Αξιοθέατα στην Ψέριμο

Αξιοθέατα στην Ψέριμο

Στο νησί υπάρχουν υπολείμματα αρχαίων κατοικιών, όστρακα από χρηστικά αγγεία, τμήματα ελληνιστικών βωμών και κάποια διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, που πιθανόν χρονολογούνται από τους ελληνιστικούς χρόνους. Στην Ψέριμο υπάρχουν τα ερείπια έξι παλαιοχριστιανικών εκκλησιών: Κοίμηση της Θεοτόκου στη Χώρα, Ταξιάρχης Μιχαήλ στο Λετρί, δύο ναοί του Αγίου Κωνσταντίνου στα βόρεια και ανατολικά του οικισμού, Παναγία η Γραφιώτισσα στον οικισμό και Άγιος Γεώργιος στο Γουλιασμένο Σπήλιο. Επί των ερειπίων αυτών έχουν οικοδομηθεί μεταγενέστερα ναΰδρια.

Η Ψέριμος εκτός από γεωργικά προϊόντα, είχε ένα από τα πιο σπουδαία εργοστάσια πηλού στην περιοχή Άκρα του Τάφου του Μαραθώντα, κοντά στο φαράγγι του Τάφου, όπου υπήρχε αρχαίος οικισμός, από τον οποίο σώζονται κάποια μάρμαρα και θεμέλια από μοναστήρια. Σύμφωνα με τους ντόπιους είχε το καλύτερο άργιλο στα Δωδεκάνησα και το εργοστάσιο απασχολούσε 20-30 άτομα. Αρχικά παρήγαγε κεραμίδια και αργότερα τούβλα (10 ως 20 τόνους τον μήνα), που διοχέτευαν  τόσο στην Κάλυμνο όσο και την Κω. Το εργοστάσιο του Μαμουζέλου δούλεψε από το 1716 ως το 1963, γιατί η παραγωγή του είχε πέσει λόγω των εισαγόμενων υλικών. Η παραγωγή γινόταν υπαίθρια, αλλά το 1920 υπήρχε θολωτή κατασκευή με πυρότουβλα. Οι Γερμανοί το είχαν κάψει 2 φορές στον πόλεμο, επειδή είχαν μάθει ότι κρύβονταν οι Άγγλοι που είχαν ναυαγήσει στην περιοχή. Ο Α. Μαμουζέλο κατέληξε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης  για 1,5 χρόνια. Η Αγγλική κυβέρνηση συμπαραστάθηκε στον παθόντα και του πρότεινε να μεταναστεύσει στην Αγγλία με την οικογένεια του. Όμως αυτός αρνήθηκε, προτίμησε να μείνει στην Ψέριμο. Μέχρι το 1984 οι εγκαταστάσεις της κεραμοποιίας ήταν σε καλή κατάσταση, αλλά σήμερα φαίνονται υπολείμματα του εργοστασίου. Στην τοποθεσία λειτούργησαν μικρά καμίνια μεταφερόμενα, όπου παρήγαγαν λαίνια, αγγεία, κ.ά. Η εξαιρετική ποιότητα του πηλού οφειλόταν στο δολομίτη, ένα σπουδαίο και χρήσιμο ιζηματογενές πέτρωμα, ίσως ο καλύτερος του νοτιοανατολικού Αιγαίου. Ο δολομίτης ως κεραμικό υλικό είναι ένα ομοιόμορφο υλικό με την εξαιρετικά ευχάριστη «μεταξένια» επιφάνεια του. Είναι ένα φυσικό συσσωμάτωμα ορυκτών που περιέχει ποικίλες ποσότητες χαλαζία (κρυσταλλική σίλικα). Στη φυσική κατάστασή του, δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Χρησιμοποιείται για την εξουδετέρωση οξέων στη χημική βιομηχανία, σε έργα αποκατάστασης ρευμάτων και ως βελτιωτικό εδάφους. Επίσης ως πηγή μαγνησίας (MgO), πρόσθετο ζωοτροφής για ζώα, στην επεξεργασία μετάλλων και ως συστατικό στην παραγωγή γυαλιού, τούβλων και κεραμικών. Χρησιμοποιώντας δολομίτη, επίσης γνωστό ως δολομιτικό ασβέστη, μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή του pH του εδάφους στο επιθυμητό εύρος για την καλλιέργεια ντοματών. (Πηγή πληροφοριών: Γεωδίφης).

Το φαράγγι του Τάφου βρίσκεται στo Μαραθώντα και εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια ενός πολύ ισχυρού σεισμού, πιθανά του υπερμέγιστου του Κεραμεικού του 554 μ.Χ. των 7+ βαθμών. Το εκτιμώμενο επίκεντρο του συναντάται περίπου 16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά. Προφανώς η ισχυρή κίνηση από το ρήγμα Κω προκάλεσε παράκτια καθίζηση στο νότιο τμήμα του όρμου, τα ίχνη της ακόμη είναι ορατά. Το γεγονός αυτό είχε ως άμεσο αποτέλεσμα να κοπεί στα δύο ο βράχος και να διαμορφωθεί το σημερινό πέρασμα, το μοναδικό προς το εργοστάσιο του πηλού. Το σπάσιμο έγινε σε δύο στάδια. Στο πρώτο σχηματίστηκε το φαράγγι, ενώ σε δεύτερο μεταγενέστερο δημιουργήθηκε η δεύτερη ρωγμή στον δολοτιμιωμένο ασβεστόλιθο του Τάφου, ηλικίας 200-100 εκ. ετών. Σήμερα το φαράγγι αποτελεί ένα από τα πιο ωραία και ενδιαφέροντα φυσικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της Δωδεκανήσου. (Πηγή πληροφοριών: Γεωδίφης)

Πηγή photo slider: Google Maps