ο υπόγειος χώρος του Μουσείου, που χαρακτηρίζεται από μία μικρή αλλά σημαντική συλλογή αγροτικών εργαλείων και της καθημερινής οικιακής χρήσης που μας τοποθετεί νοερά στις συνήθεις της εποχής εκείνης. Δίπλα στον καναπέ εντύπωση προκαλεί μία πανέμορφη Σκοπελίτικη ενδυμασία που φορούσε μία όμορφη κοπέλα, η οποία κρατούσε την Ελληνική σημαία στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αντλάντα των ΗΠΑ. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι το Λαογραφικό Μουσείο διοργανώνει συχνά πολλές εκδηλώσεις και διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα. Είναι φιλοσοφία ζωής για τους Σκοπελίτες να επενδύουν στη λαϊκή τους παράδοση, αποβλέποντας στη ζωντανή σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν.

Στο κέντρο του φημισμένου, ιστορικού και πανέμορφου χωριού της Γλώσσας, το Λαογραφικό Μουσείο Γλώσσας σας «προσκαλεί» σε ένα μοναδικό ταξίδι στην παράδοση! Μέσα στο διώροφο παραδοσιακό σπίτι που φιλοξενεί το μουσείο, θα θαυμάσετε αυθεντικές τοπικές φορεσιές αλλά και αντικείμενα καθημερινής χρήσης της παλαιάς εποχής καθώς και έπιπλα, μέσα σε ένα τυπικό παραδοσιακό σπίτι του χωριού.

Ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία της Μαγνησίας αποτελεί χωρίς αμφιβολία το οίκημα Νιρβάνα στην Σκόπελο, στο οποίο λειτουργεί το Μουσείο Ιστορίας της νήσου. Το κτίριο, στο οποίο έζησε τα παιδικά του χρόνια ο διακεκριμένος νεοέλληνας λογοτέχνης Παύλος Νιρβάνας, επισκευάστηκε και διαμορφώθηκε σε ένα εκθετήριο της ιστορικής διαδρομής της Σκοπέλου, από την αρχαιότητα έως σήμερα. Ως γνωστόν, ο Παύλος Νιρβάνας καταγόταν από το νησί και το πραγματικό του όνομα ήταν Πέτρος Αποστολίδης. Το κτίριο αυτό αποτελεί αυθεντικό δείγμα Σκοπελίτικης αρχιτεκτονικής του λεγόμενου «Μακεδονικού Τύπου», χωρίς μάλιστα να έχει υποστεί μετέπειτα παρεμβάσεις. Χτίστηκε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα και επισκευάστηκε κατά το διάστημα 2004- 2005. Βρίσκεται στη συνοικία του Αγίου Ιωάννη, με εξαιρετική θέα προς την αμφιθεατρική Χώρα και το γραφικό λιμάνι της Σκοπέλου. Το κτίριο αρχικά ανήκε στην οικογένεια του Παύλου Νιρβάνα, ενώ αργότερα το ανέλαβαν ιδιώτες μέχρι το 1998 όπου ο Δήμος Σκοπέλου το αγόρασε με την προϋπόθεση να γίνει εκθετήριο της ιστορίας της πόλης. Η οικία Νιρβάνα «διεκδικεί» το δικό τη μερίδιο στην ιστορία των Σποράδων, καθώς εκεί φιλοξενήθηκε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ως οικότροφος από την οικογένεια του Π. Νιρβάνα και μαθητής στο Σχολαρχείο της Σκοπέλου. Είναι ένα κατά το πλείστον λιθόκτιστο διώροφο κτίσμα, με ιδιαίτερες τεχνοτροπίες όπως ένα είδος τοιχοποιίας που έχει χρησιμοποιηθεί και λέγεται «τσατμά». Η πρόσοψη διαθέτει έναν κλειστό σκεπαστό εξώστη («σαχνισί»), που αποτελεί κυρίαρχο δομικό αρχιτεκτονικό παραδοσιακό του στοιχείο. Αξίζει να επισκεφτείτε το όμορφο αυτό οικοδόμημα προκειμένου να θαυμάσετε μία σύγχρονη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μουσειολογική εκδοχή της παρουσίασης και προβολής της Ιστορίας της Σκοπέλου.

Σε ένα πλάτωμα που εκτείνεται στη Βορεινή ορεινή πλευρά της Γλώσσας ανάμεσα σε ερημοκλήσια και σε καλύβες με παλαιούς φούρνους επεξεργασίας δαμάσκηνων, εντοπίζονται αρχαία οχυρωμένα αγροτόσπιτα τα λεγόμενα Αγροικίες- Πύργοι που σχετίζονται με την καλλιέργεια των σιτηρών, την παραγωγή κρασιού και λαδιού. Η οχύρωση προστάτευε τους κατοίκους από τους πειρατές και κάθε εισβολέα. Αξίζει να τις επισκεφθείτε επιλέγοντας ανάλογα με τις διαδρομές σας, τις θέσεις Μαυραγάνι, Ελληνικό, Σεντούκια, Πρίονα, Άη Γιώργη και στο Δίτροπο.

Στο βουνό Καρυά βορειοδυτικά της Χώρας της Σκοπέλου και πάνω από το πανέμορφο Μοναστήρι του Αγ. Ευσταθίου με την εξαιρετική θέα, στην τοποθεσία Σεντούκια, εντοπίζονται τέσσερις εξαιρετικοί αρχαίοι τάφοι της Ρωμαϊκής ή παλαιοχριστιανικής περιόδου που έχουν το γνώρισμα πως είναι λαξευτοί! Γενικά τα Σεντούκια έχουν να επιδείξουν πολλές ιστορίες και θρύλους με κρυμμένους θησαυρούς. Δυο από τους τάφους είναι παράλληλοι μεταξύ τους και χωρίζονται από έναν τρίτο που είναι ημιτελής και έναν άλλο που είναι παράλληλος προς τους τρεις και βρίσκεται δυο μέτρα μακρύτερα. Οι τρεις ολοκληρωμένοι τάφοι έχουν καλύμματα 2,5 μέτρων από μονόλιθες πλάκες και βρέθηκαν ανεστραμμένες (σημάδι σύλησης).

Ο σημαντικότερος και πιο γνωστός αρχαιολογικός χώρος της Σκοπέλου είναι ο Στάφυλος που βρίσκεται πάνω στη βραχώδη χερσόνησο, όπου υπήρχε οικισμός κατά την Μυκηναϊκή περίοδο. Η σημασία του διαφαίνεται από τις αρχαιολογικές ανασκαφές του καθηγητή Ν. Πλάτωνα που αποκάλυψαν ευρήματα τα οποία αποδεικνύουν την κατοίκηση του νησιού κατά την εποχή αυτή, ενώ υπάρχουν και υπολείμματα μυκηναϊκών τοίχων. Βέβαια, η σημαντικότερη και πιο εντυπωσιακή αρχαιολογική ανακάλυψη ήταν το εντυπωσιακό ξίφος μήκους 32 εκ. με σφυρήλατη διακόσμηση και λαβή επικαλυμμένη με φύλλα χρυσού, που βρέθηκε μέσα στον περίφημο μυκηναϊκό τάφο και αποδίδεται στο Στάφυλο. Το εμβληματικό αυτό, για τη Σκόπελο, μοναδικό ξίφος εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Πίσω από την παραλία του Σταφύλου υπάρχει μια ακόμη παραλία, το Βελανιό, όπου η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ίχνη κατοίκησης κατά τη μυκηναϊκή εποχή. Είναι αξιοσημείωτο πως στην ύπαιθρο της Σκοπέλου, ανακαλύπτονται συνεχώς μεμονωμένα μνημεία που τεκμηριώνουν τις παραγωγικές δραστηριότητες των αρχαίων κοινωνιών της Πεπαρήθου.

Πηγή πληροφοριών: Δήμος Σκοπέλου

Πηγή photo slider: Pikist