Αξιοθέατα στην Κω
Αρχαία πόλη
Στην περιοχή αυτή υπάρχουν τμήματα της αρχαίας αγοράς (4ου – 3ου αι. π.Χ.), η Μεγάλη Στοά (Καμάρα του Φόρου) και άλλες μικρότερες στοές με ιερά αφιερωμένα στον Διόνυσο, την Αφροδίτη και τον Ηρακλή. Στο εσωτερικό της πόλης Ωδείο (3ου αι. π.Χ.) καλά διατηρημένο με 12 κερκίδες και θολωτές στοές, η Κάζα Ρομάνα, αναστηλωμένο ρωμαϊκό αρχοντικό με θαυμάσια μωσαϊκά. Επίσης το Ξυστό (μέρος του Γυμναστηρίου, 2ου αι. π.Χ.) με δεκαέξι αναστηλωμένες κολόνες από τις εβδομήντα που το αποτελούσαν συνολικά, τα δύο κτίρια που στέγαζαν τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά λουτρά και ένα μέρος του ρωμαϊκού δρόμου με μάρμαρα, μωσαϊκά και ψηφιδωτά. Εντός της σύγχρονης πόλης βρίσκεται και το αρχαίο στάδιο της Κω στη διασταύρωση των οδών 31ης Μαρτίου και Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το στάδιο βρίσκεται μπροστά στο παρεκκλήσι της Αγίας Άννας (ΝΔ των ερειπίων των βόρειων Θερμών) και ανήκει στο πρώτο μισό του 2ου π.Χ. αιώνα. Στο λιμάνι της Κω βρίσκεται το κάστρο της Νεραντζιάς και αποτελεί το σημαντικότερο και καλύτερα διατηρημένο κάστρο του νησιού.
Αρχαιολογικό μουσείο
Βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας και περιλαμβάνει συλλογή με ευρήματα προϊστορικά, γλυπτά ελληνιστικά και κλασικά μικρά αγάλματα της Αφροδίτης, του Έρωτα, της Δήμητρας, του Ιπποκράτη, επιγραφές και ψηφιδωτά με παραστάσεις και αρχιτεκτονικά μαρμάρινα μέρη ναών και κτιρίων.
Ασκληπιείο
Είναι το πιο διάσημο σημείο της Κω και άρχιζε να χτίζεται τον 4ο αι. π.Χ.. Βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. από την πόλη μέσα σε άλσος με κυπαρίσσια και επρόκειτο για το μεγαλύτερο θεραπευτήριο της αρχαίας Ελλάδας. Από τον ναό του Ασκληπιού σώζονται μόνο τα θεμέλια και λίγες κολόνες, ενώ κολώνες σώζονται και από τη στοά που φέρεται ότι στέγαζε την ιατρική σχολή του Ιπποκράτη. Σε κοντινή απόσταση υπήρχαν κατά την αρχαιότητα θερμές πηγές με τρεχούμενα ιαματικά νερά.
Κάστρο της Αντιμάχειας
Το κάστρο της Αντιμάχειας βρίσκεται στο κέντρο του νησιού της Κω, νοτιοανατολικά του χωριού της Αντιμάχειας και αποτελεί ένα αξιόλογο μεσαιωνικό οχυρό. Το κάστρο χτίστηκε μεταξύ του 1322 και του 1346, ενώ σύμφωνα με ιστορικές αναφορές του 14ου αιώνα στο κάστρο λειτουργούσε και φυλακή για τους καταδικασθέντες ιππότες. Το κάστρο είναι κτισμένο στην κορυφή ενός λόφου και έχει θέα στα νότια παράλια της Κω. Το κάστρο έχει τριγωνικό σχήμα με κορυφή προς τα ανατολικά. Κάθε πλευρά του κάστρου αποτελεί ανεξάρτητη οχυρωματική γραμμή, η οποία ακολουθεί τη διαμόρφωση του εδάφους. Στην είσοδο υπάρχει ένας ογκώδης προμαχώνας σε σχήμα μισοφέγγαρου με βαθιές πολεμίστρες. Το κάστρο ανακαινίσθηκε από τους ιωαννίτες ιππότες το 1494 έπειτα από καταστρεπτικό σεισμό. Ενισχύθηκαν και αναστηλώθηκαν τα υπάρχοντα τείχη και κατασκευάστηκαν επάλξεις διαφόρων ειδών κατά μήκος του εξωτερικού τείχους. Στο εσωτερικό του κάστρου σώζονται ερείπια του παλαιού οικισμού της Αντιμάχειας, πολλές στέρνες καθώς και δύο παλιές εκκλησίες. Ο οικισμός εγκαταλείφτηκε το 1840.
Κάστρο της Κεφάλου
Στην είσοδο του χωριού της Κεφάλου, διακρίνονται τα λείψανα του κάστρου της Κεφάλου. Το κάστρο είναι κατασκευασμένο από μικρές πέτρες και στο εσωτερικό του υπάρχουν υδατοδεξαμενές. Το κάστρο χρονολογείται από τη βυζαντινή εποχή με την παλαιότερη αναφορά σε αυτό να χρονολογείται στο 1271. Το 1457 χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία για την απόκρουση της τουρκικής επίθεσης. Το 1493 και έπειτα από τον μεγάλο σεισμό που έπληξε το νησί, καταστράφηκε σχεδόν ολόκληρο με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί το 1505. Σήμερα, από το ερειπωμένο κάστρο ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την πανοραμική θέα προς τον κόλπο της Κεφάλου.
Κάστρο της Νεραντζιάς
Το κάστρο της Κω, γνωστότερο ως κάστρο της Νεραντζιάς, αποτελεί το πιο σημαντικό σκέλος της ιπποτικής οχύρωσης που κατασκεύασαν οι Ιωαννίτες Ιππότες στα τέλη του 14ου αιώνα. Στα τέλη του 14ου και αρχές του 15ου αιώνα η Κως πυκνοφυτεύτηκε με νεραντζιές και λεμονιές γι’ αυτό και ονομάστηκε Νεραντζιά και το κάστρο της κάστρο της Νεραντζιάς. Το κάστρο αποτελείται από δύο οχυρωμένους περιβόλους, ο εσωτερικός είναι προγενέστερος. Έχει ορθογώνιο σχήμα και στις γωνίες του πλαισιώνεται από 4 ψηλούς πύργους. Μία φαρδιά τάφρος χωρίζει τους δυο περιβόλους και μόνο στην ανατολική πλευρά ενώνονται με ένα λοξό κατηφορικό δρόμο. Το κάστρο της Νεραντζιάς μαζί με το κάστρο του Αγίου Πέτρου στην απέναντι ακτή της Αρχαίας Αλικαρνασσού (Πετρούμι – Μποντρούμ) έλεγχαν το θαλάσσιο πέρασμα προς τους Άγιους Τόπους κατά την διάρκεια των Σταυροφοριών. Για το χτίσιμο του κάστρου έχουν χρησιμοποιηθεί πολλά αρχιτεκτονικά μέλη από την αρχαία πόλη της Κω και το Ασκληπιείο τα οποία είναι ορατά μέχρι και σήμερα εντοιχισμένα σε διάφορα σημεία του κάστρου. Το 19ο αιώνα το Κάστρο της Νεραντζιάς χρησιμοποιήθηκε σαν στρατώνας της τουρκικής φρουράς και κατοικία του Τούρκου διοικητή. Στις 17 Μαρτίου 1816 εξερράγη από ατύχημα μια πυριτιδαποθήκη και κατέστρεψε μεγάλο μέρος του κάστρου. Η σημερινή του μορφή οφείλεται στην Ιταλική Αρχαιολογική Υπηρεσία η οποία κατά την διάρκεια της Ιταλικής κατοχής κατεδάφισε τις τουρκικές προσθήκες και προχώρησε σε εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης του κάστρου στην αρχική του μορφή. Κατά τη Γερμανική κατοχή στο κάστρο στρατωνίσθηκε η φρουρά και λειτούργησε ως φυλακή. Κηρύχθηκε ιστορικά διατηρητέο το 1948.
Κάστρο των ιπποτών
Χτισμένο στη δεξιά μεριά του λιμανιού, αποτελεί το επιβλητικότερο μνημείο της Ιπποτοκρατίας. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και αποτελεί κλασικό δείγμα επιβλητικής αμυντικής της εποχής του. Έχει διπλό τείχος και τάφρο. Κατασκευάστηκε το 15ο αι. αλλά ολοκληρώθηκε το 16ο αι..
Μουσουλμανικό τέμενος της Λόζιας
Χτίστηκε από τον Γαζή Πασά το 1786. Βρίσκεται δίπλα στον πλάτανο του Ιπποκράτη. Αποτελείται από ευρύχωρο νάρθηκα και το κυρίως τζαμί.
Ναός του Απόλλωνα
Ο ναός του Απόλλωνα στην Καρδάμαινα (Αλάσαρνα κατά την αρχαιότητα) αποτέλεσε ένα μεγαλοπρεπές κτίριο των ελληνιστικών χρόνων. Τα θεμέλια του ναού αποκαλύφθηκαν κάτω από κτίριο της παλαιοχριστιανικής εποχής, γεγονός που ενισχύει την άποψη πως η ζωή στον οικισμό εκτεινόταν πέραν της ύστερης αρχαιότητας. Η Αλάσαρνα αποτελούσε θρησκευτικό κέντρο παράλληλα με το Ασκληπιείο της Κω ακόμη και μετά την ίδρυση της νέας Κω (336 π. Χ.) Δυστυχώς, μεγάλο τμήμα του ναού καταστράφηκε κατά τη θεμελίωση ξενοδοχείου της περιοχής. Από το ιερό έχουν μέχρι σήμερα ανασκαφεί τρία οικοδομήματα: Το οικοδόμημα Α αποκαλύφθηκε το 1981 και περιέχει το γνωστό από επιγραφές ιερό του Απόλλωνα στην αρχαία Αλάσαρνα. Το οικοδόμημα Β το οποίο πιθανότατα αποτελούσε βωμό ή επικλινή είσοδο στο ναό. Το οικοδόμημα Γ, το οποίο αποκαλύφθηκε το 1995 και ίσως αποτελεί ναό των ύστερων κλασικών ή πρώιμων ελληνιστικών χρόνων. Ο ναός ανακαλύφθηκε κατόπιν σωστικής ανασκαφής που πραγματοποίησε η αρχαιολόγος της ΚΒ΄ Εφορίας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου Χ. Κάντζια και από το 1985. Οι ανασκαφές συνεχίζονται από ομάδα διδακτικού προσωπικού του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με ομάδες φοιτητών.
Ναός του Ηρακλή
Ο ναός του Ηρακλή κοντά στον πλάτανο του Ιπποκράτη χρονολογείται στον 2ο αι. π.Χ. και είναι χτισμένος επάνω σε ανάχωμα τραπεζοειδούς σχήματος. Στο βόρειο άκρο του αναχώματος υπήρχε ορθογώνιος ναός από τον οποίο διατηρούνται η ευθυντήρια, το κρηπίδωμα και ο ορθοστάτης. Έχει χαρακτηριστεί ως ναός του Ηρακλή χάρη σε μια επιγραφή που βρέθηκε στο χώρο, καθώς και άλλα ευρήματα που σχετίζονται με τον μύθο του Ηρακλή. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, μετά την ισοπέδωση του γύρω χώρου τον 2ο και 3ο αιώνα μ.Χ. δημιουργήθηκε ένα περιστύλιο με ψηφιδωτά σ’ ένα από τα οποία απεικονίζεται το «συμπόσιο του Ηρακλή». Στον ίδιο χώρο βρίσκονται κτίρια από μεταγενέστερες χρονικές περιόδους, όπως ένα μικρό κτίριο θερμών και ένα βαπτιστήριο.
Παλαιοχριστιανικές βασιλικές του Αγίου Στεφάνου
Σε απόσταση 42 χιλιομέτρων από την πόλη της Κω, στο χωριό Κέφαλος και συγκεκριμένα στην παραλία Καμάρι απέναντι από το νησάκι Καστρί βρίσκονται το σύμπλεγμα δύο παλαιοχριστιανικών βασιλικών του Αγίου Στεφάνου. Οι βασιλικές αυτές χρονολογούνται στο 469 και στο 554 μ.Χ. Ανακαλύφθηκαν το 1932 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Luciano Laurenzi και αποτελούν αξιοθέατο για τον πλούτο, την εξαιρετική θέση, το μέγεθος και τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά τους.
Παλιό Πυλί
Τρία χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του χωριού Πυλί και περίπου 17 χιλιόμετρα από την πόλη της Κω, σε υψόμετρο 300 μέτρων, βρίσκονται ερείπια του μεσαιωνικού οικισμού Παλιό Πυλί, γνωστού και ως «Μυστρά των Δωδεκανήσων». Ο βυζαντινός οικισμός, χτισμένος σε φυσική οχυρή θέση και προστατευμένος από ισχυρό κάστρο στην κορυφή απόκρημνου υψώματος, χρονολογείται τουλάχιστον από τον 11ο αιώνα μ.Χ. Κατά τον 15ο αιώνα όταν οι ιωαννίτες ιππότες κατέλαβαν το νησί συντήρησαν και ενίσχυσαν το κάστρο με σκοπό να ενισχύσουν την άμυνα της περιοχής. Στον οικισμό σώζονται πολλές βυζαντινές εκκλησίες ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν η εκκλησία της Υπαπαντής του 14ου αι. με ξυλόγλυπτο τέμπλο και κίονες από προϋπάρχοντα αρχαίο ναό καθώς και ο ναός των Ταξιαρχών. Ο ιδρυτής της Ι. Μ. Πάτμου όσιος Χριστόδουλος ίδρυσε αρχικά εδώ τη Μονή των Καστριανών το καθολικό της οποίας διασώζεται μέχρι τις μέρες μας ως εκκλησία της Υπαπαντής ή Φλεβαριώτισσας από την ημερομηνία εορτασμού της.
Πλάτανος του Ιπποκράτη
Ένα τεράστιο δέντρο με περίμετρο κορμού περίπου 12 μέτρα. Πιστεύεται ότι κάτω από τη σκιά αυτού του δέντρου δίδαξε ο Ιπποκράτης την Ιατρική στους μαθητές του. Μια γέφυρα συνδέει το σημείο, όπου βρίσκεται ο πλάτανος, με το κάστρο των Ιπποτών.
Ρωμαϊκή οικία
Η ρωμαϊκή οικία (Casa Romana) βρίσκεται στην πρωτεύουσα του νησιού, ανακαλύφθηκε δε το έτος 1933 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Λαουρέντσιο Λαουρέντσι και αναστηλώθηκε το 1940. Θεωρείται πως ανήκε σε κάποιον εύπορο τοπικό αξιωματούχο των ελληνιστικών χρόνων και η χρήση του κτιρίου διήρκεσε έως και τον 3ο μ.Χ. αιώνα. Πρόκειται για συγκρότημα αποτελούμενο από χώρους που έχουν οργανωθεί γύρω από τρεις εσωτερικές αυλές, ενώ στο κτίριο υπάρχουν ψηφιδωτά μαρμαροθετήματα και αγάλματα. Σε μικρή απόσταση από τη ρωμαϊκή οικία υπάρχουν πολλά ακόμη αξιοθέατα (ελληνιστικός βωμός, ναός Διονύσου, θέρμες, ρωμαϊκό ωδείο κ.ά.).
Σπηλιά της Άσπρης Πέτρας
Η σπηλιά της Άσπρης Πέτρας, ηλικίας 100-140 εκ. χρόνων, βρίσκεται σε υψόμετρο 257 μέτρων νοτιοδυτικά του νησιού, στο βουνό Ζηνί της Κεφάλου, που ανασκάφτηκε από τον Αλεσάντρο Ντελασέτα, διευθυντή της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών και τον αρχαιολόγο Ντόρο Λίβαϊ το 1922. Στη σπηλιά απλώνονταν ξερά και συμπαγή στρώματα που επέτρεψαν τη συνεχή χρήση της για κατοίκηση, μετά από περίοδο που χρησιμοποιήθηκε ως τόπος λατρείας. Τα ευρήματά της χρονολογούνται από την προϊστορική μέχρι και τη ρωμαϊκή εποχή. Στο εσωτερικό της βρέθηκαν ανθρώπινα απολιθώματα και πολλά αγγεία με ποικίλες μορφές και διαστάσεις με κυρίαρχο τον τύπο των στρογγυλεμένων τοξοειδών λαβών. Αντίθετα σπάνιζαν τα όπλα, που αποτελούνταν από λίγες λεπίδες και αιχμηρούς πυρήνες οψιδιανού λίθου (ηφαιστειογενούς πέτρας), που προέρχονταν από το νησί Γυαλί κοντά στη Νίσυρο. Τα υπολείμματα των τροφών που βρέθηκαν στη σπηλιά φανερώνουν ένα λαό αφοσιωμένο στη βοσκή των ζώων. Αξιοσημείωτη ήταν η παρουσία λάκκων γεμάτων με ωοειδείς μυλόπετρες. Η σπηλιά θεωρείται από τα παλαιότερα μνημεία του νησιού.
Συναγωγή Καλ Σαλώμ
Η συναγωγή Καλ Σαλώμ βρίσκεται στην οδό Αλεξάνδρου Διάκου 4 στο ιστορικό κέντρο της Κω. Ανεγέρθηκε το 1935 σε σχέδια των Ιταλών αρχιτεκτόνων Αρμάντο Μερταμπίτι και Ροντόλφο Πετράκο. Την κατασκευή της ανέλαβε η κατασκευαστική εταιρία De Martis-Sardelli. Το συγκρότημα της συναγωγής περιλαμβάνει τη συναγωγή και τη διπλανή οικία του ραββίνου, η οποία σήμερα στεγάζει τα γραφεία της αστικής εταιρείας «Ιπποκράτης». Η εβραϊκή κοινότητα της Κω με ρίζες στην Κω από την αρχαιότητα, προσευχόταν σε παλαιότερη συναγωγή που καταστράφηκε στο σεισμό της 13 Απριλίου 1933. Η νέα συναγωγή Καλ Σαλώμ χτίστηκε εκ θεμελίων το 1935. Μετά τον εκτοπισμό περίπου 100 Εβραίων από το νησί της Κω την Κυριακή 23 Ιουλίου 1944, η συναγωγή παρέμεινε εγκαταλειμμένη, έως που ο δήμος την αγόρασε τη δεκαετία του 1980. Η συναγωγή χρησιμοποιείται σήμερα ως πολιτιστικό κέντρο του δήμου για διαλέξεις, εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το 2022 ο δήμος Κω, σε συνεργασία με το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο ανέθεσαν το έργο της ανακαίνισης του ιστορικού εσωτερικού της συναγωγής στον αρχιτέκτονα Ηλία Β. Μεσσίνα, ώστε ο χώρος να λειτουργήσει για διπλή χρήση: αφενός μεν ως συναγωγή για θρησκευτικές λειτουργίες και τελετές, αφετέρου δε ως πολιτιστικό κέντρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες.
Τέμενος Ντεφτερντάρ
Το τέμενος Ντεφτερντάρ βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας και πήρε το όνομά του από τον υπουργό οικονομικών του σουλτάνου Ιμπραήμ Εφέντη που το έχτισε την περίοδο του 1780.
Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια
Πηγή photo slider: commons.wikimedia.org