Αξιοθέατα στην Αίγινα

Αρχαιολογικός Χώρος Κολώνα

Ένα από τα αξιοθέατα στην Αίγινα είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Κολώνας που βρίσκεται δίπλα στο σημερινό λιμάνι της Αίγινας και δείχνει τη συνέχεια στη μακραίωνη ιστορία του νησιού. Το όνομα του ο αρχαιολογικός χώρος το πήρε από Βενετσιάνους ναυτικούς, χάρη στον ένα και μοναδικό κίονα που τον χρησιμοποιούσαν για προσανατολισμό. Τα αρχαιότερα ίχνη κατοίκησης στον αρχαιολογικό χώρο Κολόνα μας πάνε πίσω 5000 χρόνια. Οι πρώτες ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο κολώνα στην Αίγινα άρχισαν ήδη από τον 19ο αιώνα, η πρώτη συστηματική ανασκαφή άρχισε το 1921 από τον Welter. Στις ανασκαφές που συνεχίζονται μέχρι σήμερα έχουν εργαστεί κατά καιρούς, Γερμανοί, Αυστριακοί και Έλληνες αρχαιολόγοι. Όλα δείχνουν ότι στην συγκεκριμένη θέση υπήρχε ισχυρός προιστορικός οικισμός με μεγάλη ανάπτυξη. Η χαρακτηριστική κολώνα που σώζεται σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο στην κορυφή ενός λόφου ανήκει σε ναό του Απόλλωνα που χτίστηκε περίπου στο τέλος του 6ου π.Χ αιώνα.

Αρχαία στην περιοχή Λιβάδι

Στην περιοχή Λιβάδι, αμέσως μετά την παραλία θα συναντήσουμε προς την πλευρά της θάλασσας ελεύθερο αρχαιολογικό χώρο. Οι ανασκαφές στην περιοχή έχουν αποκαλύψει αρχαίους τάφους, λείψανα τύμβου και τάφους Σαλαμινομάχων.

Αρχοντικά σπίτια

Η Αίγινα είναι γεμάτη αρχοντικά σπίτια, κάποια από τα οποία μάλιστα ανήκαν σε πρόσωπα γνωστά από την ιστορία και την τότε πνευματική ζωή των Ελλήνων, καθώς και σπίτια καπεταναίων Αιγινητών, Αθηναίων και Στερεοελλαδιτών. Μερικά από αυτά είναι:

Το αρχοντικό της υδραίας οικογένειας Βούλγαρη (λίγο πριν τον Άγιο Βασίλη στην Περιβόλα, χτισμένο το 1767)
Το σπίτι του ιστορικού Finley στον Ασώματο (χτισμένο το 1826, Κόκκινο Κάστρο)
Το σπίτι του Κοντοσταύλου (χτισμένο το 1829, πίσω από το νεκροταφείο, στο Φάρο)
Το σπίτι του Γ. Ηρειώτη-Κοντογιώργη (χτισμένο το 1817, σήμερα στεγάζει το Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο της Αίγινας)
Το σπίτι του Κανάρη (κοντά στην πλατεία Εθνεγερσίας)
Το σπίτι του Βαρβάκη
Η βίλα του ιατρού Πέρογλου
Ο πύργος του Ράλλη κ.ά.

Δημοτικό Θέατρο

Το κτίριο του Δημοτικού Θεάτρου βρίσκεται και αυτό στο κέντρο της πόλης, στην ίδια ευθεία με το Εϋνάρδειο Διδασκαλείο και πλησίον του Ναού της Μητροπόλεως. Ένα νεοκλασικό κτίριο στην καρδιά της πόλης της Αίγινας. Ένα πολιτιστικό κέντρο όπου εκεί οργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, συλλόγων, ιδιωτικών φορέων και της δημοτικής αρχής. Μαρτυρίες λένε, ότι προϋπήρχε της Καποδιστριακής εποχής, αλλά τη χρήση του δεν τη γνωρίζουμε ακριβώς. Το 1828 επισκευάζεται αρχικά από τον Αρχιτέκτονα Θεόδωρο Βαλιάνο και αργότερα από τούς Στ. Κλεάνθη και E.Schaubert, και χρησιμοποιείται ως αλληλοδιδακτικό Σχολείο και στη συνέχεια ως προκαταρκτικό Σχολείο που προετοίμαζε τους μαθητές που είχαν σκοπό να παρακολουθήσουν σπουδές στο ανώτερο Κεντρικό Σχολείο (Εϋνάρδειο). Σήμερα χρησιμοποιείται ως Δημοτικό Θέατρο και για πολιτιστικές εκδηλώσεις του νησιού. Το Θέατρο της Αίγινας, είναι ένα ακόμα εμβληματικό κτίριο στο νησί. Πολιτιστική κληρονομιά της δράσης του Ιωάννη Καποδίστρια στην προσπάθεια του για αναδόμηση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Το έργο άνηκε στην οικογένεια των Καποδιστριακών Κτιρίων, που αποτέλεσαν την κεντρική δομή των ελληνικών κυβερνητικών κτιρίων μετά την επανάσταση του 1821.

Εϋνάρδειο Ίδρυμα

Το Εϋνάρδειο ίδρυμα βρίσκεται στην πόλη της Αίγινας. Μόλις μερικά λεπτά από το κεντρικό λιμάνι της Αίγινας, το Εϋνάρδειο αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα ιστορικό σημείο τόσο για την Αίγινα, όσο και για όλη την Ελλάδα. Την περίοδο που η Αίγινα, διετέλεσε την πρώτη πρωτεύουσα του σύγχρονου ελληνικού κράτους, ο τότε Κυβερνήτης, Ιωάννης Καποδίστριας, στέγασε στο Εϋνάρδειο την πρώτη σχολή για τους εκπαιδευτικούς όλης της χώρας. Μια απόφαση σταθμός για το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και για την Ελλάδα συνολικά. Το Εϋνάρδειο Διδασκαλείο χτίστηκε το 1830 σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Σ. Κλεάνθη και E. Schaubert με χρήματα που προσέφερε κυρίως ο Ελβετός τραπεζίτης Φιλέλληνας Γ. Ευνάρδος, φίλος του Κυβερνήτη, και Φιλελληνικές οργανώσεις της Ελβετίας. Σε μια ιστορική γωνιά του νησιού είναι μαζεμένο ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Το Εϋνάρδειο Ίδρυμα και τα υπόλοιπα Καποδιστριακά Κτήρια αποτελούν σημείο αναφοράς στην Αίγινα. Το Εϋνάρδειο Ίδρυμα βρίσκεται στην πόλη της Αίγινας. Είναι εύκολα προσβάσιμο με τα πόδια από το κεντρικό λιμάνι της Αίγινας, αλλά και από όλα τα υπόλοιπα αξιοθέατα της πόλης.

Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο

Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1828. Στον πρώτο όροφο συναντάμε το «Αστικό Αιγινήτικο σπίτι» που περιλαμβάνει κειμήλια της οικογένειας Ηρειώτη, τη βιβλιοθήκη, την αλληλογραφία και το αρχείο του Παναγή Ηρειώτη, καθώς και παλιά έπιπλα, γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής, παραδοσιακές και αστικές φορεσιές, Αιγινήτικες δαντέλες φτιαγμένες με κοπανέλι, λευκοκεντήματα και διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα. Στο ισόγειο μπορούμε να επισκεφθούμε το «Χωριάτικο σπίτι» με αντικείμενα καθημερινής χρήσης, είδη υφαντικής, γεωργικά εργαλεία και το «Σπίτι του Ψαρά» με είδη αλιείας, σπογγαλιείας και μοντέλα καϊκιών σε μικρογραφίας.

Κυβερνείο

Το Κυβερνείο είναι ένα λιτό διώροφο πετρόκτιστο κτίριο, με ξύλινη κεραμοσκεπή, το οποίο βρίσκεται κοντά στον μητροπολιτικό ναό της Αίγινας, στο κέντρο της πόλης. Αποτελεί ένα σημαντικότατο κτίριο για την νεότερη ελληνική ιστορία, καθώς στέγασε την πρώτη κυβέρνηση της ελεύθερης Ελλάδας και ταυτόχρονα αποτέλεσε τη λιτή κατοικία του πρώτου κυβερνήτη, Ιωάννη Καποδίστρια. Στον πρώτο όροφο, το πρώτο δωμάτιο ήταν το γραφείο και στη συνέχεια η κατοικία του Κυβερνήτη, ενώ στο ισόγειο στεγάστηκαν οι κυβερνητικές υπηρεσίες. Μετά την αποχώρηση του Κυβερνήτη για το Ναύπλιο το 1829, το κτήριο έγινε άσυλο για τους πρόσφυγες της Κρητικής Επανάστασης, σχολείο θηλέων, Γυμνάσιο σχολείο, Διοικητήριο κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και τέλος ξανά σχολείο.

Μουσείο Χρήστου Καπράλου

Στην περιοχή Πλακάκια, στα 3 χλμ από το λιμάνι της Αίγινας προς το βορά και επί του παραλιακού δρόμου, αξίζει να κάνεις μία μεγάλη στάση στο μουσείου του Χρήστου Καπράλου, ενός από τους σημαντικότερους γλύπτες του 20ού αιώνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Το Μουσείο Χρήστου Καπράλου στην Αίγινα φιλοξενεί στις αίθουσες και στον υπαίθριο χώρο του σημαντικό αριθμό έργων όλων των περιόδων του καλλιτέχνη από το 1963 έως το 1993, διάστημα κατά το οποίο εργαζόταν κυρίως στο νησί της Αίγινας. Χρησιμοποιώντας ποικιλία υλικών (ξύλο, χαλκό, μάρμαρο, τοπικό πωρόλιθο, γύψο κ.ά.), ο Χρήστος Καπράλος έχει να παρουσιάσει μεταξύ άλλων πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, χαρακτικά, κεραμικά και τερακότες. Το έργο του είναι εμπνευσμένο από την καθημερινότητα των ανθρώπων, από την ειρήνη και τον πόλεμο αλλά και από τις σχέσεις του με τους φίλους και συγγενείς του. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε Βενετίας το 1962 και συμμετείχε στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1975. Σήμερα τα έργα του κοσμούν ιδιωτικές συλλογές και μουσεία σ’ Ευρώπη κι Αμερική. Μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του που μπορεί κανείς να θαυμάσει στο μουσείο αυτό είναι το αντίγραφο της ζωφόρου «Το μνημείο της Μάχης της Πίνδου», εμπνευσμένο από την Ελληνική επανάσταση ενάντια στους Γερμανούς, που σήμερα κοσμεί μία από τις αίθουσες του Ελληνικού κοινοβουλίου. Επίσης, το χάλκινο άγαλμα «Η Μάνα», τοποθετημένο απέναντι από το μουσείο, αγναντεύει τη θάλασσα και συμβολίζει την Ελληνίδα μάνα που περιμένει το ναυτικό γιο της.

Ναός της Αφαίας

O ναός της Αφαίας στην Αίγινα είναι από τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα της υστεροαρχαικής εποχής. Ο ναός δεσπόζει στην περιοχή του ιερού της Αφαίας που ίδρυσαν οι Αιγινίτες για να τιμήσουν την Μινωίτικη θεότητα Αφαία, κόρη του Δία και της Κάρμης. Η Αφαία έχει ταυτιστεί από πολλούς ερευνητές με την Βριτόμαρτι αλλά και την Δίκτυννα Άρτεμι. Ο Μύθος αναφέρει ότι η Αφαία κατέφυγε στην Αίγινα και κρύφτηκε σε ένα δάσος, για να γλύτώσει από την ερωτική μανία του Βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Σε αυτό το δάσος ίδρυσαν οι Αιγινίτες ιερό όπου την τιμούσαν. Ο ναός πρωτοοικοδομήθηκε το 570-560 π.χ αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά.

Ορφανοτροφείο

Το Ορφανοτροφείο είναι γνωστό και ως Φυλακές Αίγινας. Το Ορφανοτροφείο, ίσως το πιο γνωστό Καποδιστριακό Κτήριο, ήταν το πρώτο μεγάλο δημόσιο Κτίριο και έπαιξε εξαιρετικά σημαντικό στην ιστορία της Ελλάδας. Δημιουργήθηκε με βάση τα σχέδια και την επίβλεψη του Αρχιτέκτονα Θεόδωρου Βαλιάνου, και ακόμα και σήμερα στέκει επιβλητικό στην άκρη της πόλης. Η κατασκευή του κτιρίου ξεκίνησε περίπου την άνοιξη του 1828 και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα. Αρχικά, ο σκοπός της δημιουργίας του κτιρίου ήταν να στεγάσει και να περιθάλψει τα ορφανά του απελευθερωτικού αγώνα. Παράλληλα, λειτούργησε και σαν αλληλοδιδακτικό σχολείο, αφού σε αυτό λειτουργούσαν επαγγελματικά εργαστήρια ραπτικής, ξυλουργικής, ωρολογοποιίας, βιβλιοδετικής, υποδηματοποιίας, τυπογραφίας κλπ. Στον ίδιο χώρο στεγάστηκαν για ένα διάστημα η πρώτη Εθνική Βιβλιοθήκη, το Εθνικό Τυπογραφείο, το πρώτο Αρχαιολογικό Μουσείο με Διευθυντή τον Ανδρέα Μουστοξύδη Κερκυραίο λόγιο , η πρώτη Νομισματική Συλλογή, Ωδείο κλπ. Αργότερα το Ορφανοτροφείο λειτούργησε σα Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, λοιμοκαθαρτήριο, ψυχιατρείο αλλά και ως φυλακή υψίστης ασφαλείας για ποινικούς και πολιτικούς καταδίκους. Ένα κτίριο που αποτέλεσε σημαντικός χώρος για τη σύγχρονη Ελλάδα.

Παλιαχώρα

Η Παλιαχώρα της Αίγινας είναι η μεσαιωνική πρωτεύουσα του νησιού. Βρίσκεται σε ένα ψηλό βραχώδη λόφο που προσφέρει φυσική προστασία και δεν ήταν δύσκολο να οχυρωθεί. Η πρωτεύουσα της Αίγινας πρέπει να μεταφέρθηκε στην Παλιαχώρα γύρω στον 10ο αιώνα εξαιτίας του φόβου των πειρατών. Στην ίδια οχυρή θέση υπήρχε στην αρχαιότητα η πόλη Οία ή Οίη που πολλά από τα αρχιτεκτονικά της μέλη χρησιμοποιήθηκαν στο χτίσιμο της νέας πόλης. Στην Παλιαχώρα σήμερα σώζονται σε καλή κατάσταση μόνο 38 εκκλησίες που μας δίνουν το μέτρο ανάπτυξης της πόλης κατά τη διάρκεια της ενετοκρατίας. Δυστυχώς δε σώζονται στοιχεία της οχυρωματικής ή της αστικής αρχιτεκτονικής της πόλης καθώς στους αιώνες που ακολούθησαν η ζωή ξαναμεταφέρθηκε στην παραλιακή ζώνη της Αίγινας. Η Παλιαχώρα βρίσκεται πολύ κοντά στο μοναστήρι του Άγιου Νεκτάριου εντυπωσιακό τοπίο που ακόμη και σήμερα γεμίζει με δέος τον επισκέπτη. Οι περισσότερες εκκλησίες στην Παλιαχώρα έχουν εξαιρετικές τοιχογραφίες. Ένα διάκοσμο που καλύπτει μια περίοδο γύρω στα 600 χρόνια. Στην κορυφή του λόφου της Παλιαχώρα ήταν χτισμένο ενετικό κάστρο από το οποίο σώζονται ελάχιστα ίχνη. Όμως η θέα προς την ενδοχώρα της Αίγινας αλλά και προς το παραλιακό τμήμα της Σουβάλας είναι μοναδική.

Πύργος του Μαρκέλλου

Ο πύργος του Μαρκέλλου ήταν ένας Ενετικός πύργος που χτίστηκε στο τέλος του 17ου αιώνα. Το κτίριο ανακαινίστηκε από τον πρόκριτο, αγωνιστή, βουλευτή και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Σπυρίδωνα Μάρκελλο, το 1802. Στον πύργο στεγάστηκε η πρώτη Ελληνική αντικυβερνητική επιτροπή από το 1826-1828 (μετά τις ταραχές που έγιναν στο Ναύπλιο) και, για ένα χρονικό διάστημα, τα ταμείο του Ελληνικού κράτους. Στη συνέχεια, από τον Ιανουάριο του 1828 έως και το τέλος του 1829, όταν δηλαδή η Αίγινα ήταν η πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους, ο πύργος χρησιμοποιήθηκε για την φιλοξενία υπουργών της κυβέρνησης και στέγασε για ένα διάστημα τον προσωρινό Διοικητή της Αίγινας, τον Ανδρέα Γιαννίτση. Ο πύργος Μαρκέλλου σήμερα έχει ανακαινιστεί ανήκει στον Δήμο Αίγινας και στεγάζει το Καποδιστριακό Πνευματικό Κέντρο του Δήμου και το Κέντρο Κοινωνικού προβληματισμού «Σπύρος Αλεξίου». Επίσης, χρησιμοποιείται για τη φιλοξενία εκθέσεων ζωγραφικής, γλυπτικής, φωτογραφίας και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Σπίτι Καζαντζάκη

Το σπίτι του Καζαντζάκη στην Αίγινα είναι σίγουρα ένα από τα σημεία που έχουν ιδιαίτερη σημασία για το νησί, μιας και η ιστορία του Νίκου Καζαντζάκη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτόν το τόπο. Η πρώτη εγκατάσταση στην Αίγινα έγινε το 1927, όπου και ολοκλήρωσε το έργο του «Οδύσσεια». Η δεύτερη εγκατάσταση στο νησί έγινε το 1936, όταν ολοκληρώθηκε και η κατασκευή του σπιτιού του στην παραθαλάσσια περιοχή του Λιβαδιού Αίγινας. Η Αίγινα έγινε η μόνιμη κατοικία του μέχρι το 1944 όπου και μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Με εξαίρεση μερικά μικρά διαστήματα δε γύρισε ποτέ στην Αίγινα. Σε ένα από τα σχέδια του αρχιτέκτονα ο Νίκος Καζαντζάκης, ονόμασε το σπίτι «Κουκούλι». Το «Κουκούλι» αποτέλεσε για το ζεύγος Καζαντζάκη, βασική έδρα, όπου φιλοξενήθηκαν σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών της εποχής. Ένα σημαντικό πολιτιστικό αξιοθέατο στο νησί της Αίγινας και όχι μόνο.